«Με αλεύρι και νερό».Λαγάνα, η γεύση της παράδοσης

Ιστορικές... καταβολές

Η ιστορία της λαγάνας είναι μακραίωνη και σύμφωνα με τους ειδικούς ερευνητές ξεκινάει από την αρχαία Ελλάδα. Εκεί γύρω στον 5ο π.Χ. αιώνα συναντώνται οι πρώτες αναφορές για ένα ψωμί που έχει σχεδόν το ίδιο όνομα με τη σημερινή λαγάνα. Λέγεται το λάγανον ή αρτολάγανον, και σύμφωνα με τις σχετικές πηγές μοιάζει πολύ με το σημερινό σαρακοστιανό ψωμί αν και αναφέρονται προσθήκες από διάφορα άλλα υλικά όπως ξηροί καρποί και μέλι. Ακόμα και το σχήμα και το μέγεθος που αναφέρονται στις μαρτυρίες των αρχαίων ελληνικών κειμένων μοιάζουν πολύ με τη σημερινή λαγάνα, όπως και το γεγονός ότι τρώγονταν κυρίως σε γιορτές. Ο όρος αλλά και το είδος αυτό μεταφέρθηκε και στη γειτονική Ιταλία και γενικά στα παράλια της Μεσογείου όπου απέκτησε το όνομα laganum.

Η λαγάνα είναι άζυμος άρτος δηλαδή παρασκευάζεται χωρίς προζύμι. Τέτοιος άρτος πρόχειρος καταναλώθηκε από τους Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο υπό την αρχηγία του Μωυσή. Έκτοτε, επιβαλλόταν από το Μωσαϊκό Νόμο η κατανάλωσή της για όλες τις ημέρες που διαρκούσε η εορτή του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο. Αναφορές για τη λαγάνα συναντούμε και στο μεγάλο σατιρικό ποιητή και κωμωδιογράφο Αριστοφάνη. Πιο συγκεκριμένα, στο πασίγνωστο έργο του “Εκκλησιάζουσες” αναφέρει “Λαγάνα πέττεται” (“Λαγάνες γίνονται”). Ο δε κορυφαίος Λατίνος λυρικός ποιητής, Οράτιος, στα κείμενά του κάνει αναφορά στη λαγάνα ως “το γλύκισμα των φτωχών”. Τέλος, από πολλούς ερευνητές της γαστρονομικής ιστορίας, η ελληνική λαγάνα θεωρείται ο προπομπός της ζύμης για πίτσα! Όσο και αν ακούγεται περίεργη, η παραπάνω θεωρία είναι πολύ πιθανή, τόσο λόγω του μεγέθους της ζύμης όσο και της ουδετερότητας της γεύσης του ελληνικού άζυμου ψωμιού.

Η πιο νόστιμη Λαγάνα από τον

ξυλοφουρνο

  της Δήμητρας στο Χρηστό Ραχών!!!!