Το "κάστρο" της Συρίας έπεσε..

Συλλογή σπόρων (από Πάρνωνα) και για την τράπεζα γενετικού υλικού της Συρίας

Είναι η πρώτη φορά που φέυγουν από τη "Σύγχρονη Κιβωτό του Νώε" (περισσότερα: http://wi-fi-votaniki.net/node/692) σπόροι... λόγω του πολέμου στη Συρία... Φεύγουν για το ICARDA... Το επιστημονικό προσωπικό του ICARDA (Διεθνές κέντρο Αγροτικών Ερευνών των Άνυδρων Ζωνών) μας ενημερώνει για τις δραστηριότητες, αλλά και τους κινδύνους που διατρέχουν. Στο Χαλέπο της Συρίας δεν τα κατάφεραν, αλλά οι προσπάθειες συνεχίζονται!

Είναι ένα από τα 11 παγκόσμια κέντρα τραπεζών γενετικού υλικού. Στη Μεσόγειο η έδρα του είναι στο Μαρόκο, όπου μεταφέρθηκε από την Τυνησία λόγω των ταραχών που υπήρχαν από την «Αραβική άνοιξη» με τις γνωστές εξεγέρσεις…

Στη Συρία και συγκεκριμένα στο Χαλέπο, υπάρχει – ή μάλλον υπήρχε – μια αρκετά μεγάλη τράπεζα με συλλογές σπόρων σχεδόν από όλες τις χώρες της Μεσογείου (και από Κύπρο και από Ελλάδα). Συγκεκριμένα είχε 141000 είδη και ποικιλίες, εκ των οποίων τουλάχιστον 2500 από την Ελλάδα. Το ICARDA έκανε υπεράνθρωπες προσπάθειες να σώσει την τράπεζα, καθώς βρισκόταν στο «κέντρο» των μαχών, στη Συρία… Η τράπεζα, το 2014, έπεσε στα χέρια των επαναστατών, οι οποίοι ζήτησαν και οικονομικό αντάλλαγμα για να "προστατέψουν" την τράπεζα, κάτι που ήταν αδύνατο να γίνει. Έτσι σε μια "άτυπη" συμφωνία οι επαναστάτες απολάμβαναν τη "σοδειά" της τράπεζας... Ο Διευθυντής της τράπεζας από το Μαρόκο (Ahmed Amri) είχε ήδη αντιληφθεί την κατάσταση και το μεγαλύτερο μέρος των σπόρων μεταφέρθηκε σταδιακά στην Τουρκία και στο Λίβανο. Ο υπεύθυνος στη Συρία, που μετά βίας μπορεί να επικοινωνήσει με τον «υπόλοιπο κόσμο», εδώ και δύο χρόνια βρίσκεται εγκλωβισμένος για να διασώσει την τράπεζα, διακινδυνεύοντας τη ζωή του… Ο ίδιος είχε βρεθεί στην Ελλάδα και στην Κύπρο το 2011 (την εποχή που είχαν ξεκινήσει οι εχθροπραξίες) και το 2012 για συλλογή σπόρων. Μάλιστα το 2011 αναγκάστηκε να κάνει μια Οδύσσεια για να φτάσει στην Ελλάδα (καθώς η κρίση ξέσπασε ακριβώς στην κρίσιμη διάρκεια συλλογής σπόρων) και να επιστρέψει στη Συρία και να σώσει την οικογένειά του. Όπως ο ίδιος είχε τονίσει η συλλογή στην Ελλάδα "ήταν η καλύτερη και πλουσιότερη που είχαν κάνει ποτέ". Η συλλογή των σπόρων γινόταν σε συνεργασία με την τράπεζα γενετικού υλικού της Ελλάδας (που είναι στη Θεσσαλονίκη) και βάση των διεθνών κανόνων και συμβάσεων.

Η τράπεζα ζήτησε και λαμβάνει βοήθεια από τη μεγάλη τράπεζα γενετικού υλικού, τη «Σύγχρονη Κιβωτό του Νώε», ώστε να ξανα-στηθεί (όχι όμως αυτή τη φορά στη Συρία)…

Οι σπόροι-σπέρματα που συλλέγονται και διατηρούνται στις τράπεζες του ICARDA είναι από διάφορα είδη, αλλά κυρίως από τα είδη που προήλθαν κοινά καλλιεργήσιμα είδη, όπως σιτάρι, φακές κλπ. και η διατήρησή τους γίνεται υπό αυστηρές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας. Σκοπός είναι να διατηρηθεί γενετικό υλικό πολύτιμων ειδών, που έχουν μεγάλη αντοχή στη ζέστη και στην ξηρασία. Δεν έχει το δικαίωμα διακίνησης και εμπορίου, αλλά της διαφύλαξης του «πολύτιμου υλικού» σε περιπτώσεις καταστροφής και κυρίως λόγο της επικινδυνότητας από τις κλιματικές αλλαγές, ώστε να χρησιμοποιηθούν, όταν χρειαστεί από διάφορα κράτη και τον ΟΗΕ. Στο Χαλέπο η συλλογή θεωρείται ότι ήταν "αμύθητης" αξίας...http://wi-fi-votaniki.net/                                                                                                                

Η ανεκτίμητη αξία που κρύβουν οι τράπεζες σπόρων – Το κλειδί για τη διατροφική ασφάλεια

Οταν ένα έντυπο τόσο φιλικό προς την επιχειρηματικότητα όσο ο βρετανικός Economist υπογραμμίζει ότι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις και οι τεχνολογικές λύσεις είναι εντελώς αδύνατον να φροντίσουν για την επιβίωση της ανθρωπότητας και καλεί σε συντονισμένη δράση των κυβερνήσεων, μάλλον το πρόβλημα στο οποίο αναφέρεται είναι πραγματικά πλανητικής κλίμακας.

Το βρετανικό περιοδικό τονίζει ότι το κλειδί για τη διατροφική ασφάλεια δεν βρίσκεται στην εμπορική εκμετάλλευση των σπόρων, ούτε στην προσπάθεια γενετικής τροποποίησης σπόρων (μεταλλαγμένα), αλλά στο κοπιώδες έργο της συλλογής όσο το δυνατόν μεγαλύτερης ποικιλίας σπόρων.

Ενα παράδειγμα από τη δεκαετία του 1970 καθιστά σαφές το κολοσσιαίο διακύβευμα.

Στις αρχές της δεκαετίας εκείνης, η fulgoroidea, ένα έντομο που κατέστρεφε τις φυτείες του ρυζιού, πέρασε από την Ιαπωνία στους απέραντους ορυζώνες της Ασίας. Η παραγωγή μειώθηκε εντυπωσιακά και οι ζημίες ανήλθαν σε 1 δισ. ευρώ, σε σημερινές τιμές, ενώ η ολοκληρωτική καταστροφή αποφεύχθηκε μόνο χάρη στο γεγονός ότι οι επιστήμονες ανέτρεξαν σε 6.000 διαφορετικούς σπόρους άγριου ρυζιού και ανακάλυψαν τον μοναδικό που είχε αντίσταση στο συγκεκριμένο έντομο.

Τόσο οι άγριοι πρόγονοι των φυτών που χρησιμοποιούνται στη γεωργία όσο και οι παραδοσιακές ποικιλίες φυτών κρύβουν έναν γενετικό πλούτο που η ανθρωπότητα οφείλει να φυλάσσει ως κόρην οφθαλμού.

Στο διάστημα 1900-2000 εκτιμάται ότι χάθηκε το 75% των ποικιλιών σπόρων στον πλανήτη, καθώς η βιομηχανική γεωργία εστιάστηκε σε λίγες ποικιλίες από κάθε φυτό – τις πιο παραγωγικές και εύκολες στην αποθήκευση και τη μεταφορά.

Το 1800, στις ΗΠΑ καλλιεργούνταν 7.100 ποικιλίες μήλων, εκ των οποίων σήμερα έχουν μείνει 300, ενώ οι 11 αντιπροσωπεύουν το 90% των πωλήσεων.

Ομως, η παραγωγικότητα και η εμπορικότητα δεν είναι τα μόνα χαρακτηριστικά που απαιτούνται από τις ποικιλίες φυτών, αν πρόκειται να διασφαλιστεί η διατροφική ασφάλεια. Οι μονοκαλλιέργειες είναι ευάλωτες σε ασθένειες που εξαπλώνονται ταχύτατα, ενώ η αποσταθεροποίηση του κλίματος θέτει μια νέα σειρά προκλήσεων.

Μία από τις τράπεζες σπόρων, η CIAT, που βρίσκεται στην Κολομβία, διαθέτει 36.000 ποικιλίες φασολιών, τις οποίες διασταυρώνει προκειμένου να βρει αυτές που αντέχουν στην ξηρασία ή αυτές που ευδοκιμούν σε άγονα εδάφη. Πρόσφατα όμως, επικέντρωσε τις προσπάθειές της στην αναζήτηση ποικιλιών που αντέχουν σε θερμοκρασίες ώς και 5 βαθμούς υψηλότερες από αυτές στις οποίες αντέχουν οι κοινές ποικιλίες – κάτι που θα επιτρέψει τη συνεχιζόμενη καλλιέργεια στην Κεντρική και Ανατολική Αφρική, καθώς συνεχίζεται η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας.

«Οι μεγάλες εταιρείες επίσης δημιουργούν βελτιωμένους σπόρους με τη βοήθεια γενετικής τροποποίησης», σημειώνει ο Economist. «Αλλά η διαδικασία είναι αργή και πολυέξοδη, ενώ ο φόβος των “τροφών Φρανκενστάιν” τρομάζει τους καταναλωτές. Οι νέες ποικιλίες που προκύπτουν από διασταύρωση σπόρων με άγριους συγγενείς είναι μια λύση πιο οικονομική και λιγότερο αμφιλεγόμενη».

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ