Gastbeitrag von Alexis Tsipras: Deutsche zahlen nicht für Griechen ...Οι Γερμανοί δεν πληρώνουν τους Έλληνες

Exklusiv im Tagesspiegel: In seinem Gastbeitrag geht Griechenlands Ministerpräsident Alexis Tsipras scharf mit seinen Kritikern ins Gericht: "Wer behauptet, deutsche Steuerzahler kämen für die Löhne, Renten und Pensionen der Griechen auf, lügt."

Diskussionen und das Beharren auf den eigenen Argumenten sind Teil jedesVerhandlungsprozesses und als solche zu begrüßen, sofern sie auf Ehrlichkeit der Gesprächspartner beruhen. Dialoge hingegen, die nicht auf Wahrheitsfindung abzielen, führen uns notgedrungen zur Methodik, die Arthur Schopenhauer in „Die Kunst, Recht zu behalten“ erörtert. So scheint die Verzerrung der Realität durch die selektive Verwendung statistischer Parameter nichts anderes als ein Rückgriff auf unlautere Methoden zu sein, so man sich nicht einmal scheut, renommierte Wirtschaftswissenschaftler wie den IWF-Chefökonomen Olivier Blanchard infrage zu stellen.

Meine Wortmeldung im Tagesspiegel dient der Richtigstellung eines verbreiteten Mythos. Wer behauptet, deutsche Steuerzahler kämen für die Löhne, Renten und Pensionen der Griechen auf, lügt. Ich melde mich nicht zu Wort, um Probleme zu leugnen, sondern um aufzuzeigen, wo sie sich befinden und wie sie gelöst werden können. Und um aufzuzeigen, warum die Kürzungsoffensive der letzten Jahre zu nichts geführt hat, außer in eine problemverschärfende Rezession.

Es mag unerhört erscheinen, dass 75 Prozent der Primärausgaben des griechischen Haushaltes für die Zahlung von Löhnen, Renten und Pensionen verwendet werden. Tatsache ist jedoch, dass davon gerade 30 Prozent für Renten und Pensionen anfallen. Lohnzahlungen stellen eine getrennte Kategorie dar, deren einfache Summierung einen bedeutenden methodologischen Fehler darstellt.

Der Vergleich mit Deutschland ist irreführend

Dabei ist vor allem der Vergleich zur Bundesrepublik irreführend: Die Daten der „Ageing Reports“ 2009 und 2015 belegen, dass die Staatsausgaben für Renten und Pensionen in Griechenland von 11,7 Prozent des BIP im Jahr 2007 im Jahr 2013 auf 16,2 Prozent des BIP gestiegen sind. In der Bundesrepublik beliefen sich die Rentenausgaben auf 10,4 Prozent des BIP im Jahr 2007 und sind seitdem konstant auf demselben Niveau geblieben. Woher kommt dieser Anstieg der griechischen Rentenausgaben? Die Zahl der Rentner ist nicht wesentlich angestiegen, die Höhe der Renten infolge der in den vergangenen Jahren verfolgten Politik sogar dramatisch beschnitten worden.

Renteneintrittsalter in Griechenland liegt bei 67 Jahren

Man muss nur die Grundrechenarten beherrschen, um zu erkennen, dass der Anstieg der im Verhältnis zum BIP eines Landes ausgedrückten Staatsausgaben für Renten und Pensionen ausschließlich aus dem Zusammenschrumpfen der Wirtschaftsleistung Griechenlands rührt und nicht aus der Erhöhung der vom griechischen Staat für die Zahlung von Renten und Pensionen aufgewandten Summen. Anders formuliert ergibt sich dieser Wert aus der Tatsache, dass das BIP Griechenlands viel schneller gesunken ist als die Renten.

Anders als behauptet wird, liegt das Renteneintrittsalter in Griechenland von Männern und Frauen bei 67 Jahren, in Deutschland bei 65 Jahren. Das durchschnittliche Alter, in dem Männer sich aus dem Arbeitsmarkt zurückziehen, liegt bei 64,4, für Frauen bei 64,5 Jahren. Die Werte liegen für deutsche Arbeitnehmer und Arbeitnehmerinnen bei 65,1 und 64,2 Jahren.

Es geht mir nicht darum, die Fehler und Verkrustungen unseres Rentensystems zu leugnen, sondern zu zeigen, dass die Probleme dieses Systems nicht aus dessen vermeintlicher Großzügigkeit rühren. Tatsache ist, dass die schwerwiegendsten Probleme der griechischen Rentenkassen aus dem dramatischen Einnahmerückgang der letzten Jahre resultieren.

Diese sind das Ergebnis des Haircuts, bei dem die Einlagen der Rentenkassen um 25 Milliarden Euro beschnitten wurden, ebenso wie dem Rückgang der Sozialversicherungseinnahmen infolge des scharfen Anstiegs der Arbeitslosenzahlen und der Lohnkürzungen. Die Maßnahmen haben für die Rentenkassen zwischen 2010 und 2014 Ausfälle in Höhe von 13 Milliarden Euro bedeutet. Im gleichen Zeitraum sind die Renten und Sozialausgaben um bis zu 50 Prozent gekürzt worden, was weitere Eingriffe in diesen sensiblen Bereich unmöglich macht. 

Das Problem liegt nicht auf der Ausgaben-, sondern auf der Einnahmeseite

Das Problem liegt somit nicht auf der Ausgaben-, sondern auf der Einnahmenseite. Darüber hinaus muss auf eine Besonderheit der griechischen Krisensituation hingewiesen werden: Sofern das Rentensystem eine institutionalisierte Form der Solidarität der Generationen ist, stellt das Überleben der Rentenkassen ein zentrales, das gesellschaftliche Ganze betreffende Problem dar. Bisher bedeutete das, dass durch die Sozialabgaben junger Menschen die Renten ihrer Elterngeneration bezahlt wurden. In den Jahren der Krise hat sich dieses Verhältnis jedoch umgekehrt, denn im heutigen Griechenland kommen Rentner für den Lebensunterhalt ihrer Kinder auf.

Für unzählige Familien, in denen es kein oder nur noch ein arbeitendes Familienmitglied gibt, stellt die Rente der älteren Familienmitglieder eine wichtige, oftmals die einzige Einkommensquelle dar. In einem Land, dessen Bevölkerung zu 25 Prozent arbeitslos ist, in einem Land, in dem die Hälfte aller jungen Menschen ohne Arbeit ist, kann das blinde Beharren auf Kürzungen nichts anderes bringen als die weitere Verschärfung der ohnehin dramatischen sozialen Lage.

Meine Regierung ist entschlossen, das Überleben des Rentensystems zu sichern. Dazu haben wir konkrete Vorschläge vorgelegt. Unter anderem die Abschaffung von Regelungen zur Frühverrentung, die den Anstieg des durchschnittlichen Rentenalters zur Folge haben, ebenso wie die Zusammenführung der Rentenkassen, welche zur Senkung der Verwaltungskosten beiträgt und die Abschaffung von Sonderregelungen zur Folge hat. Wie in den Gesprächen mit den Institutionen genauestens dargelegt, garantieren diese Maßnahmen die nachhaltige Überlebensfähigkeit des Rentensystems. Keine Reform jedoch führt über Nacht zu Ergebnissen. Die Sicherstellung der Nachhaltigkeit und des Überlebens des Rentensystems muss eine langfristige Perspektive haben und kann unmöglich engen haushaltspolitischen Kriterien, etwa einer Kürzung der Ausgaben um 1 Prozent des BIP für 2016, unterliegen.

Wie Benjamin Disraeli sagte, gibt es drei Arten von Lügen: gewöhnliche, katastrophale und statistische. Wir dürfen nicht zulassen, dass die obsessive Verwendung statistischer Parameter einen in den letzten Monaten herangereiften Kompromiss vernichtet. Es ist unsere Pflicht. Unser aller Pflicht   πηγη.http://www.tagesspiegel.de/

Άρθρο Αλέξη Τσίπρα: Οι Γερμανοί δεν πληρώνουν τους Έλληνες

Άρθρο γνώμης του Αλέξη Τσίπρα που δημοσιεύτηκε στη γερμανική εφημερίδα Tagesspiegel

Στην εξέλιξη μιας διαπραγμάτευσης είναι θεμιτή η επίμονη αντιπαράθεση επιχειρημάτων, αρκεί να υπάρχει ειλικρίνεια και καλή πίστη μεταξύ των μερών.

Διαφορετικά, όταν ο  διάλογος δεν αποσκοπεί στην αλήθεια, πρέπει να καταφύγει κανείς στις μεθόδους που περιγράφει ο σπουδαίος Γερμανός φιλόσοφος Σοπενάουερ στο «Η Τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο»!

Γιατί είναι αθέμιτο να χρησιμοποιούνται επιλεκτικά στατιστικοί δείκτες, περιβεβλημένοι μάλιστα με το κύρος διακεκριμένων οικονομολόγων όπως ο Olivier Blanchard, για να παραχθούν αστήρικτες γενικεύσεις που συσκοτίζουν την πραγματικότητα.

Με δυό λόγια η σημερινή μου παρέμβαση στη φιλόξενη εφημερίδα σας αποσκοπεί στο να αποκαταστήσει έναν διαδεδομένο μύθο προς τον μέσο Γερμανό φορολογούμενο.

Όσοι του λένε ότι πληρώνει μισθούς και συντάξεις Ελλήνων δεν του λένε την αλήθεια.

 Δεν παρεμβαίνω για να αρνηθώ ότι το ασφαλιστικό μας σύστημα έχει πρόβλημα. Αλλά για να επισημάνω που ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα και πως μπορεί να επιλυθεί. Γιατί τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει κύματα περικοπών, χωρίς όμως να αποδώσουν κάτι, παρά μόνο μεγαλύτερη ύφεση που έκανε το πρόβλημα ακόμα μεγαλύτερο.

Πιο συγκεκριμένα, ίσως να ακούγεται εντυπωσιακά μεγάλο ως μέγεθος ότι ποσοστό 75% των πρωτογενών δαπανών πηγαίνει στην πληρωμή μισθών και συντάξεων. Στην πραγματικότητα, όμως, μόλις το 30% αφορά τις συντάξεις και εν πάση περιπτώσει οι μισθοί είναι διαφορετικό πράγμα από τις συντάξεις και η άθροισή τους είναι σοβαρό μεθοδολογικό σφάλμα.

Ειδικά η σύγκριση με την Γερμανία είναι μάλλον παραπειστική καθώς σύμφωνα με τα διαχρονικά στοιχεία των Αgeing Reports (2009, 2015) η συνταξιοδοτική δαπάνη στην Ελλάδα από 11,7% του ΑΕΠ το 2007 (ελάχιστα υψηλότερη από το 10,4% της Γερμανίας) έφτασε στο 16,2% το 2013 (ενώ στη Γερμανία παρέμεινε περίπου σταθερό). Που οφείλεται αυτή η αύξηση; Μήπως στην αύξηση των συνταξιούχων ή στην αύξηση των συντάξεων; Τίποτα από τα δύο, αφού ο αριθμός των συνταξιούχων δεν έχει μεταβληθεί ιδιαίτερα ενώ το ύψος των συντάξεων έχει συρρικνωθεί δραματικά από τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν.

Αρκεί η απλή αριθμητική για να συμπεράνει κανείς ότι η αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης σαν ποσοστό του ΑΕΠ οφείλεται αποκλειστικά στη μείωση του ΑΕΠ (του παρονομαστή) και όχι στην αύξηση της δαπάνης (του αριθμητή). Με άλλα λόγια, το ΑΕΠ μειώθηκε πιο γρήγορα από τις συντάξεις.

Σε ότι αφορά τις ηλικίες συνταξιοδότησης, μήπως στην Ελλάδα οι εργαζόμενοι συνταξιοδοτούνται πολύ νωρίτερα; Η αλήθεια είναι το όριο συνταξιοδότησης στην Ελλάδα είναι στα 67 έτη για άντρες και γυναίκες, δηλαδή δύο χρόνια πάνω από τη Γερμανία.

Η μέση ηλικία αποχώρησης από την αγορά εργασίας των αντρών στην Ελλάδα είναι στα 64,4 χρόνια, δηλαδή 8 μήνες νωρίτερα από τα 65,1 χρόνια της Γερμανίας ενώ οι ελληνίδες γυναίκες αποχωρούν από την εργασία τους στα 64,5 χρόνια, 3,5 περίπου μήνες αργότερα από τις γερμανίδες που αποχωρούν στα 64,2 χρόνια.

Τα παραπάνω δεν τα αναφέρω για να αποφύγω το πρόβλημα ούτε για να αρνηθώ τις στρεβλώσεις και παθογένειες του ασφαλιστικού μας συστήματος αλλά για να αποδείξω ότι το πρόβλημα δεν είναι η υποτιθέμενη γενναιοδωρία του.

Η πιο σημαντική διαταραχή στο σύστημα οφείλεται στα μειωμένα έσοδα που κατέγραψε τα τελευταία χρόνια. Αυτά προέκυψαν τόσο από τις απώλειες περιουσιακών στοιχείων που προκάλεσε το PSI ( κούρεμα των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου που κατείχαν τα Ασφαλιστικά Ταμεία με συνολικό κόστος περίπου 25 δις) όσο όμως -και κυρίως- από την μεγάλη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που προκάλεσε η εκτίναξη της ανεργίας και η μείωση των μισθών.

Ειδικότερα δε, κατά τη περίοδο 2010- 2014 με σειρά μέτρων αφαιρέθηκαν από το ασφαλιστικό  μας σύστημα περί τα 13 δις ευρώ, με αντίστοιχη μείωση συντάξεων και παροχών σε ποσοστό περίπου 50%, γεγονός που έχει εξαντλήσει τα περιθώρια περεταίρω μειώσεων χωρίς να θιγεί ο πυρήνας λειτουργίας του συστήματος.

Εξάλλου πρέπει να καταλάβουμε ότι το σύστημα πιέζεται κυρίως από την πλευρά των εσόδων κι όχι τόσο των δαπανών, όπως συχνά υπονοείται.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να επισημάνω και ένα επιπλέον στοιχείο που αποτελεί ιδιαιτερότητα της Ελλάδας της κρίσης. Το ασφαλιστικό σύστημα  αποτελεί τον θεσμοθετημένο μηχανισμό αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών και η βιωσιμότητα του είναι κεντρικό ζήτημα για το σύνολο της κοινωνίας. Παραδοσιακά, αυτή η αλληλεγγύη σημαίνει ότι οι νέοι χρηματοδοτούν με τις εισφορές τους τις συντάξεις των γονιών τους. Όμως, στην Ελλάδα της κρίσης, συχνά βλέπουμε αυτή την αλληλεγγύη αντεστραμμένη αφού οι συντάξεις των γονιών χρηματοδοτούν την επιβίωση των παιδιών τους. Οι συντάξεις της τρίτης ηλικίας είναι το τελευταίο καταφύγιο για ολόκληρες οικογένειες που έχουν ένα ή κανένα πλέον μέλος να εργάζεται σε μια χώρα με ανεργία 25% στο γενικό πληθυσμό και 50% στους νέους.

Μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση δεν μπορούμε να υιοθετούμε μια λογική τυφλών και οριζόντιων περικοπών, όπως μας ζητάνε κάποιοι, που θα προκαλέσουν δραματικές κοινωνικές συνέπειες. Από την άλλη δεν στεκόμαστε καθόλου αδιάφορα μπροστά στην αδύναμη προοπτική του ασφαλιστικού μας συστήματος και είμαστε αποφασισμένοι να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα του.

Η Ελληνική κυβέρνηση κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις για εξορθολογισμό του συστήματος. Συμφωνήσαμε  στην άμεση κατάργηση του καθεστώς των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων που αυξάνουν τη μέση ηλικία συνταξιοδότησης και δεσμευτήκαμε να προχωρήσουμε άμεσα στην ενοποίηση των ταμείων, μειώνοντας τα λειτουργικά τους έσοδα και περιορίζοντας τα ειδικά καθεστώτα.

Όπως αναλύσαμε διεξοδικά στις συζητήσεις με τους θεσμούς, αυτές οι μεταρρυθμίσεις λειτουργούν αποφασιστικά υπέρ της βιωσιμότητας του συστήματος. Κι όπως όλες οι μεταρρυθμίσεις, τα αποτελέσματά τους δεν φαίνονται από τη μια μέρα στην άλλη. Όμως η βιωσιμότητα απαιτεί μακροπρόθεσμη οπτική και δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με στενά βραχυπρόθεσμα δημοσιονομικά κριτήρια (πχ μείωση δαπάνης κατά 1% του ΑΕΠ το 2016).

Ο Ντισραέλι έλεγε ότι υπάρχουν τριών ειδών ψεύδη: τα συνήθη, τα καταστρεπτικά και η στατιστική. Ας μην επιτρέψουμε μια ιδεοληπτική χρήση των δεικτών να καταστρέψει την ώριμη συμφωνία που προετοιμάσαμε όλο το προηγούμενο διάστημα των εντατικών διαβουλεύσεων. Είναι καθήκον όλων μας.

πηγη  http://left.gr