Προϊόντα καθαρισμού .. με ληγμένα τρόφιμα: γιαούρτι, γάλα και βούτυρο

Ληγμένο γάλα
για τους πιο επίμονους λεκέδες στα υφάσματα: πλύνετε τα ρούχα με ΣΑΠΟΎΝΙ  νερό  και  μια πετσέτα ,στεγνώστε την βρώμικη περιοχή με ένα σφουγγάρι εμποτισμένο με γάλα  Αν έχετε να κάνετε με ένα λεκέ από κρασί ζεσταίνετε ελαφρός το γάλα

Ακόμη και τα παπούτσια  θα λάμψουν εάν τα καθαρίσετε με ένα μάλλινο πανι εμποτισμένο με γάλα.

Ληγμένο γιαούρτι
Είναι ιδανικό για στίλβωση ορείχαλκου: απλώστε το γιαούρτι στην επιφάνεια και αφήστε το να δράσει για περίπου 10 λεπτά. Αφαιρέσετε με ένα υγρό σφουγγάρι και θα ακτινοβολεί!

                                                                                             Ληγμένο βούτυρο
Το  βάζετε στην κατάψυξη  για να το χρησιμοποιήσετε στη συνέχεια για λεκέδες σοκολάτας ή καφέ:
πηγη

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Γιώργος Παπαδόπουλος

Επίκ. Καθηγητής Φαρμακολογίας Παν/μίου Αθηνών

Δεν είναι δυνατόν να τοποθετήσουμε σε συγκεκριμένο χρόνο την αρχή της Ελληνικής ιατρικής. Αναφορές σε ιατρικές πράξεις υπάρχουν και στις παλαιότερες πηγές που διαθέτουμε (όπως είναι τα Ομηρικά έπη). Σε τέτοια κείμενα, όπως και σε καταγραφές διαφόρων μύθων, περιγράφονται πράξεις που υποτίθεται ότι συνέβαιναν σε πολύ παλαιότερες εποχές. Στα Ομηρικά έπη η χρήση φαρμάκων δεν είναι μόνο γι αυτά που θα ονομάζαμε σήμερα καθαρά ιατρικούς σκοπούς (όπως είναι π.χ. για την ίαση τραυμάτων στην Ιλιάδα). Η Ελένη (στο δ της Οδύσσειας) δίνει το νηπενθές για να απαλύνει τη θλίψη της παρέας που θυμάται το χαμένο Οδυσσέα. Ο Ερμής (στο κ της Οδύσσειας) δίνει στον Οδυσσέα το μώλυ για να αντιμετωπίσει αυτός τα μάγια της Κίρκης. Αξιοσημείωτη είναι η πραγματικά εντυπωσιακή δράση των φαρμάκων, όπως περιγράφεται στα κείμενα αυτά, π.χ. στην ίαση των τραυμάτων, όπως περιγράφεται στο Ε της Ιλιάδας, όταν ο Άρης τραυματίσθηκε από το Διομήδη:

Είπε, και τον Παιήονα φώναξε νάρθει και να τον γιάνει.

Τότε ο Παιήονας απιθώνοντας πά στην πληγή βοτάνια

Μαλαχτικά μεμιάς τον έγιανε·θνητός μαθές δεν ήταν.

Πώς με την πρώτη το συκόγαλο το άσπρο το γάλα πήζει,

Κι ας είναι αριό, κι ως τ’ ανακάτωσες θωρείς το ευτύς πηγμένο·

Όμοια γοργά κι αυτός τον γιάτρεψε τον αντρειωμένον Άρη.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι η δράση των φαρμάκων συνδέεται άμεσα με τις υπερφυσικές ιδιότητες είτε αυτών που δίνουν τα φάρμακα (χρειάζεται κάποιος θεός για να ξεριζώσει το μώλυ), είτε αυτών που τα παίρνουν (το φάρμακο γιατρεύει το τραύμα με τόσο θαυμαστό τρόπο γιατί ο τραυματισμένος δεν είναι θνητός).

Αν περάσουμε τώρα στους ιστορικούς χρόνους, μπορούμε, πολύ αδρά, να πούμε ότι υπήρχαν τριών ειδών θεραπευτές ή τριών ειδών ιατρικές δραστηριότητες:  

α) ‘Λαϊκοί θεραπευτές’. Τέτοιοι θεραπευτές, που δρουν μέσα στα πλαίσια της λαϊκής παράδοσης, υπάρχουν βέβαια σε όλους τους πολιτισμούς. Στην αρχαία Ελλάδα η δραστηριότητά τους φαίνεται ότι ήταν αρκετά εκτεταμένη. Στην κατηγορία  αυτή μπορούμε να συμπεριλάβουμε και τους ανθρώπους που σχετίζονταν με την προμήθεια αυτών που θα ονομάζαμε σήμερα φαρμακευτικά μέσα (και που ήσαν κυρίως βότανα). Αυτοί αναφέρονται με τα ονόματα ριζοτόμοι (= αυτοί που κόβουν ρίζες) και φαρμακοπώλαι. Εκτός από το να διακινούν φυτικά φάρμακα, προμηθεύοντας με αυτά ασθενείς και γιατρούς, έδιναν και οι ίδιοι οδηγίες και εκτελούσαν θεραπείες και μερικοί από αυτούς είχαν σημαντικό κύρος, ακόμα και ανάμεσα στους ‘επιστήμονες’ γιατρούς. Ένας τέτοιος ήταν ο Κρατεύας, o οποίος φαίνεται ότι έζησε κατά τον 1^ον αιώνα π.Χ. και ότι έγραψε ένα βιβλίο για βότανα (Ριζοτομικόν), το οποίο δεν έχει διασωθεί, αλλά φαίνεται να επηρέασε σημαντικά άλλους συγγραφείς, όπως το Διοσκουρίδη και τον Πλίνιο.

β) Ασκληπιεία. Τα Ασκληπιεία ήσαν ιεροί χώροι, αφιερωμένοι στον Ασκληπιό ή σε άλλους θεούς ή ήρωες. Οι άρρωστοι που προσέρχονταν για θεραπεία ακολουθούσαν διαδικασίες που περιλάμβαναν δεήσεις, θυσίες, ακροάσεις μουσικών εκτελέσεων ή θεατρικών παραστάσεων, λουτρά, δίαιτα κλπ. Το τελικό στάδιο ήταν η εγκοίμηση, δηλαδή ο άρρωστος κοιμόταν μέσα σε ειδικό χώρο του Ασκληπιείου και, στον ύπνο του, εμφανιζόταν ο θεός ή κάποια άλλη μορφή που εκτελούσε τη θεραπεία ή έδινε στον άρρωστο θεραπευτικές οδηγίες. Αυτή είναι τουλάχιστον η εικόνα που προκύπτει από τις πληροφορίες που μας δίνουν αρχαίοι συγγραφείς καθώς και από το περιεχόμενο επιγραφών που έχουν σωθεί στους αρχαιολογικούς χώρους των Ασκληπιείων. Πάντως το κύρος των Ασκληπιείων στην αρχαία Ελλάδα ήταν πολύ μεγάλο και αναφέρονται πάντα με σεβασμό και θαυμασμό.

γ) ‘Επιστήμονες’ γιατροί. Ονόματα συγκεκριμένων διάσημων γιατρών υπάρχουν ήδη στα Ομηρικά έπη. Σύμφωνα με τους μύθους, ένας τέτοιος γιατρός ήταν και ο Ασκληπιός. Αυτοί όμως που θα μπορούσαμε, με κάποια συνέπεια στην ορολογία, να τους ονομάσουμε ‘επιστήμονες’ γιατρούς αρχίζουν να εμφανίζονται από την εποχή της εμφάνισης της αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας, δηλ. από τον 6ο (ή και από τον 7ο) αιώνα π.Χ. Αυτή την εποχή εμφανίζονται οι δύο παλαιότερες σχολές ιατρών στην αρχαία Ελλάδα, η σχολή της Κνίδου (παράλια της Μ. Ασίας, απέναντι από την Κω) και η σχολή της Κω. Σ’ αυτή τη δεύτερη ανήκε και ο Ιπποκράτης.

Ο Ιπποκράτης γεννήθηκε στην Κω, πιθανώς το 450 π.Χ.. Ο πατέρας του ήταν γιατρός και από αυτόν διδάχθηκε την ιατρική τέχνη. Μαζί με τον πατέρα του ανήκε στους Ασκληπιάδες, δηλ. τους γιατρούς που θεωρούσαν πρόγονό τους τον Ασκληπιό. Ταξίδεψε σε πολλά μέρη και θαυμαζόταν από τους συγχρόνους του. Είναι πιθανόν ότι πέθανε σε μεγάλη ηλικία. Δεν υπάρχουν περισσότερες βεβαιωμένες λεπτομέρειες για τη ζωή του.

Η Ιπποκρατική συλλογή (corpus hippocraticum) είναι ένα σύνολο κειμένων που αποδίδονται στον Ιπποκράτη τον Κώο. Τα κείμενα αυτά φαίνεται ότι συγκροτήθηκαν σε ενιαίο σώμα (ή συλλογή) στην Αλεξάνδρεια (γύρω στο 280 π.Χ.) - και την εποχή αυτή δόθηκαν στα βιβλία της συλλογής οι τίτλοι, με τους οποίους είναι αυτά γνωστά μέχρι σήμερα. Είναι σήμερα γενικά παραδεκτό ότι τα κείμενα αυτά δεν γράφτηκαν όλα από τον Ιπποκράτη. Διάφοροι μελετητές έχουν προσπαθήσει να καθορίσουν, ποιά είναι τα ‘γνήσια Ιπποκρατικά’ και ποιά όχι, οι προσπάθειές τους όμως αυτές δεν κατέληξαν σε γενικά παραδεκτά αποτελέσματα. Θεωρείται όμως πιθανό, ότι τα περισσότερα από αυτά έχουν γραφεί μεταξύ 420 και 350 π.Χ.. Στην πραγματικότητα, ούτε για ένα από τα έργα αυτά δεν υπάρχει απόλυτη βεβαιότητα, ότι έχει γραφτεί από τον ίδιο τον Ιπποκράτη. Αντίθετα, είναι μάλλον βέβαιο, ότι δεν έχουν όλα τον ίδιο συγγραφέα. Αρκετές φορές, ένα από αυτά τα κείμενα φαίνεται να αντιμάχεται τις απόψεις που υποστηρίζει ένα άλλο από τα ίδια κείμενα. Για κάποια μάλιστα από αυτά λέγεται ότι απηχούν απόψεις της σχολής της Κνίδου, που θεωρείται, σε κάποιο βαθμό, αντίπαλος της σχολής της Κω.  Παρόλα αυτά μπορούμε να πούμε ότι όλα αυτά τα κείμενα βρίσκονται μέσα σ’ ένα κοινό ‘κλίμα’ ως προς την κοσμοθεωρία τους, ως προς τις βασικές αντιλήψεις για τον κόσμο, τον άνθρωπο, την αρρώστια και τη θεραπεία.

Η Ιπποκρατική συλλογή περιλαμβάνει 60 περίπου έργα που αντιστοιχούν σε πολλά από αυτά που ονομάζουμε σήμερα κλάδους της ιατρικής ή επιστήμες που σχετίζονται με την ιατρική. Βρίσκουμε σ’ αυτήν έργα που αναφέρονται στη δομή και λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού, στην πρόκληση των ασθενειών και την περιγραφή της πορείας τους, σε θεραπευτικές μεθόδους, στη χειρουργική, στη γυναικολογία και τη μαιευτική κλπ.

Η θεραπευτική της Ιπποκρατικής συλλογής είναι εξειδικευμένη και παίρνει υπ’ όψιν της όλους τους παράγοντες, στους οποίους βασίζεται και η πρόγνωση (κατάσταση του αρρώστου, ιδιαίτερα κατάσταση των χυμών, πορεία της αρρώστιας, χρόνο της αρχικής εμφάνισης, αλλά και των μεταβολών της, κλιματολογική κατάσταση της περιοχής, επιδράσεις αέρων, υδάτων κλπ.). Η Ιπποκρατική θεραπευτική είναι, κατά κύριον λόγο, διαιτητική, με την ευρύτερη έννοια της λέξης. Η διατροφή του αρρώστου παίζει σημαντικό ρόλο: οι τροφές που πρέπει να παίρνει - κι αυτές που δεν πρέπει να παίρνει - ο άρρωστος, η ποσότητά τους, ο τρόπος παρασκευής τους κλπ. Αλλά στη διαιτητική θεραπεία δεν περιλαμβάνονται μόνον αυτά που αφορούν στις τροφές. Καθορίζονται ακόμα το ποσό και το είδος της κίνησης ή της άσκησης, λουτρά και πλύσεις, ενδεχόμενη αλλαγή κλίματος και τρόπου ζωής κλπ. Ανάλογες οδηγίες δίνονται και στους υγιείς για να διατηρήσουν την υγεία τους. Τα φάρμακα, που είναι βέβαια κυρίως βότανα, παίζουν δευτερεύοντα ρόλο. Αξιοσημείωτα συχνή, μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια, είναι η χρήση καθαρτικών (και εμετικών) φαρμάκων - κάτι που μπορεί να συσχετισθεί με τη θεωρία των χυμών, μια και τα φάρμακα αυτά μπορούν να διώξουν από τον οργανισμό χυμούς που η υπερβολική παρουσία τους προκαλεί αρρώστιες. Στα ίδια πλαίσια μπορεί να τοποθετηθεί και η εφαρμογή, ως θεραπευτικής μεθόδου, της αφαίμαξης.

Με βάση την αντίληψη για τη ‘θεραπευτική δύναμη της φύσης’, η Ιπποκρατική θεραπευτική χαρακτηρίζεται συχνά από στάση αναμονής, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για χορήγηση φαρμάκων ή για αφαιμάξεις. Αναμένει δηλ. ο γιατρός την κατάλληλη χρονική στιγμή στην πορεία της αρρώστιας ή σε σχέση με σημεία από το περιβάλλον (όπως το είδος των ανέμων ή άλλα καιρικά φαινόμενα). Η στάση αυτή κατηγορήθηκε από μεταγενέστερους γιατρούς ως ‘μελέτη θανάτου’, είναι όμως μια στάση που, μαζί με την έμφαση στη διαιτητική θεραπεία, αναβίωνε κάθε τόσο στην ιστορία της ιατρικής - ιδιαίτερα όταν κάποιοι γιατροί έβρισκαν λόγους να αμφιβάλουν σοβαρά για την αξία των μεθόδων θεραπείας που επικρατούσαν στην εποχή τους.

Μετά τον Ιπποκράτη και μετά την εποχή της συγγραφής των Ιπποκρατικών κειμένων, η Ελληνική ιατρική χαρακτηρίζεται από τη διαδοχική εμφάνιση διαφόρων ‘σχολών’. Εμφανίζονται δηλαδή ομάδες γιατρών που υποστηρίζουν διαφορετικές, κάθε φορά, απόψεις για τη φύση του ανθρώπου, για την αρρώστια, για τους τρόπους θεραπείας. Οι κυριότερες από αυτές τις σχολές είναι οι εξής

Δογματικοί

Έτσι ονομάστηκαν γιατροί που υποστήριζαν ή θεωρούνταν ότι ακολουθούν πιστά τις διδασκαλίες του Ιπποκράτη. Χαρακτηριστικό τους είναι η στενή τους σχέση με τη φιλοσοφία και οι προσπάθειές τους για θεωρητική-φιλοσοφική θεμελίωση της Ιπποκρατικής ιατρικής. Πέρα από αυτά δεν υπάρχει πολλή συνοχή ανάμεσα σ’ αυτούς τους γιατρούς και είναι αμφίβολο, αν θα πρέπει να θεωρούνται ως ενιαία σχολή.

Σημαντικότεροι από τους γιατρούς που μπορούν να περιληφθούν σ’ αυτό το χώρο θεωρούνται ο Διοκλής και ο Πραξαγόρας. Ο Διοκλής ήταν μαθητής του Αριστοτέλη. Έδινε ιδιαίτερη σημασία στην υγιεινή και τα βιβλία του περιλαμβάνουν λεπτομερείς οδηγίες για τη διατροφή και τον τρόπο ζωής με σκοπό τη διατήρηση της υγείας και την προφύλαξη από αρρώστιες. Παρόμοιες ήσαν και οι αντιλήψεις του Πραξαγόρα (έζησε γύρω στα 340 π.Χ.), ο οποίος είναι, επιπλέον, ο πρώτος που μελέτησε συστηματικά το σφυγμό και τη σημασία του στην ιατρική πρακτική.

Ηρόφιλος - Ερασίστρατος

Ο Ηρόφιλος (γύρω στα 300 π.Χ.) και ο Ερασίστρατος (περίπου 330-250 π.Χ.), που έδρασαν την ίδια περίπου εποχή στην Αλεξάνδρεια, αναφέρονται σήμερα στα βιβλία ιστορίας της ιατρικής κυρίως για τις ανατομικές τους μελέτες. Με αυτούς αρχίζει πραγματικά να αναπτύσσεται η Ελληνική ανατομία. Περιέγραψαν, για πρώτη φορά, με αρκετή ακρίβεια διάφορα εσωτερικά όργανα του ανθρώπινου σώματος (οφθαλμό, εγκέφαλο, καρδιά, αρτηρίες, έντερο, γεννητικά όργανα κλπ.) και έδωσαν ονόματα σε μέρη τους. Μεταγενέστεροί τους συγγραφείς, όπως ο Ρωμαίος Κέλσος (γύρω στο 40 μ.Χ.) και ο χριστιανός Τερτυλλιανός (γύρω στο 200 μ.Χ.), αναφέρουν ότι ο Ηρόφιλος και ο Ερασίστρατος πραγματοποιούσαν ανατομές σε ζωντανούς ανθρώπους, αλλά ο ισχυρισμός αυτός δεν μπορεί να διασταυρωθεί με τη βοήθεια άλλων πηγών. Ανεξάρτητα όμως από τις μεθόδους που χρησιμοποιούσαν, είναι η πρώτη φορά που η ανατομία αποκτάει έναν κεντρικό ρόλο στους τομείς της γνώσης για τον άνθρωπο και της ιατρικής.

Έχουμε όμως να κάνουμε και με μια γενικότερη απομάκρυνση από την Ιπποκρατική παράδοση. Ο Ηρόφιλος εξακολουθεί να δέχεται, σε σημαντικό βαθμό, τις Ιποκρατικές θεωρίες για τους τέσσερες χυμούς. Χρησιμοποιεί όμως τις αφαιμάξεις και τα φάρμακα σε πολύ μεγαλύτερη έκταση, σε σύγκριση με την Ιπποκρατική ιατρική. Ο Ερασίστρατος διαρρηγνύει εντελώς τους δεσμούς του με την Ιπποκρατική παράδοση. Εδώ έχουμε για πρώτη φορά την εμφάνιση μιας μηχανιστικής εικόνας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Για τον Ερασίστρατο τον κύριο ρόλο για τη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού και για την εμφάνιση ασθενειών παίζουν τα στερεά μέρη του (η αντίληψη αυτή ονομάσθηκε και στερεοπαθολογία). Η πέψη είναι μια μηχανική διαδικασία λειοτρίβησης των τροφών. Η καρδιά λειτουργεί σαν υδραυλική αντλία με βαλβίδες. Παρόμοιες αντιλήψεις αναπτύσσονται και για τις άλλες λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού.

Εμπειριστές

Οι γιατροί αυτής της σχολής δεν τρέφουν εκτίμηση για τη φιλοσοφία και τις θεωρίες - αποτελούν, θα λέγαμε, τον αντίποδα των δογματικών. Ως βάση της ιατρικής θεωρούν την εμπειρία που αποκτάει ο γιατρός παρακολουθώντας την πορεία της αρρώστιας και τα αποτελέσματα της θεραπείας. Έτσι περιγράφουν και καταγράφουν περιπτώσεις αρρώστων και τα αποτελέσματα των φαρμάκων που δοκιμάζουν σε αυτούς. Αντίθετα, δεν τους ενδιαφέρει η ανατομία, καθώς επικεντρώνεται στο νεκρό σώμα και όχι στο ζωντανό άρρωστο. Η σχολή αυτή αποκτάει επιρροή από το 200 π.Χ. περίπου και σημαντικότερος εκπρόσωπός της θεωρείται ο Ηρακλείδης (αρχές του 1^ου αιώνα π.Χ.)

Μεθοδικοί

Η σχολή αυτή αναπτύχθηκε από Έλληνες γιατρούς στη Ρώμη. Ήδη από τον 3ο π.Χ. αιώνα αρχίζουν να πηγαίνουν και να εγκαθίστανται Έλληνες γιατροί στη Ρώμη, εκεί όπου υπήρχε πλούτος και άρχοντες που αναζητούσαν καλούς γιατρούς. Ο πρώτος που αποκτάει μεγάλη φήμη εκεί είναι ο Ασκληπιάδης από την Προύσσα της Μ. Ασίας (γεννήθηκε το 124 π.Χ.). Παρόλο που υπάρχουν πολλά αδιευκρίνιστα σημεία σχετικά με τη βιογραφία και το έργο του, ο Ασκληπιάδης φαίνεται να είχε επηρεασθεί από τον Ερασίστρατο. Είχε μηχανιστικές αντιλήψεις για τον ανθρώπινο οργανισμό, στις οποίες ιδιαίτερο ρόλο παίζουν τα άτομα, με την έννοια που έδινε σ’ αυτά ο Δημόκριτος. Στον οργανισμό υπάρχουν πόροι ή ‘σωλήνες’, μέσα στους οποίους κυκλοφορούν τα άτομα. Όταν οι πόροι είναι στενοί σχετικά με το μέγεθος των ατόμων, τα άτομα δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν κανονικά. Στην αντίθετη περίπτωση, τα άτομα μπορεί να κυκλοφορούν υπερβολικά γρήγορα και να  παρατηρείται αυξημένη ‘ρευστότητα’ στον οργανισμό. Και οι δύο αυτές αντίθετες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν την εμφάνιση ασθενειών.

Ο Ασκληπιάδης επηρέασε τους μεθοδικούς. Αλλά ιδρυτές αυτής της σχολής θεωρούνται ο Θεμίσων (γύρω στο 50 π.Χ.)  και ο Θεσσαλός  Για τους μεθοδικούς, όλες οι αρρώστιες είναι, με έναν απλουστευτικό τρόπο, αποτέλεσμα της συστολής ή της διαστολής των πόρων. Στην πρώτη περίπτωση (υπερβολική συστολή των πόρων) έδιναν το όνομα ‘status strictus’. Στην άλλη (υπερβολική χαλάρωση των πόρων) το όνομα ‘status laxus’. Δέχονταν ακόμα μια ενδιάμεση κατάσταση, στην οποία άλλοι πόροι ήσαν συσταλμένοι και άλλοι χαλαροί, κι αυτή την ονόμαζαν ‘status mixtus’.

Οι μεθοδικοί δεν ενδιαφέρονταν για την ανατομία και τη φυσιολογία. Την κατάσταση των πόρων την διαπίστωναν από τα συμπτώματα που εμφάνιζε ο άρρωστος. Οι θεραπευτική τους, όπως και του Ασκληπιάδη, έδινε το κύριο βάρος σε φυσικά μέσα και υγιεινοδιαιτητική αγωγή (ρύθμιση της τροφής, λουτρά, μαλάξεις, γυμναστική κλπ.)  Ήταν δηλ. μια θεραπευτική που δεν βρισκόταν μακριά από τις Ιπποκρατικές αρχές, παρόλο που εδώ η θεωρητική βάση είναι εντελώς διαφορετική.

Στους μεθοδικούς ανήκει και ο Σωρανός (γύρω στα 100 μ.Χ.), αν και διαφοροποιείται κάπως, δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στην ανατομία. Ο Σωρανός αναγνωρίζεται γενικότερα για το έργο του στη μαιευτική και τη γυναικολογία.

Πνευματικοί

Το πνεύμα είναι μια έννοια που τη συναντάμε συχνά στην αρχαία Ελληνική φιλοσοφία ήδη από την εποχή των Προσωκρατικών. Το πνεύμα συγγενεύει με τον αέρα ή είναι κάτι που βρίσκεται μέσα στον αέρα και έχει, θα μπορούσαμε να ειπούμε, ζωοποιητιικές ιδιότητες ή ιδιότητες ζωογόνησης των σωματικών και ψυχικών λειτουργιών.  Με άλλα λόγια θα μπορούσε να ειπωθεί ότι το πνεύμα είναι ένα είδος λεπτότερης και ανώτερης ύλης. Το πνεύμα αποκτάει, στην εποχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ιδιαίτερα σημαντική θέση στη φιλοσοφία στα πλαίσια της σχολής των Στωικών.         

Οι ‘πνευματικοί’ γιατροί, που είχαν επηρεασθεί σημαντικά από τους Στωικούς, θεωρούσαν ότι το πνεύμα παίζει κυριαρχικό ρόλο στις λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού, από το επίπεδο της αδρής σωματικής συγκρότησης μέχρι και τις ψυχικές λειτουργίες και ότι διάφορες διαταραχές του είναι αυτές που προκαλούν τις διάφορες αρρώστιες. Με τον τρόπο αυτό μπορούσε να δομηθεί μια συγκροτημένη θεωρία της ιατρικής, στην οποία μπορούσαν να ενσωματωθούν γνώσεις και αντιλήψεις που προέρχονταν και από άλλες σχολές. Έτσι οι πνευματικοί γιατροί μπορούσαν να χρησιμοποιούν μεθόδους υγιεινοδιαιτητικής αγωγής, αφού το πνεύμα είναι κάτι που υπάρχει παντού, επομένως υπάρχει και στις τροφές. Το πνεύμα όμως υπάρχει και στο περιβάλλον, όπου συμμετέχει σε όλα τα φαινόμενα. Έτσι η έκθεση του ανθρώπου στον ήλιο, τον αέρα κλπ. σημαίνει έκθεσή του σε διάφορες μορφές πνεύματος. Τα φάρμακα πάλι, κατά τους πνευματικούς, ασκούσαν τη δράση τους επηρεάζοντας το πνεύμα του ανθρώπινου οργανισμού. Αφού το πνεύμα υπάρχει σε όλα τα πράγματα και επενεργεί σε όλες τις λειτουργίες και σε όλες τις θεραπευτικές πράξεις, οι πνευματικοί μπορούσαν να ενσωματώνουν θεραπευτικές αντιλήψεις που προέρχονταν από διαφορετικά ιατρικά συστήματα. Έτσι προετοίμαζαν, κατά κάποια έννοια, το δρόμο για τους εκλεκτικούς.

Εκλεκτικοί

Γαληνός και Ιπποκράτης, σε ιταλική τοιχογραφία

Αυτοί που ονομάσθηκαν εκλεκτικοί δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελούν ενιαία σχολή, γιατί δεν ακολουθούν συγκεκριμένο σύστημα ή συγκεκριμένη μέθοδο. Αυτό που τους χαρακτηρίζει είναι ότι παίρνουν, ως προς τις θεωρητικές βάσεις και ως προς τις θεραπευτικές προσεγγίσεις, στοιχεία από διάφορες σχολές - αυτά που θεωρούν περισσότερο αποδεκτά ή περισσότερο χρήσιμα. Στους εκλεκτικούς μπορεί να περιληφθεί και ο Γαληνός - αυτός που θεωρείται γενικά ως ο δεύτερος, μετά τον Ιπποκράτη, μεγάλος γιατρός της αρχαίας Ελλάδας

Μια σημαντική μορφή της περιόδου αυτής είναι ο Πεδάνιος Διοσκουρίδης. Ήταν Έλληνας από την περιοχή της Ταρσού της Κιλικίας, έζησε το δεύτερο μισό του 1^ου αιώνα μ.Χ και υπηρέτησε ως χειρουργός στο στρατό του Νέρωνα και του Βεσπασιανού. Στο βιβλίο του ‘περί ύλης ιατρικής’ περιγράφονται 950 περίπου φάρμακα, από τα οποία τα 600 είναι φυτικά (τα υπόλοιπα ζωικά ή ορυκτά). Ο Διοσκουρίδης δίνει οδηγίες για την αναγνώριση, συλλογή και διατήρηση των φαρμάκων. Για κάθε φυτό δίνει το όνομα και τα συνώνυμά του, τη βοτανική περιγραφή του, τις θεραπευτικές του ιδιότητες και οδηγίες για την παρασκευή των φαρμάκων. Αξιοσημείωτο είναι ότι περιλαμβάνει και ‘εξωτικά’ φυτά, δηλ. φυτά που προέρχονται από μακρυνές χώρες. Λέγεται ότι γνώσεις για τέτοια φυτά απέκτησε κατά τις συνεχείς μετακινήσεις του με το Ρωμαϊκό στρατό. Για τις θεραπευτικές ιδιότητες των φυτών (και των άλλων φαρμάκων) ο Διοσκουρίδης δεν παραπέμπει σε κάποιο θεωρητικό σχήμα και η προσέγγισή του θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως εμπειρική. Είναι μάλλον βέβαιο ότι το βιβλίο αυτό συγκεντρώνει και συστηματοποιεί γνώσεις που έρχονται από πολύ παλαιότερα, ακόμα και πριν από τα Ιπποκρατικά κείμενα, μαζί με άλλες νεώτερες, στις οποίες ο συγγραφέας δίνει τη δική του έκφραση. Στην πραγματικότητα μπορεί να διαπιστώσει κανείς, σε αρκετά μεγάλη έκταση, μια συνέχεια ανάμεσα στις γνώσεις και στα κείμενα που αφορούν σε φάρμακα και φαρμακευτικές θεραπείες, είτε αυτά είναι παλαιότερα, είτε μεταγενέστερα του Διοσκουρίδη.

Το βιβλίο του Διοσκουρίδη, που μπορεί να θεωρηθεί ως το πρώτο (διασωζόμενο) σύγγραμμα φαρμακολογίας, επηρέασε σημαντικά τους επομένους συγγραφείς, ανάμεσα στους οποίους και το Γαληνό. Μετά τη μετάφρασή του στα Λατινικά έγινε, στη Δύση, το κλασσικό σύγγραμμα αναφορικά με τα φάρμακα για πολλούς επόμενους αιώνες. Απετέλεσε ακόμα κύρια πηγή για ιατρικά συγγράμματα, για τα βοτανολόγια της Αναγέννησης και, αργότερα, για τις φαρμακοποιίες.

Ο Γαληνός (περίπου 130-201 μ.Χ.) γεννήθηκε στην Πέργαμο της Μ. Ασίας.  Σπούδασε στην Πέργαμο, στη Σμύρνη και την Αλεξάνδρεια ιατρική, φιλοσοφία και ρητορική. Άσκησε την ιατρική, κατά το μεγαλύτερο μέρος, στη Ρώμη και ήταν προσωπικός γιατρός του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρήλιου καθώς και άλλων αυτοκρατόρων..

Ο Γαληνός διαπραγματεύεται στα έργα του όλους τους τομείς της ιατρικής, όπως υπήρχαν στην εποχή του. Σε μεγάλη έκταση, δεν είναι εύκολο να διαπιστωθεί η προέλευση αυτών που περιλαμβάνονται στα έργα του, τί δηλαδή από αυτά είναι προσωπική του συμβολή και τί έχει πάρει από άλλους. Ο ίδιος δέχεται ότι κύρια πηγή του αποτελεί ο Ιπποκράτης, τον οποίο θεωρεί δάσκαλό του και τον εαυτό του συνεχιστή του έργου του Ιπποκράτη. Άλλωστε αρκετά έργα του είναι, στην πραγματικότητα, σχόλια πάνω σε Ιπποκρατικά έργα. Ο Γαληνός εσυστηματοποίησε τις θεωρίες των τεσσάρων χυμών και των τεσσάρων ποιοτήτων. Οι θεωρίες αυτές αποτελούν, κατά κάποιον τρόπο, τον πυρήνα του θεωρητικού οικοδομήματος του Γαληνού. Το θεωρητικό αυτό οικοδόμημα, σε αντίθεση με ό,τι ισχύει για τη Ιπποκρατική συλλογή, παρουσιάζεται εξαιρετικά συγκροτημένο και επεξεργασμένο. Ο Γαληνός θέλει, η ιατρική του να έχει στέρεες φιλοσοφικές βάσεις, να έχει λογική δομή, να μην περιέχει αντιφάσεις  Η σαφήνεια και η λογική συγκρότηση των έργων του Γαληνού είναι ασφαλώς ένας από τους λόγους που έκαναν να έχει τόσο μεγάλη απήχηση στους μεταγενέστερους.

Από την άλλη μεριά, το έργο του Γαληνού αναφέρεται, σε μεγάλη έκταση, στην εμπειρία, σε εμπειρικά δεδομένα. Σημαντικό ρόλο παίζουν εδώ οι ανατομικές γνώσεις - και πάλι σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στην Ιπποκρατική συλλογή. Ο Γαληνός έκανε πολύ συχνά ανατομές σε ζώα κάθε είδους και περιγράφει με λεπτομέρεια τις παρατηρήσεις του. Τα πειράματα αυτά δεν ήσαν απλώς ανατομικά πειράματα, αλλά είχαν και το χαρακτήρα πειραμάτων φυσιολογίας. Γιατί πολλές φορές έκανε ανατομές σε ζωντανά ζώα και παρατηρούσε και περιέγραφε τις αντιδράσεις τους και τα συμπτώματα που εμφανίζονταν, καθώς επενέβαινε, με διάφορους τρόπους, στα εσωτερικά τους όργανα. Τέτοια πειράματα γίνονταν πολλές φορές μπροστά σε θεατές και προκαλούσαν μεγάλη εντύπωση. Γενικά, η ανατομία του Γαληνού έχει ένα χαρακτήρα λειτουργικής ανατομίας. Δεν αρκείται να περιγράφει το πώς είναι κατασκευασμένο ένα όργανο, αλλά θέλει να δείξει και για ποιό λόγο είναι κατασκευασμένο έτσι και ποιό σκοπό εξυπηρετεί. Το ότι η ανατομία θεμελιώνεται έτσι και φιλοσοφικά είναι ίσως ένας λόγος που κάνει τον Γαληνό να μεταφέρει εύκολα και στον άνθρωπο τις ανατομικές γνώσεις που είχε αποκτήσει από τις ανατομές ζώων. Γίνεται γενικά δεκτό ότι ο Γαληνός δεν έκανε ανατομές σε ανθρώπινα πτώματα.

Παρόλο που θεωρητικά υποστηρίζει τις απόψεις του Ιπποκράτη για τη θεραπευτική δύναμη της φύσης, στη θεραπευτική πρακτική ο Γαληνός χρησιμοποιεί πολύ περισσότερο τα φάρμακα. Τα φάρμακά του συχνά περιέχουν έναν μεγάλο αριθμό συστατικών (χαρακτηριστικά είναι τα διάφορα σκευάσματα θηριακής)

 Ο Γαληνός έμελλε να επηρεάσει, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον γιατρό της αρχαιότητας, την εξέλιξη της ιατρικής στη Δύση, τουλάχιστον μέχρι την Αναγέννηση. Τα βιβλία του μεταφράσθηκαν στα Λατινικά και επικράτησαν ως κλασσικά συγγράμματα στις ιατρικές σχολές της Ευρώπης. Σ’ αυτό συνετέλεσε και το γεγονός, ότι υιοθετήθηκαν από τους Άραβες γιατρούς, οι οποίοι, με τη σειρά τους, επηρέασαν αποφασιστικά τη Μεσαιωνική Δύση                                                                                                                                         πηγη

        

Βότανα: Καψέλλα (αγριοκαρδαμούρα, τραγιά, τζουρκάς)

Η καψέλλα έχει τη θέση της και στην Ανατολική και στη Δυτική ιατρική.
Οι καρδιόσχημοι καρποί μοιάζουν με τα δερμάτινα πουγγιά που είχαν κάποτε οι βοσκοί, και από εκεί προέρχεται και το όνομα του, ένα άλλο κοινό αγγλικό όνομα είναι "καρδιές των μητέρων" που υπενθυμίζει ότι το βότανο είναι χρήσιμο για γυναικολογικά προβλήματα. Για τις θεραπευτικές του ιδιότητες χρησιμοποιείται όλο το φυτό το οποίο περιέχει σαπωνίνες, έλαιο μουστάρδας, φλαβονοειδή, ρητίνη, μονοαμίνες, χολίνη, ακετυλχολίνη, σιτοστερόλη και βιταμίνες Α,Β και C.
Η καψέλλα χρησιμοποιείται κυρίως ως στυπτικό για να μειώσει την αιμορραγία και γιαδυσεντερία στην Κίνα, λέγεται ότι οι σπόροιβελτιώνουν την όραση.
Στην Ευρώπη, τα επίγεια τμήματα χρησιμοποιούνται για να σταματήσουν την εσωτερική ή την εξωτερική αιμορραγία, αλλά και γιά να διεγείρουν επίσης και τη μήτρα.Εξαιρετικό βότανο για τα

ινομοιώματα

 

Σε πολλά μέρη του κόσμου η καψέλλα είναι εδώδιμο λαχανικό. Στην Κίνα, η γλυκιά του γεύση θεωρείται καλή για την σπλήνα. Μαζέψτε τα νωπά όλο σχεδόν το χρόνο.
θεωρείται επίσης ότι έχειδιουρητικές, αντισηπτικές, αντιδιαρροϊκές, αντιρρευματικές ιδιότητες ενώ χρησιμοποιήθηκε στην ψαμμίαση για την αποχέτευση της άμμου, σε λοιμώξεις του ουροποιητικού και στη φλεβίτιδα. Χρησιμοποιήθηκε επίσης βάμμα καψέλλας σε εντριβές σε ατροφία των μυών, και σε κήλεςσπλάχνων για την τόνωση των μυών σε συνδυασμό με έγχυμα αλχεμίλλης. Χρησιμοποιείται ολόκληρο το φυτό φρέσκο και όχι αποξηραμένο πριν την ανθοφορία .
*Tο δυνατό έγχυμα νωπών ή πρόσφατα αποξηραμένων φύλλων πάρτε για δύσκολες περιόδους, κυστίτιδα και χρόνια διάρροια. Πιείτε γουλιές από καυτό έγχυμα κατά τον τοκετό για να διεγείρετε τις συστολές και μετά τον τοκετό για να ανακουφίσετε την επιτόκια αιμορραγία.
*Βάλτε το νωπό βότανο σε πληγές με αιμορραγία σαν πρώτη βοήθεια.
*Βάλτε στα κοψίματα ένα επίθεμα μουσκεμένο στο έγχυμα.
Για την αιμορραγία της μύτης, μουσκέψτε ένα ξυλάκι με βαμβάκι στο βάμμα και βάλτε το στο ρουθούνι.
*Η χρήση του βοτάνου αντενδείκνυται στην θρομβοφλεβίτιδα. Επιπλέον η τυραμίνη που περιέχεται στο φυτό είναι συμπαθομιμητική και προκαλεί άνοδο της πιέσεως του αίματος                                                                                                                                                     πηγη

ΒΟΤΑΝΑ ΓΙΑ ΑΝΔΡΕΣ

http://www.scribd.com/read//βοτανα-για-άντρες

Πρώτη φορά στην Ιστορία θα γεννηθούν Έλληνες Σκλάβοι από κούνια...

Του Γιάννη Κουντουρογιάννη

Πρώτη φορά στην Ιστορία θα γεννηθούν Έλληνες Σκλάβοι από κούνια...
Παρέλασε μια ξέκωλη και αναπτερώθηκε το εθνικό μας ταμπεραμέντο... Παραληρήσαμε οι περισσότεροι σύγκορμοι και ανάδελφοι... Κατουρηθήκαμε πάνω σας από ακράτεια...

Λες και δεν έχουμε ξαναδεί κώλο μέσα σε κολάν πάνω σε γόβα στιλέτο..
Μόνο που τα είδαμε όλα αυτά για πρώτη φορά δίπλα στα παιδιά μας... σε ώρα εθνικής εορτής και μας εξίταρε η φάση...
Έτσι θα μας πάρουν όχι μόνο τα σπίτια και τις δουλειές, αλλά και τα παιδιά μας...
Για ένα πήδημα δια γυμνού οφθαλμού και εξ αποστάσεως μόνο.., θα τα τους τα δώσουμε εκούσια σχεδόν όλα.
Μας ξέρουν τόσο καλά αυτοί που μας κυβερνάνε και μας παίζουν στα δάχτυλα...

Δεν λυπάμαι. Μόνο που νιώθω ντροπή, επειδή άθελα μου ζω ανάμεσα σας.
Όχι πως είμαι καλύτερος σας, όχι πως δεν έχω τις ίδιες ανάγκες και τα ίδια γούστα που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι...
Μα νιώθω ντροπή επειδή κάθε φορά που έχω ανάγκη να ονειρευτώ, πρέπει υποχρεωτικά να ρίξω μια κλεφτή ματιά στην ιστορία των προγόνων μου και στις φωτογραφίες άλλων περασμένων εποχών...
Τα δικά μου φωτογραφικά αρχεία είναι πλούσια μόνο σε εξαιρετικές και σπάνιες Ανούσιες Στιγμές..., οι δικές μου κατακτήσεις αφορούν μόνο κάτι κύπελλα στο ευρωπαϊκό μπάσκετ και κάτι βαρύγδουπες ομιλίες για την επιτυχή τέλεση μιας Ολυμπιάδας, που αργότερα μου είπαν πως με κατέστρεψε οικονομικά...

Οι δικοί μου αγώνες περιορίζονται σε κάτι 3ωρες αγωνιστικές συγκεντρώσεις στην πλατεία Συντάγματος ανάμεσα σε κινητούς πάγκους με βρώμικα..., έξω αλλά και μέσα στη Βουλή, προσμένοντας την ώρα που θα μου κάνουν ντου για να με διαλύσουν τα αδέλφια μου, οι υπηρετούντες στα ΜΑΤ, για να φωνάξω και να φτιαχτώ "Μπάτσοι- Γουρούνια- Δολοφόνοι "..., μετά να σηκωθώ και να φύγω τρέχοντας για το σπίτι.., μπας και προλάβω το ματς ή το dancing with the stars..., συμμετέχοντας στους φιλανθρωπικούς σκοπούς τους...
Άλλους Αγώνες δεν έχω...

Κάποτε κλείστηκα και στο Πολυτεχνείο για να γκρεμιστεί μια χούντα...
Κι όταν την γκρέμισα, με τα ίδια μου τα χέρια έφτιαξα, ψηφίζοντας για χρόνια, μια άλλη χούντα ανελέητη και ξενόδουλη...
Για να μου προσφέρει λύση ζωής διορίζοντας με στο Δημόσιο!
Μετά μου είπαν πως ο διορισμός μου αυτός κατέστρεψε ακόμα περισσότερο την οικονομία της πατρίδας...

Αυτός είναι ο Αγών μου...ως μέλους του Έθνους μου στα δικά μου τα χρόνια.
Ίδιος με τον Δικό σου!

Μετά φρόντισα αποκλειστικά και μόνο για το σαρκίο μου.., μπήκα στο Euro κι έγινα Σλάβος του...
Εδώ και χρόνια το υπηρετώ πιστά σαν ορκισμένος Δούλος...
Φυσικά δυο φορές το χρόνο πηγαίνω και στην παρέλαση...
Όμως τώρα πια πηγαίνω από απόσταση... Μην τύχει κι άθελα μου ενοχλήσω τα Αφεντικά μου...
Κι έτσι μ' αρέσει τώρα πια.., που μπορώ ακόμα να βλέπω ολοζώντανα μπροστά στα μάτια μου τα ξέκωλα μέσα σε κολάν, πάνω σε γόβες στιλέτο να δίνουν το βήμα στα ευνουχισμένα ήδη παιδιά μου...

Κι όταν δυσκολεύομαι κάπως ...την Ιστορία μου την βγάζω στο σφυρί μόνο και μόνο για ν' αποφύγω την εκδοχή του να προσφέρω τη ζωή μου στο όνομα της Λευτεριάς μου...
Την ζωούλα μου...
Να ζήσω ήσυχα , αυτό μονάχα μου μάθανε να θέλω μέχρι να πεθάνω...
Να ζήσω ήσυχα και να 'χω ξέκωλα παντού για να ξεχνώ πως κάποτε ήμουν λεύτερος και περήφανος...

Κι όταν καμιά φορά ξυπνώ από τον λήθαργο, τελώντας το έγκλημα της Σκέψης..,φωνάζω πως δεν ανέχομαι να γίνομαι λάτρης και οπαδός μιας ηδονής που μου γαμάει* την Πατρίδα...

Μετά όμως και πάλι με τις ονειρώξεις μου αγκαλιά κοιμάμαι, βλέποντας ξέκωλα μέσα σε κολάν, πάνω σε γόβες στιλέτο...

Κι έτσι με τις ονειρώξεις μας για σφαίρες πυροβολούμε εξ επαφής το είναι και το μέλλον μας...

Εδώ και χρόνια τώρα σαν μέτοικος να ζεις στη ίδια την Πατρίδα σου.., διδάσκοντας στα παιδιά σου της Σκλαβιάς τον τρόπο.

Πρώτη φορά στην Ιστορία θα γεννηθούν Έλληνες Σκλάβοι από κούνια...

* Ίσως να ήταν κόσμιο να αποφύγω την δημόσια χρήση αυτού του ρήματος, μα να με συμπαθάτε που ποτέ μου δεν κατάφερα να κρύψω πίσω από νόθες λέξεις ότι κι όσα νιώθω.

e-nemesis.eu

Ηλιακός φούρνος made in Haidari!

Ξεδιπλώνεις το πανάλαφρο και πάμφθηνο φουρνάκι σου στο μπαλκόνι, το στρέφεις στον ήλιο, βάζεις τα γεμιστά σου και φεύγεις για δουλειά. Το μεσημέρι που επιστρέφεις βγάζεις από τη γάστρα το φαγητό σου, αχνιστό και λαχταριστό, και -το κυριότερο- ψημένο από τον ελληνικό ήλιο. Είναι αυτό που θα μπορούσαμε πολύ εύστοχα να ονομάσουμε "σιγανομαγείρεμα με μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα"! Κι αν γνωρίζεις ότι όλα αυτά αναπτύσσονται από μια ομάδα Χαϊδαριωτών, που ερεύνησαν, ανέπτυξαν και θα παράγουν τον φούρνο, και μάλιστα με έναν απόλυτα συνεργατικό τρόπο, τότε αισθάνεσαι ακόμη καλύτερα. Γιατί, επιτέλους, κάτι δουλεύει παραγωγικά σ' αυτό τον τόπο. Αρκετά πια με τη γκρίνια...

Ο Θανάσης, ο Θοδωρής, ο Γιάννης, η Ελένη, τέσσερα από τα μέλη της ομάδας, μπροστά στον ηλιακό φούρνο που μελετούν και βελτιώνουν εδώ και έξι μήνες. Είναι έτοιμοι πια για την παραγωγή του.  

Εναλλακτικά και παραγωγικά

Συνάντησα τους ανθρώπους της κολεκτίβας "Αυτάρκεια" την ώρα που δοκίμαζαν την κατασκευή του φούρνου τους, σε ένα σπίτι ενός μέλους τους, στο Δάσος. Ο προσδιορισμός "κολεκτίβα" σίγουρα αιφνιδιάζει μερικούς. Όμως αποδίδει τον τρόπο εργασίας των μελών, που πειραματίζονται όχι μόνο στον φούρνο, αλλά και σε μια εναλλακτική, ισότιμη σχέση παραγωγής, όπου τα μέσα της θα ανήκουν στους ίδιους τους εργαζόμενους. Θέλουν τον αξιοπρεπή βιοπορισμό τους, χωρίς την επιδίωξη του διαρκούς πολλαπλασιασμού του κέρδους σε βάρος του καταναλωτή. Είναι η δική τους απάντηση στην ανεργία, που τους χτύπησε αλλά δεν τους τσάκισε. Αντίθετα τους έστρεψε σε δημιουργική δράση, που τους δίνει διέξοδο και χαρά στη ζωή τους. 

Όσο για την επωνυμία "Αυτάρκεια", αποδίδει τον κεντρικό στόχο των ανθρώπων που την απαρτίζουν: Κάλυψη των βασικών αναγκών κάθε νοικοκυριού με υποδομές μικρής, ανθρώπινης κλίμακας, για μαγείρεμα, θέρμανση, δροσισμό, επικοινωνία κτλ., χωρίς τερατώδη κεντρικά δίκτυα ενέργειας και υπέρογκα έξοδα, αλλά με τοπική παραγωγή ενέργειας, φιλική στο περιβάλλον. Κι αν σε κάποιον αυτά φαντάζουν ουτοπικά, η απάντηση έρχεται μέσα από ένα ευωδιαστό καρβέλι ψωμί, ψημένο άκοπα και ανέξοδα, στην ταράτσα του... 

Ζούμε σε μια χώρα με 300 μέρες το χρόνο ηλιοφάνεια, λένε οι συνομιλητές μας. Γιατί να μην το εκμεταλλευτούμε στην πράξη, και μάλιστα με πάμφθηνες διατάξεις; Η μείωση ρύπων, η μείωση του κόστους μαγειρέματος και του λογαριασμού της ΔΕΗ είναι χειροπιαστά γεγονότα. Δευτερογενώς, αν αυτός τρόπος μαγειρέματος γενικευτεί, αλλάζει το ενεργειακό αποτύπωμα όχι μόνο της ελληνικής οικογένειας, αλλά και συνολικά της χώρας. 

Αν είναι τόσο καλό, γιατί δεν είναι διαδεδομένο; Γιατί, απλά, ο κόσμος δεν το γνωρίζει, απαντούν οι εμπνευστές του εγχειρήματος. Υπάρχουν χώρες όπου οι ηλιακοί φούρνοι χρησιμοποιούνται σε ευρεία κλίμακα, όμως εκεί οι κυβερνήσεις προσανατολίζουν κεντρικά τους πολίτες σε μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. 

Έτοιμοι για την παραγωγή  

Τα μέλη της ομάδας "Αυτάρκεια" γνωρίστηκαν στον κοινωνικό χώρο αλληλεγγύης "Ιστός". Αυτή τη στιγμή δραστηριοποιούνται 10 άτομα, τα μισά από τα οποία είναι Χαϊδαριώτες. Αναζητούν την κατάλληλη για τη φιλοσοφία τους νομική σύσταση συνεργατικής επιχείρησης (προσανατολίζονται σε κάποιας μορφής Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση), ώστε να προχωρήσουν στην παραγωγή του φούρνου τους.

Ήδη τον έχουν παρουσιάσει σε εκθέσεις, όπου έχουν αποσπάσει κολακευτικά σχόλια, αλλά και τις πρώτες παραγγελίες! Δεν έχουν σκοπό να τον διαθέσουν μέσα από το τυπικό εμπορικό δίκτυο (σούπερ μάρκετ κτλ.), διότι θέλουν να κρατήσουν την τιμή διάθεσης χαμηλά, στα 40 ευρώ, μαζί με τη γάστρα, ώστε το κόστος να αποσβένεται πολύ γρήγορα. Γι' αυτό αναζητούν και εναλλακτικό δίκτυο διάθεσης.  

Ο φούρνος ψήνει σε μια ταράτσα στην πόλη μας.

Slow cooking, slow food

Ο ηλιακός φούρνος της "Αυτάρκειας" αποτελεί την επιτομή του απλού και φτηνού, χρήσιμου και χρηστικού, σε συνδυασμό με την αποτελεσματικότητα. Είναι ένας ανοιχτού τύπου φούρνος, που χρησιμοποιεί μικρά ηλιακά πάνελ κατασκευασμένα από κόντρα πλακέ θαλάσσης, επενδεδυμένα με φύλλο αλουμινίου. Με κατάλληλη διάταξη των κατόπτρων η ηλιακή ακτινοβολία συγκεντρώνεται στο κέντρο, όπου τοποθετείται μια μικρή (προς το παρόν) γάστρα που χωράει ένα κιλό τροφής. Η γάστρα μπαίνει μέσα σε μια κοινή σακούλα ψησίματος. Το συνολικό βάρος του φούρνου δεν ξεπερνάει το 1,5 κιλό (!) και όταν μαζεύεται χωράει σε μια σακούλα σούπερ μάρκετ. Όλα τα υλικά είναι 100% ανακυκλώσιμα. Ακόμα, αν κάτι χαλάσει, αντικαθίσταται πανεύκολα από τον ίδιο τον χρήστη.   

Το απλό σύστημα πετυχαίνει στον ήλιο θερμοκρασίες μεταξύ 130 - 150 βαθμών Κελσίου, ανάλογα με την εποχή (η μέγιστη που έχει καταγραφεί είναι 160 βαθμοί, το καλοκαίρι). Αυτό σημαίνει ότι το φαγητό θα αργήσει να ψηθεί, σε σχέση με τον ηλεκτρικό φούρνο, αλλά αυτό δεν είναι αναγκαστικά κακό, τη στιγμή που πολλές νοικοκυρές εκθειάζουν τις αρετές του σιγανομαγειρέματος. Εξάλλου, κοντά στη μόδα του slow food, μπορούμε να υιοθετήσουμε και τη μόδα του slow cooking, με όλες τις αρετές της: στον ηλιακό φούρνο το φαγητό δεν καίγεται ποτέ ούτε στεγνώνει, γιατί είναι αεροστεγώς κλεισμένο στην ειδική σακούλα και κρατάει όλα τα υγρά του, χωρίς ποτέ να ξεραίνεται. Κίνδυνος δεν υπάρχει κανένας, καθώς η θερμοκρασία παστερίωσης της τροφής, δηλαδή οι 70 περίπου βαθμοί Κελσίου, επιτυγχάνονται σε λίγα λεπτά. Συνυπολογίστε ότι τα πάνελ δεν καίνε, οπότε δεν υπάρχει φόβος ατυχήματος, αν τοποθετήσουμε τον φούρνο να ψήσει σε μπαλκόνι, κήπο κτλ.

Αν λοιπόν βάλεις το φαγητό σου στις ώρες αποδοτικής ηλιακής ακτινοβολίας, δηλαδή 10 - 2 το πρωί, με νότιο προσανατολισμό, γυρίζεις και το βρίσκεις έτοιμο. Τα μέλη τής ομάδας δοκιμάζουν τον φούρνο εδώ και έξι μήνες και έχουν ψήσει με επιτυχία όλα τα είδη κρεάτων, ψάρι, γεμιστά ρεβίθια, γίγαντες κ.ά. Πειραματικά την έχουν χρησιμοποιήσει σε κάμπινγκ και πικ νικ, με... λαχταριστά αποτελέσματα, όπως δείχνουν και οι φωτογραφίες.

Ο ηλιακός φούρνος είναι η αρχή

Την ώρα αυτή αναπτύσσουν μια απλή γραμμή παραγωγής του φούρνου, ώστε να είναι έτοιμοι για να την διαθέσουν στην αγορά στις αρχές του 2014. Παράλληλα σκέφτονται να αναπτύξουν και άλλες απλές ενεργειακές λύσεις, όπως για θέρμανση, φορτιστές κτλ., πάντα με στόχο την αυτάρκεια και με  την ίδια περιβαλλοντική και καταναλωτική ηθική.

Τρία φουρνάκια ετοιμάζουν το φαγητό σε κάμπινγκ, ενώ η παρέα είναι στη θάλασσα για μπάνιο.

   

Μενέλαος Χρόνης (γεια σου συμμαθητή από το μεγάλο σχολείο του Παπιομυτη)
Αναρτήθηκε από ΧΑΪΔΑΡΙ ΣΗΜΕΡΑ

Καλημέρα με αγάπη!