Οι µύθοι της ελεύθερης κατασκήνωσης
Μύθος 1. Η ελεύθερη κατασκήνωση βλάπτει το περιβάλλον.
Ο πολίτης που σέβεται τη φύση και ξέρει πώς να την διαχειρίζεται δεν µετατρέπεται ξαφνικά σε µικρό περιβαλλοντικό εγκληµατία όταν πηγαίνει για κάµπινγκ. Αυτό που βλάπτει το περιβάλλον, είναι η έλλειψη περιβαλλοντικής συνείδησης και παιδείας. Μακριά από τη φύση και εγκλωβισµένοι µέσα σε πόλεις και κτίρια, είναι δύσκολο να την αποκτήσουµε. Γνωρίζοντας και απολαµβάνοντας τον φυσικό πλούτο µιας περιοχής αποκτούµε και κίνητρο να τον προστατέψουµε.
Μύθος 2. Όσοι κάνουν κάµπινγκ είναι περιθωριακοί.
Ελεύθερη κατασκήνωση κάνει οποιοσδήποτε θέλει να περάσει ποιοτικό χρόνο µε την παρέα του ή µε την οικογένειά του,απολαµβάνοντας τη φύση και απλοποιώντας τις ανάγκες του. Το ίδιο ισχύει και για πολλές οικογένειες που βρίσκουν την ευκαιρία να βάλουν τις σωστές βάσεις για τη σχέση που θα αποκτήσουν τα παιδιά τους µε τη φύση. Η προσπάθεια περιθωριοποίησης αυτών που προτιµούν να κοιτούν µε την παρέα τους τα αστέρια αντί µόνοι τους µια οθόνη, είνα ι τουλάχιστον παράλογη.
Μύθος 3. Η ελεύθερη κατασκήνωση είναι κακός τουρισµός
.Γελιέται όποιος νοµίζει ότι αν διωχτούν οι κατασκηνωτές θα πάνε σε δωµάτια και ξενοδοχεία, αφού αυτό που αναζητούν είναι ένα τελείως διαφορετικό είδος διακοπών. Ο ελεύθερος κατασκηνωτής που διώχνεται δεν θα πάει στο ενοικιαζόµενο δωµάτιο ή στο ξενοδοχείο,αλλά σε άλλο µέρος.
Μύθος 4. Το ελεύθερο κάµπινγκ είναι ταλαιπωρία.Όχι αν είσαι οργανωµένος. Πώς συνυπάρχω αρµονικά µε τους άλλους κατασκηνωτές και µε την ίδια τη φύση;
Απέναντι στον οργανωµένο περιορισµό του ζωτικού µας χώρου και στην περιθωριοποίηση του φυσικού τρόπου ζωής, είναι σηµαντικό γιατους κατασκηνωτές να µάθουµε τουλάχιστον να συνυπάρχουµε ακολουθώντας κάποιους κοινούς κανόνες και συνήθειες:
Παρκάρουµε τα αυτοκίνητα πιο πέρα, µακριά από την παραλίακαι τους αµµόλοφους και δεν εµποδίζουµε την πρόσβαση στηνπαραλία.
Χρησιµοποιούµε σακούλες για τα απορρίµµατα,συµπεριλαµβανοµένων των χαρτιών υγείας που ξεθάβονται απόζώα, και δεν τις παρατάµε δίπλα σε παραγεµισµένους κάδους. Αν είναι δυνατόν ανακυκλώνουµε.
Εκτός από τα δικά µας σκουπίδια, µαζεύουµε και τα υπόλοιπα που βρίσκουµε. Η βλάβη που προκαλούν δεν εξαρτάται από το αν τα πετάξαµε εµείς ή άλλοι. Μπορούµε να χρησιµοποιήσουµε γάντια µιας χρήσης ή µια σακούλα φορεµένη στο χέρι µας για να κάνουµε τη διαδικασία λιγότερο δυσάρεστη.
Καθορίζουµε πού είναι η «τουαλέτα» και σκάβουµε λάκκουςτουλάχιστον 15 εκ. κάθε φορά. Αποφέυγουµε τη χρήση έστω καιβιοδιασπώµενων σαµπουάν και σαπουνιών γιατί έτσι ρυπαίνουµετη θάλασσα, τη λίµνη, ή το ποτάµι.
Προστατευόµαστε από τον ήλιο µε παχιά σκιά, ή µε ελαφριά και άνετα ρούχα. Αν χρειαστούµε αντηλιακό, ας είναι φυτικό.
Σεβόµαστε τη βλάστηση, και την πανίδα της περιοχής καιενηµερωνόµαστε σχετικά. Για παράδειγµα σε περιοχές όπου φωλιάζει η καρέττα καρέττα, η φωτιά µπορεί να αποπροσανατολίσει χελώνες και χελωνάκια.
Στήνουµε τη σκηνή αρκετά µέτρα µακριά από το κύµα ώστε ναµην εµποδίζουµε τους υπόλοιπους κατασκηνωτές αλλά κυρίως ναµην ενοχλούµε καβούρια, χελώνες, πουλιά.
Τα έντοµα είναι κάτοικοι της περιοχής, εµείς είµαστε οιεπισκέπτες. Τα αποφεύγουµε µε φυσικά εντοµοαπωθητικά, και µε το να κρατάµε κλειστή τη σήτα της σκηνής όλη µέρα.
Φέρνουµε µαζί ή κατασκευάζουµε αυτοσχέδια τασάκια για τις γόπες µας.
Αφήνουµε την παραλία όπως τη βρήκαµε, και αν γίνεται,καλύτερη Απέναντι στους νόµους που απαγορεύουν το ελεύθερο κάµπινγκ µπορούµε να απαντήσουµε τα εξής: 1.Έχουµε δικαίωµα να χρησιµοποιούµε τους κοινόχρηστους χώρους
Ο Νόµος 392/76 (Αρ.10/2) και αργότερα ο Ν. 2160/1993 (Αρ.4/12)απαγορεύουν την εγκατάσταση σκηνών σε παραλίες, αιγιαλούς και γενικά κοινόχρηστους χώρους. Βάσει νοµολογίας, ΜΠρΑθ. 10691/1997 και των άρθρων 966-968 ΑΚ ως κοινόχρηστα ορίζονται εκείνα τα πράγµατα που δενµπορούν να είναι αντικείµενο συναλλαγής ή να ανήκουν σε κάποιον. Μπορεί όµως ο καθένας να τα χρησιµοποιήσει. Το δικαίωµα αυτό χρήσης έχειιδιόρρυθµο χαρακτήρα και απορρέει από την προσωπικότητα του κάθε ατόµου.
2.Πώς παρανοµούµε όταν δεν βλάπτουµε κανέναν;
Σύµφωνα µε την
Οικουµενική ∆ιακήρυξη των ∆ικαιωµάτων του Ανθρώπου
(Άρ. 13)
καθένας έχει το
δικαίωµα να κυκλοφορεί ελεύθερα και να επιλέγει τον τόπο διαµονής του στο εσωτερικό ενός κράτους
.Προς την ίδια κατεύθυνση, το
∆ιεθνές Σύµφωνο για τα Ατοµικά και Πολιτικά ∆ικαιώµατα
(Ν. 2462/1997, Άρ. 12/1) ορίζει ότι οποιοσδήποτε βρίσκεται νόµιµα στο έδαφος ενός Κράτους έχει
δικαίωµα ελεύθερηςµετακίνησης και ελεύθερης επιλογής κατοικίας
στο έδαφος αυτού του Κράτους και ότι αυτά τα δικαιώµατα δεν υπόκεινται σε περιορισµούς,
µε τηνεξαίρεση
όσων περιορισµών προβλέπει ο νόµος και οι οποίοι είναι
απαραίτητοι
για την προστασία της εθνικής ασφάλειας, της δηµόσιας τάξης, της δηµόσιας υγείας, των χρηστών ηθών ή των δικαιωµάτων και των ελευθεριών των άλλων (Αρ.12/3). Η µη ύπαρξη κάποιου από τους αναφερόµενους αυτούς λόγους καθιστά παράνοµη την απαγόρευση χρήσηςτων κοινόχρηστων πραγµάτων, η οποία απαγόρευση συνιστά προσβολή τηςπροσωπικότητας.Η προσωπικότητα ορίζεται σαν το σύνολο αξιών του κάθε προσώπουπου έχει σωµατική, ψυχική, πνευµατική και κοινωνική ατοµικότητα. (Αρ.5Σ,57 ΑΚ). Στα απόλυτα προστατευόµενα αγαθά που απαρτίζουν την προσωπικότητα είναι η σωµατική και πνευµατική υγεία όπως και η ελευθερία.
Το ελεύθερο camping συνδέεται άµεσα µε τα αυτά τα δικαιώµατα, αφού οι κάθε είδους διακοπές αποτελούν τρόπο εξασφάλισης σωµατικής και ψυχικής ελευθερίας.
Συνεπώς η ελεύθερη επιλογή της τοποθεσίας αποτελεί ελεύθερη έκφραση των εκάστοτε ατοµικών αναγκών και φυσικά αναφαίρετο δικαίωµα ως συνδεόµενο µε τηνπροσωπικότητα.
3.Έχουµε δικαίωµα να απολαµβάνουµε και να προστατεύουµε τη φύση
Το δικαίωµα χρήσης των κοινόχρηστων πραγµάτων αποτελεί επίσης έκφανση του συνταγµατικού δικαιώµατος στο περιβάλλον. Το άρθρο 24 τουΣυντάγµατος ορίζει ότι
η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του κράτους και δικαίωµα του καθενός
. Η µεαριθ.106921/1997 απόφαση του Μον. Πρωτοδικείου Αθηνών, συνεχίζοντας την παράδοση της νοµολογίας, δέχεται ότι η προστασία της χρήσης τωνπεριβαλλοντικών αγαθών που στηρίζεται στον ΑΚ 57, περιλαµβάνει όχι µόνο το δικαίωµα χρήσεως στην στενή του έννοια αλλά και το δικαίωµα διάσωσης και απόλαυσης των περιβαλλοντικών αγαθών. Προς την ίδια κατεύθυνση γιατην προστασία του δικαιώµατος χρήσης κοινών σε όλους ή κοινόχρηστωνπραγµάτων ως περιβαλλοντικών αγαθών κινείται ένα σύνολο δικαστικώναποφάσεων. Ενδεικτικά: ΜΠρΝαξ 58/1989, ΜΠρΒολ. 1097/1989 ,ΜΠρΝαυπλ. 163/1991, ΜΠρΘεσ. 117/1993, ΜπρΑθ. 14316/1995,ΜΠρΙωαννίνων 471/1996. Η κοινή ωφέλεια των περιβαλλοντικών αγαθώνέχει κοινωνικό χαρακτήρα σύµφωνα και µε τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης(κυρίως µέσω του ΑΚ 281)
4.Ελεύθερη κατασκήνωση δεν σηµαίνει ρύπανση.
Σύµφωνα µε το άρθρο 25 του Συντάγµατος, οι
κάθε είδουςπεριορισµοί που µπορούν να επιβληθούν στα δικαιώµατα πρέπει να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας
, να είναι δηλαδή κατάλληλοι,αναγκαίοι και αναλογικοί.
Έτσι και η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης είναι παράλογη και µη νόµιµη αφού αποτελεί υπέρµετρο περιορισµό του δικαιώµατος της προσωπικότητας στοόνοµα µιας µόνο πιθανότητας
,
πρόκλησης αρνητικών επιπτώσεωνστις κοινωνικές σχέσεις ή στις περιβαλλοντικές συνθήκες
. Απαράδεκτος είναι ο απόλυτος αποκλεισµός των συνταγµατικών αυτώνδικαιωµάτων, όπως γίνεται στην περίπτωση της πλήρους απαγόρευσης τηςελεύθερης κατασκήνωσης.
5.Το δικαίωµα για διακοπές είναι ανεξάρτητο από την τσέπη µας.
Η ελεύθερη κατασκήνωση, πέρα από το ότι αποτελεί τρόπο διακοπώνµε όποιες ευεργετικές συνέπειες οι διακοπές επιφέρουν στην σωµατική και ψυχική ισορροπία, αποτελεί και οικονοµική επιλογή. Οι οικονοµικές δυνατότητες και ο τρόπος διαχείρισης των οικονοµικών µέσων που διαθέτει ο καθένας αποτελούν έκφανση του δικαιώµατος της προσωπικότητάς του. Ο αποκλεισµός της δυνατότητας της ελεύθερης κατασκήνωσης συνιστά αποκλεισµό για τους µη διαθέτοντες τα οικονοµικά µέσα που απαιτούνται για άλλου είδους διακοπές ή ακόµα και οργανωµένες κατασκηνώσεις, αν και υπάρχει εναλλακτική λύση.Έτσι στην ουσία
παραβιάζεται η αρχή της ισότητας του Συντάγµατος
που προβλέπει ισότητα δικαιωµάτων και υποχρεώσεων
(Αρ.4/2).Ισότητα σε αυτήν την περίπτωση σηµαίνει να έχουν όλοι δυνατότητα αναψυχής και ανάπαυσης αναλογικά πάντα µε τις δυνατότητές τους. Η αναγόρευση της οικονοµικής άνεσης σε κριτήριο απόλαυσης ή όχι ατοµικώνκαι κοινωνικών δικαιωµάτων αποτελεί διάκριση. Άλλωστε οι οικονοµικές δυνατότητες συνδέονται άµεσα µε την προσωπικότητα κι έτσι οποιαδήποτε άνιση µεταχείριση της τελευταίας βάσει των εκάστοτε οικονοµικών µέσων αποτελεί σηµαντική προσβολή.Η παράνοµη προσβολή του δικαιώµατος της προσωπικότητας γεννά αξίωση για άρση της προσβολής και παράλειψης αυτής στο µέλλον, η οποία µπορεί να είναι και αντικείµενο προσωρινής δικαστικής προστασίας, όταν συντρέχουν οι προβλεπόµενες για τη λήψη ασφαλιστικών µέτρων προϋποθέσεις. πηγη