Καλλιέργεια μανιταριών: Παστεριώνοντας το Ογκώδες Υπόστρωμα για πολλές σακούλες με μανιτάρια

Πώς να μετατρέψουμε μια σακούλα με μυκήλιο μανιταριών σε   πολλές σακούλες (ή κουβάδες) με μανιτάρια.

Αρχικά, παίρνουμε την σακούλα ή το βαζάκι με το μυκήλιο που είτε καλλιεργήσαμε μόνοι μας, είτε αγοράσαμε  από κάποιο παραγωγό μανιταριών. Πριν ανοίξουμε την σακούλα σπάμε το μυκήλιο σε κομμάτια (έτσι ώστε δεν θα το ακουμπήσουμε με τα χέρια μας).
Το ογκώδες υπόστρωμα θα είναι το υλικό που το μυκήλιο θα φάει και θα αποικήσει. Διαφορετικά είδη μυκηλίου έχουν προτίμηση σε διαφορετικά είδη υποστρωμάτων. Θα χρησιμοποιήσουμε πλευρώτους, το οποίο αρέσκεται να τρώει άχυρο όπως και άλλα υψηλά σε άνθρακα υλικά. Εδώ θα χρησιμοποιήσουμε βιολογικά ζαχαροκάλαμα, επειδή είναι απόβλητα.

Παστεριώνοντας το υπόστρωμα

Το πρώτο βήμα είναι να παστεριώσουμε το υπόστρωμα, έτσι ώστε να δώσουμε στο μυκήλιο προβάδισμα απέναντι στους άλλους μικροοργανισμούς. Σε αυτή την περίπτωση θα προτιμήσουμε παστερίωση αντί την αποστείρωσης όπου σκοτώνει όλους τους οργανισμούς. Η παστερίωση σκοτώνει μερικούς αλλά όχι όλους, αλλά είναι ευκολότερη διαδικασία από την αποστείρωση.

Γιατί παστεριώνουμε?

• Η παστερίωση γίνεται στα τελικά  υποστρώματα που θα παράγουν φρούτα (μανιτάρια) επειδή το μυκήλιο ήδη μεγαλώνει δυναμικά και μπορεί να ανταγωνιστεί τους περισσότερους οργανισμούς.
• Η παστερίωση είναι ευκολότερη από την αποστείρωση. Χρειάζεται λιγότερο εξοπλισμό και λιγότερη ενέργεια.

Θα χρειαστούμε:

• Σχεδόν 3 λίτρα μυκήλιο
• 30 λίτρα υποστρώματος  – οτιδήποτε υψηλό σε κυτταρίνη και χαμηλό σε υδατάνθρακες και άζωτο
• 250 μλ (1/2 κούπα ) ασβέστη
• Προστασία για τα χέρια μας και το πρόσωπο
• Ένα δοχείο ή λεκάνη για να ανακατέψουμε και να μουλιάσουμε το υπόστρωμα
• Ένα καθαρό τούβλο (ή κάτι βαρύ και αδρανές)
• Ένα βαρέλι 50λίτρων με καπάκι
• 3 μαξιλαροθήκες
• Σκοινί
• 40 λίτρα νερού 80+ºC
• Ένα καθαρό τραπέζι
• Σακούλες μανιταριών ή κουβάδες για να βάλουμε το εμβολιασμένο υπόστρωμα μέσα

Πρώτα από όλα βάζουμε τα γάντια και την μάσκα. Ο ασβέστης είναι καυστικός και μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα.

Ξεκινάμε. Βάζουμε το υπόστρωμα στην λεκάνη και προσθέτουμε τον ασβέστη. Ο ασβέστης αλλάζει την οξύτητα απότομα (το οποίο σκοτώνει αρκετούς οργανισμούς)

Προσθέτουμε ζεστό νερό και σιγουρεύουμε ότι όλο το μείγμα είναι υγρό και ανακατεύουμε.

Σιγουρευόμαστε ότι όλο το μείγμα είναι υγρό έτσι ώστε η θερμότητα στο επόμενο βήμα θα μπορέσει να φθάσει στο κέντρο στις σακούλες. Το στεγνό υπόστρωμα δρα σαν μόνωση. Γεμίζουμε τις μαξιλαροθήκες με το βρεγμένο υπόστρωμα και δένουμε με το σκοινί– αφήνουμε αρκετό σκοινί καθώς θα κρεμάσουμε αργότερα τις μαξιλαροθήκες να στραγγίξουν

Βάζουμε τις μαξιλαροθήκες στο 50λιτρο βαρέλι και προσεκτικά ρίχνουμε το καυτό νερό (80+ºc) μέχρι να γεμίσει. Βάζουμε το τούβλο από πάνω ώστε να μείνουν βυθισμένες και σκεπάζουμε με το καπάκι.

Περιμένουμε 2 ώρες. Για να παστεριοποιηθεί πρέπει να παραμείνει πάνω 60ºc για 2 ώρες

Σε θερμό κλίμα αυτή η μέθοδος δουλεύει πολύ καλά, αλλά αν είμασταν κάπου πιο κρύα, θα καλύπταμε κάπως το βαρέλι για να το μονώσουμε (ίσως μι κουβέρτα)ή θα χρησιμοποιούσαμε μεταλλικό βαρέλι πάνω σε μερικά τούβλα και θα ανάβαμε μα μικρή φωτιά από κάτω έτσι ώστε να διατηρηθεί η θερμοκρασία

Μετά από 2 ώρες τσεκάρουμε την θερμοκρασία.

Πριν προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα πρέπει να γίνουμε πιο σχολαστικοί με την καθαριότητα μας λίγο. Δεν θα θέλαμε να μολύνουμε το υπόστρωμά μας με μικρόβια.

Καθαρίζουμε με οινόπνευμα τα χέρια μας όπως και κάθε επιφάνεια που θα έρθει σε επαφή με το υπόστρωμα.

Βγάζουμε τις μαξιλαροθήκες με το μουλιασμένο υπόστρωμα και τις κρεμάμε να στραγγίξουν για 15 λεπτά. Μπορούμε να τις στίψουμε ώστε να βγει το περίσσιο νερό.Είμαστε έτοιμοι για το επόμενο βήμα!

Εμβολιάζοντας το υπόστρωμα

Μόλις το παστεριωμένο υπόοστρωμα σταματήσει να στάζει και δεν μπορούμε να στραγγίξουμε άλλο νερό, το αδειάζουμε σε μια καθαρή επιφάνεια και περιμένουμε να κρυώσει.

Μόλις φθάσει κάτω από 35ºC θα βάλουμε το μυκήλιο.

Παίρνουμε την σακούλα με το σπασμένο μυκήλιο και το αδειάζουμε κατά μήκος στο υπόστρωμα.

Έπειτα, με καθαρά χέρια ανακατεύουμε Θέλουμε το μυκήλιο να ανακατευτεί με το υπόστρωμα όσο πιο ομοιόμορφα γίνεται.

Μόλις ανακατευτεί πρέπει να το βάλουμε στις σακούλες. Παίρνουμε χούφτες από το υπόστρωμα και το συμπιέζουμε στις σακούλες.Σφραγίζουμε τις σακούλες ώστε να μπορεί να μπει τίποτα άλλο μέσα και τις τοποθετούμε σε σκοτεινό μέρος ζεστό μέρος με σταθερή θερμοκρασία 24ºC περίπου (για τα περισσότερα είδη).

Μερικές εβδομάδες μετά (ή και μήνες ανάλογα με το είδος του μανιταριού και με τον λόγο μυκηλίου προς υπόστρωμα) οι σακούλες θα είναι έτοιμες για να βγάλουν μανιτάρια. Όταν η σακούλες είναι άσπρες και αποικημένες πλήρως με το άσπρο μυκήλιο είναι έτοιμες.

Άνοίγουμε τις σακούλες σε ένα μέρος με ροή αέρα, δροσερό και με υψηλή υγρασία. Συνήθως μπορούμε να ενεργοποιήσουμε το μυκήλιο να βγάλει μανιτάρια βουτώντας το σε κρύο νερό για 12  ώρες

Πηγές:

• All our mushroom cultivation articles
• Growing Gourmet & Medicinal Mushrooms by Paul Stamets (the text book on this subject)
• Organic Mushroom Farming and Mycoremediation by Tradd Cotter
• Spawn: our buddy Marita at Milton Mushrooms or also Aussi Mushrooms have heaps.
• Mushroom bags: AU reseller or get together some friends and bulk order from here   https://agreekulture.wordpress.com/