Οι ΑΠΕ παγκόσμια απάτη; Μπορούν να αντικαταστήσουν τον άνθρακα;

Η απεξάρτηση από τον άνθρακα και η μετάβαση σε μια ενεργειακή οικονομία χαμηλών ή και μηδενικών ρύπων συνοδεύεται από τεράστιες δαπάνες για επενδύσεις, αλλά και από τεχνικά εμπόδια, που ορισμένοι αναλυτές χαρακτηρίζουν ανυπέρβλητα.

Πόσω μάλλον όταν ηγέτες και διεθνείς οργανισμοί και αρμόδιοι φορείς την επιδιώκουν σε ορίζοντα μερικών δεκαετιών από σήμερα.

Η Κάθρην Χάρτνετ Γουάιτ γράφει στην ιστοσελίδα «The Hill» ότι πολιτικοί και άλλοι αρμόδιοι παράγοντες που «απεργάζονται» το τέλος της εποχής των ορυκτών καυσίμων, όπως ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και η διευθύντρια της αμερικανικής Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA), Τζίνα ΜακΚάρθυ «είτε είναι ανυποψίαστοι είτε αδιάφοροι σχετικά με την κολοσσιαία, στα όρια της ματαιοπονίας, προσπάθεια που απαιτείται και τους οικονομικούς κινδύνους που συνεπάγεται μια βεβιασμένη μετάβαση από τα ενεργειακά “πυκνά” ορυκτά καύσιμα στις συγκριτικά “αραιές” Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, όπως τα αιολικά, τα φωτοβολταϊκά και οι μονάδες βιομάζας».

Σύμφωνα με τον διάσημο ενεργειακό αναλυτή Βάκλαβ Σμιλ, καθηγητή στο Τμήμα Περιβάλλοντος στο καναδικό Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα, η αντικατάσταση των 1.100 «ανθρακικών» Γιγαβάτ που τροφοδοτούν το ηλεκτρικό δίκτυο των ΗΠΑ από ΑΠΕ απαιτεί επενδύσεις της τάξης των 2,5 τρισ. δολαρίων σε νέα φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα.

Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν ακόμα 2 τρισ. δολάρια που έχουν ήδη δαπανηθεί σε κεφαλαιουχικό εξοπλισμό της ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα και των συνοδών υποδομών.

«Με εθνικό χρέος της τάξης των 19 τρισ. δολαρίων και έλλειμμα που αυξάνεται κατά 2 τρισ. ετησίως, με μια οικονομία αναιμική και μια συρρικνούμενη μεσαία τάξη, πώς μπορούν οι φορολογούμενοι να επιδοτήσουν ένα τόσο πολυέξοδο σχέδιο;» αναρωτιέται ο Σμιλ (και μαζί του ίσως θα έπρεπε να κάνουμε το ίδιο κι εμείς).

—Τα τεχνικά εμπόδια

Η βιωσιμότητα των σχεδίων τροφοδοσίας της σύγχρονης ενεργοβόρου κοινωνίας αποκλειστικά από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας προσκρούει στη λογική, τα μαθηματικά και τους νόμους της φυσικής, υποστηρίζουν πολλοί.

Παρόλα αυτά, όλες οι τρέχουσες πολιτικές μείωσης των εκπομπών ρύπων προάγουν και προϋποθέτουν μια μαζική διείσδυση των ΑΠΕ στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας παράλληλα με την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων που μέχρι σήμερα εξασφαλίζουν τις άφθονες, φθηνές και ευέλικτες ενεργειακές υπηρεσίες που απολαμβάνουμε.

Μπορεί οι κλιματικοί επιστήμονες να αποδεικνύουν τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και να ζητούν την απεξάρτηση από τον άνθρακα, αλλά ακόμα και οι μηχανικοί που επιχείρησαν να εκπονήσουν ένα τέτοιο σχέδιο για λογαριασμό της«πράσινης» Google κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι ΑΠΕ δεν είναι παρά μια «φρούδα ελπίδα» που δεν μπορεί να αποδώσει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

Ο Μάικλ Κέλλυ, καθηγητής Μηχανικής στο βρετανικό Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και μέλος της Βασιλικής Εταιρείας της Βρετανίας δήλωσε ότι «εάν οι κλιματικοί επιστήμονες αναγνώριζαν ότι η μηχανική δεν μπορεί να μειώσει τις εκπομπές ρύπων κατά 80% ως το 2050 χωρίς να προκληθούν τεράστιες βλάβες στην παγκόσμια οικονομία και την ανθρωπότητα γενικά, ίσως βελτιωνόταν το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου». Άλλωστε ορισμένοι θεωρούν ότι στο πλαίσιο του δημόσιου διαλόγου για την ενεργειακή μετάβασηαποσιωπάται σκόπιμα η αδυναμία των ΑΠΕ να αντικαταστήσουν τον άνθρακα, αλλά και τα πυρηνικά.

Η αδυναμία αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι οι ΑΠΕ είναι εκ φύσεως απρόβλεπτες και ανεξέλεγκτες ως προς το ενεργειακό φορτίο και την πυκνότητα, καθώς εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες. Στον αντίποδα, ο άνθρακας, το φυσικό αέριο και τα πυρηνικά καύσιμα είναι συγκεντρωμένες, αξιόπιστες και ευέλικτες πηγές ενέργειας.

—Το «βουνό» των επιδοτήσεων

Κατά την τελευταία δεκαετία, οι φορολογούμενοι έχουν επιβαρυνθεί με εκατοντάδες δισεκατομμύρια για να επιδοτήσουν τη ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Παρόλα αυτά, το μερίδιο των αιολικών και των φωτοβολταϊκών πάρκων στη συνολική ηλεκτροπαραγωγή παραμένει ελάχιστο. Το 1990 όταν αιολικά και φωτοβολταϊκά, οι δύο κύριες τεχνολογίες ΑΠΕ πλην υδροηλεκτρικών, βρίσκονταν ακόμα στα «σπάργανα»αντιστοιχούσαν στο 0,45% της παγκόσμιας ηλεκτροπαραγωγής. Το 2010 μετά την εγκατάσταση χιλιάδων ανεμογεννητριών και πανέλων έφτασαν στο 0,75% και σήμερα μετά βίας φτάνουν το 1%.

Αντίστοιχα, τα ορυκτά καύσιμα καλύπτουν ποσοστό από 85 ως 90 τοις εκατό της παγκόσμιας ηλεκτροπαραγωγής.

—Το ενεργειακό αποτύπωμα των ΑΠΕ

Μπορεί οι ΑΠΕ να παράγουν ρεύμα με μηδενικές εκπομπές ρύπων, αλλά το ενεργειακό αποτύπωμα που ενσωματώνουν ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά για την κατασκευή τους είναι πολύ υψηλό.

Επίσης, η ηλιακή και η αιολική ενέργεια χρειάζονται περισσότερο εξοπλισμό για να παραγάγουν την «καθαρή» Κιλοβατώρα τους σε σύγκριση με τον άνθρακα και το φυσικό αέριο.

Σύμφωνα με τον Τζέσσε Αύζουμπελ, Διευθυντή του Προγράμματος για το Ανθρώπινο Περιβάλλον στο Πανεπιστήμιο Ροκφέλλερ, «ενώ μια μονάδα φυσικού αερίου με τεχνολογίασυνδυασμένου κύκλου χρησιμοποιεί τρεις μετρικούς τόνους χάλυβα και 27 κυβικά μέτρα τσιμέντου ανά Μεγαβατώρα κατά μέσο όρο, ένα μέσο αιολικό πάρκο χρησιμοποιεί 460 μετρικούς τόνους χάλυβα και 870 κυβικά μέτρο τσιμέντου».

Λόγω της διαλείπουσας παραγωγής και της στοχαστικότητας (τυχαιότητας) της παραγωγής τους χρειάζονται δύο ή τρεις μονάδες ισχύος σε ανεμογεννήτριες για να αντικαταστήσουν μια μονάδα ισχύος σε ορυκτά καύσιμα.

Μπορεί να «διαφημίζεται» η εκρηκτική άνοδος στην παγκόσμια εγκατεστημένη ισχύ των ΑΠΕ, αλλά αυτό που μετράει είναι το ποσοστό του χρόνου στον οποίο η εγκατάσταση λειτουργεί στην ονομαστική της ισχύ (capacity factor). Ο λόγος αυτός είναι κατά πολύ χαμηλότερος στις ανεμογεννήτριες με 20% έναντι 60-70% στον άνθρακα και 90% στα πυρηνικά εργοστάσια.

—Οι χρήσεις γης

Τεράστιες είναι και οι απαιτήσεις των ΑΠΕ σε χώρο εάν υποθέσουμε ότι πάνω σε αυτές θα βασιστεί η απεξάρτηση από τον άνθρακα καθώς για την ίδια εγκατεστημένη ονομαστική ισχύ καλύπτουν χιλιάδες φορές μεγαλύτερη έκταση από τις μονάδες άνθρακα και τα πυρηνικά εργοστάσια, ενώ συχνά η εγκατάστασή τους προκαλεί βλάβες σε φυσικά οικοσυστήματα.

Το Σχέδιο για την Καθαρή Ενέργεια της EPA προβλέπει την εγκατάσταση αιολικών πάρκων σε έκταση 28 εκατομμυρίων στρεμμάτων για να καλυφθεί μόλις ένα μικρό κλάσμα της συνολικής ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη.

Συν τοις άλλοις το σύνολο των ενεργειακών υποδομών πάνω στις οποίες βασίζεται το σύγχρονο μοντέλο ζωής, παραγωγής και κατανάλωσης είναι προσαρμοσμένες στα ορυκτά καύσιμα: ανθρακωρυχεία, πηγάδια πετρελαίου και φυσικού αερίου, αγωγοί, γραμμές μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, ηλεκτρικά δίκτυα, τερματικοί σταθμοί καυσίμων, λιμάνια, τραίνα, φορτηγά, τάνκερ, βενζινάδικα, εξοπλισμός εξορύξεων, μονάδες επεξεργασίας και διύλισης, ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες, μονάδες πετροχημικών.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, η απεξάρτηση από τον άνθρακα δεν είναι μια απλή υπόθεση. Η μαζική διείσδυση των ΑΠΕ θα απαιτούσε την κατασκευή εκτεταμένων υποδομών συγκέντρωσης της διάσπαρτης ενέργειας σε αντίθεση με το παρόν σύστημα που απλώς αποσταθεροποιεί -με την στοχαστική διάχυση αιολικής και ηλιακής ισχύος- τα δίκτυα και προκαλεί απορρίψεις ηλεκτρικού ρεύματος.

Επίσης, μια τέτοια μαζική επένδυση στις ΑΠΕ θα ακύρωνε τον βασικό κλιματικό στόχο της εξοικονόμησης ενέργειας διότι τα ηλεκτρικά φορτία που θα απαιτούνταν για την κατασκευή και εγκατάσταση ανεμογεννητριών, φωτοβολταϊκών πάνελ, νέων δικτύων και λοιπού εξοπλισμού θα αντιστάθμιζε το όποιο όφελος.

Ήδη, οι γερμανοί φορολογούμενοι, σε μια χώρα όπου οι ΑΠΕ έχουν γνωρίσει πρωτοφανή ανάπτυξη, πληρώνουν πανάκριβα το ηλεκτρικό ρεύμα.

Όπως επισημαίνει ο Σμιλ «η ταχεία αντικατάσταση του άνθρακα από πηγές χαμηλής ενεργειακής πυκνότητας δεν μπορεί να γίνει δίχως τη διάλυση της σύγχρονης αστικής κοινωνίας όπως τη γνωρίζουμε».

Οι οικονομικές συνέπειες της ραγδαίας διείσδυσης των ΑΠΕ, ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα που δεν κατασκευάζουν αλλά εισάγουν τον εξοπλισμό ενισχύοντας το ΑΕΠ παραγωγώνόπως η Κίνα, η Γερμανία και η Δανία, είναι τεράστιες.

«Χωρίς τις επιδοτήσεις, οι ΑΠΕ θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε μικρές, εξειδικευμένες αγορές για την κάλυψη πολύ συγκεκριμένων αναγκών. Δεν μπορούν όμως να αντικαταστήσουν τον άνθρακα σε τεχνικό και οικονομικό επίπεδο» αναφέρει η Χάρτνετ Γουάιτ.

Ήδη στη Γερμανία πληρώνουν την Κιλοβατώρα τρεις φορές ακριβότερα από τις ΗΠΑ και ένα εκατομμύρια νοικοκυριά βρίσκονται στο όριο της ενεργειακής φτώχειας.

Σε κάθε περίπτωση, τα παραπάνω θα πρέπει να μας κάνουν να αναλογιστούμε πάνω στουςτεχνικούς και οικονομικούς όρους με τους οποίους θα γίνει η μετάβαση σε ένα «πράσινο» ενεργειακό μοντέλο.

—Κρυφά κόστη και περιορισμοί

Επιδοτήσεις δεν απολαμβάνουν μόνο οι ΑΠΕ, αλλά και ο άνθρακας και μάλιστα πολύ υψηλότερες όπως είχε δείξει μια έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η οποία λάμβανε υπόψη και τα κρυφά κόστη από την καύση ορυκτών καυσίμων.

Όσον αφορά όμως στο τεχνικό σκέλος της μετάβασης, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι οι ΑΠΕ έχουν ακόμα πολύ δρόμο να διανύσουν για να μπορέσουν να θεωρηθούν αξιόπιστες.

Ήδη η τεχνολογική έρευνα επικεντρώνεται στην αύξηση της αποδοτικότητας των συστημάτων παραγωγής ηλιακής και αιολικής ενέργειας, στην ανάπτυξη έξυπνων δικτύων, αλλά και στηναποθήκευση αυτής της ενέργειας ώστε να ακυρωθεί το βασικό μειονέκτημα των «πράσινων» τεχνολογιών: αυτό της στοχαστικότητας και της διαλείπουσας παραγωγής.

econews

Νασίμ Αλατράς – Μυστικά και ψέματα για την αιολική ενέργεια

Συνέντευξη στην Ιφιγένεια Καλαντζή

Γροθιά στο στομάχι η εικόνα ενός αετού, που πετούσε αγέρωχα πάνω απ’ τις κρητικές βουνοκορφές, τη στιγμή που παρασυρμένος από τη δίνη μιας ανεμογεννήτριας ξεκινάει μια «ικάρια» ελεύθερη πτώση με λαβωμένο από την έλικα φτερό, για να τσακιστεί στο έδαφος… Πρόκειται για στιγμιότυπο από το ντοκιμαντέρ Ο Ασκός του Αιόλου, του παλαιστινιακής καταγωγής δημοσιογράφου Νασίμ Αλατράς, που έκανε πρεμιέρα στο 18ο ΦΝΘ, τον περασμένο Μάρτη, και προβάλλεται απόψε και πάλι στην Αθήνα, στo πλαίσιo της καλοκαιρινής περιοδείας των ανεξάρτητων και με ελεύθερη είσοδο προβολών, πανελλαδικά, σε πολιτικούς χώρους και κοινωνικά στέκια, όπου ακολουθούν συζητήσεις, παρουσία των συντελεστών.

Από το 1983 στην Ελλάδα, ο Αλατράς έχει εργαστεί σε ραδιοφωνικούς σταθμούς, στο Διεθνές Τμήμα της εφημερίδας Ελευθεροτυπία, αλλά και στην παραγωγή του ντοκιμαντέρ Γάζα ερχόμαστε (2010), του Γιώργου Αυγερόπουλου. Τελευταία, σαν άλλος Δον Κιχώτης ενάντια σε γίγαντες-ανεμόμυλους, πήρε… κυριολεκτικά τα βουνά, για το ντοκιμαντέρ Ο Ασκός του Αιόλου, που αποκαλύπτει «μυστικά και ψέματα» για τις ανεμογεννήτριες και την πράσινη ανάπτυξη. Φορτωμένο με αποκαλύψεις για πολλαπλές διαπλοκές και έντονο άρωμα σκανδάλων, το ντοκιμαντέρ καταφέρνει να ξεπεράσει το στενό πλαίσιο της «οικολογικής» ταμπέλας και να αποκτήσει πολιτική διάσταση.

Έχει ήδη προβληθεί σε Σκύρο, Ρέθυμνο, Κοζάνη, Βέροια, Τήνο, Πάρο, Άνδρο, Σκόπελο, Πτολεμαΐδα, Κατερίνη, Πετρούπολη και Ιλίσια. Τον Νασίμ τον πετύχαμε τηλεφωνικά στη Βέροια, όπως είχαμε συμφωνήσει κατά τη συνάντησή μας στο Resistance Festival, την προηγούμενη βδομάδα.

Τι σε παρακίνησε να ασχοληθείς με την αιολική ενέργεια;

Κατά την επίσκεψή μου σε φίλους στην Κεφαλονιά, το καλοκαίρι του 2011, πρόσεξα στο απέναντι βουνό κάτι μινιατούρες ανεμόμυλων που γύριζαν νωχελικά, σαν να επρόκειτο για καλλιτεχνική παρέμβαση. Έκπληκτος πληροφορήθηκα πως πρόκειται για τεράστιες ανεμογεννήτριες, που τις τοποθετούν μεγάλες εταιρίες για την παραγωγή ρεύματος. Την επόμενη κιόλας, πήγα από κοντά και έπαθα κυριολεκτικά σοκ, τόσο με το μέγεθός τους, όσο και με την έκταση της καταστροφής που προκαλούν στο χώρο. Για τη μεταφορά τους χρειάζονται μεγάλες νταλίκες, που απαιτούν τη διάνοιξη μεγάλων δρόμων. Επιπλέον, αποψιλώνονται ολόκληρες κορυφογραμμές, γιατί για την εγκατάσταση μιας ανεμογεννήτριας χρειάζεται ένα άπλωμα, σαν μεγάλη πλατεία, ώστε να χωράνε τουλάχιστον δύο-τρία φορτηγά και ένας γερανός. Όσο για τη βάση της, γίνεται ένα μεγάλο σκάμμα δεκαπέντε επί δεκαπέντε μέτρα, με τρία μέτρα βάθος, που γεμίζει με οπλισμένο μπετόν, αφού κάθε μια ζυγίζει περίπου τετρακόσιους τόνους, ανάλογα το ύψος από εβδομήντα έως εκατόν σαράντα μέτρα! Μιλάμε, δηλαδή, για τεράστιες εγκαταστάσεις. Κάθε ανεμογεννήτρια είναι από μόνη της ένα τεράστιο εργοστάσιο και κάθε αιολικό πάρκο αποτελεί από μόνο του και μια βιομηχανική ζώνη.

 

Τα αποκαλυπτικά στοιχεία στο ντοκιμαντέρ είναι καρπός προσωπικής έρευνας;

Η έρευνα έγινε από την ομάδα παραγωγής του ντοκιμαντέρ και διήρκεσε σχεδόν τρία χρόνια. Επισκεφτήκαμε πολλά αιολικά πάρκα, πανελλαδικά, σε περισσότερες από δεκαεπτά περιοχές: Εύβοια, Σκύρο, Άνδρο, Τήνο, Κρήτη, Ικαρία, Λακωνική Μάνη, Βοιωτία, Καρπενήσι… Κάναμε εκτεταμένη έρευνα, σ’ αυτές τις περιοχές, εξετάσαμε σχετικές μελέτες και άρθρα τοπικών εξειδικευμένων επιστημόνων στα θέματα της αιολικής ενέργειας, τους οποίους προσεγγίσαμε για συνεντεύξεις. Όχι μόνο δέχτηκαν να μιλήσουν και να εξηγήσουν μπρος στην κάμερα τι έχει συμβεί, αλλά μας προμήθευσαν και με γραπτά στοιχεία, που αποκαλύπτουν όσα κρύβονται πίσω από την πράσινη ανάπτυξη.

Προχωρώντας σε βάθος, διαπιστώσαμε ότι ενώ αρχικά φαίνεται ότι η εγκατάσταση αυτών των ανεμογεννητριών γίνεται από μικρές τοπικές εταιρίες, ουσιαστικά πρόκειται για θυγατρικές εταιρίες μεγάλων ομίλων της χώρας. Έτσι, γνωστοί μεγαλοεργολάβοι, που κατονομάζονται στο ντοκιμαντέρ, με μονάδες πετρελαίου και φυσικού αερίου, που ρυπαίνουν και καταστρέφουν το περιβάλλον, μιλάνε παράλληλα για πράσινη ανάπτυξη και προσπαθούν να δημιουργήσουν μια παραπλανητική εικόνα ότι ενδιαφέρονται να σώσουν το περιβάλλον και τον πλανήτη. Το μέγεθος των χρηματοδοτήσεων και των επιδοτήσεων που έχουν πάρει, κερδίζοντας επί δεκαετίες πολλά από το Δημόσιο, είναι σκανδαλώδες, ενώ η ανάληψη του έργου και η αδειοδότηση έγιναν συχνά με πολιτικές παρεμβάσεις. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, οι εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων αποφασίστηκαν εν αγνοία των τοπικών κοινωνιών. Η πολιτική διαπλοκή διαπερνά πολλά πολιτικά κόμματα και πρόσωπα που κυβέρνησαν αυτόν τον τόπο, στο παρελθόν, αλλά και σήμερα.

Εκτός από τη πολιτική εμπλοκή και την επίδραση στη μορφολογία και στο οικοσύστημα, τι άλλο κρύβεται πίσω από τη λεγόμενη πράσινη ανάπτυξη;

Οι μεγάλοι όμιλοι έχουν πει πολλά ψέματα γύρω από την «πράσινη ανάπτυξη» και την «καθαρή ενέργεια». Στο ντοκιμαντέρ τεκμηριώνεται ότι οι ανεμογεννήτριες ούτε όφελος προσφέρουν στις τοπικές κοινωνίες, ούτε φθηνό ρεύμα. Ουσιαστικά, δεν παρέχουν ενέργεια με σταθερό ρυθμό, γιατί δεν φυσάει πάντα και αυτό δημιουργεί προβλήματα στο δίκτυο, που θα πρέπει να απενεργοποιεί άλλες μονάδες, όταν ξεκινά η λειτουργία ενός αιολικού πάρκου, πράγμα που δεν είναι πάντα εφικτό, ούτε και συμφέρον. Έτσι, χρειάζονται ρυθμίσεις, προσαρμογές και εγκαταστάσεις στο δίκτυο, ώστε να αποφεύγεται η υπερφόρτωσή του. Αυτές οι εγκαταστάσεις όμως στη χώρα μας δεν μπορεί παρά να λειτουργούν συμβατικά, δηλαδή με μαζούτ, με φυσικό αέριο, είτε με λιγνίτη. Για να αξιοποιηθούν αυτά τα αιολικά πάρκα, χρειάζεται η ΔΕΗ να προσαρμόσει το δίκτυο όλης της χώρας, ώστε να μην παράγεται ενέργεια που απορρίπτεται, την οποία μάλιστα την πληρώνουν οι Έλληνες πολίτες. Δηλαδή αγοράζουμε κάτι που δεν το χρησιμοποιούμε…

Οι εταιρίες για την «πράσινη ανάπτυξη» ενδιαφέρονται μόνο να κάνουν την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών. Από ’κει και πέρα δεν νοιάζονται αν παράγουν ή όχι ρεύμα και αν ηλεκτροδοτούν.

Άλλο τεράστιο πρόβλημα είναι η ημερομηνία λήξης αυτών των αιολικών πάρκων. Η διάρκεια ζωής των ανεμογεννητριών δεν ξεπερνάει τα 25 χρόνια και υπάρχουν ανεμογεννήτριες που έχουν ήδη κλείσει 20ετία! Μετά σταματούν να λειτουργούν και βρίσκονται τα βουνά σπαρμένα με παλιοσίδερα…

Πέρα από τον οικολογικό, υπάρχει έντονα και ένας κινηματικός χαρακτήρας στο ντοκιμαντέρ, με τοπικούς αγώνες και αντιδράσεις του κόσμου…

Έχουμε πάρει τουλάχιστον εκατόν είκοσι συνεντεύξεις σε όλη τη χώρα, από πρόσωπα που αγωνίζονται σιωπηλά αλλά δυναμικά, εδώ και τρεις δεκαετίες, προσπαθώντας να αποτρέψουν τις εγκαταστάσεις αυτές, ακόμα και με προσφυγές σε δικαστήρια, κατά των εταιριών. Τα ΜΜΕ των μεγάλων ομίλων αποκρύπτουν αυτές τις αντιδράσεις. Ένα από τα πρωταρχικά μελήματα του ντοκιμαντέρ ήταν να ακουστούν όλες οι φωνές των πολιτών και των συλλογικοτήτων που συνεχίζουν να αγωνίζονται.

Πώς χρηματοδοτήθηκε το ντοκιμαντέρ; Είχατε προβλήματα παρεμπόδισης στα γυρίσματα;

Προσπάθησαν να μας αποτρέψουν να κινηματογραφήσουμε τα γραφεία των μεγάλων ομίλων, καταφέραμε όμως να μπούμε εκεί όπου απαιτούσε η δημοσιογραφική έρευνα, ώστε να φανεί το μέγεθος της διαπλοκής.

Με την ομάδα παραγωγής είχαμε αποφασίσει να μην δεχτούμε χρηματοδοτήσεις από εταιρίες, αλλά μόνο από ιδιώτες που εκδηλώνουν ενδιαφέρον. Ήταν πολύτιμη η βοήθεια των ανθρώπων που αγωνίζονται σε όλη τη χώρα. Μας παραχώρησαν τα αυτοκίνητά τους, ακόμα και τα σπίτια τους, για να μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε τα γυρίσματα. Αρκετές φορές, όμως, χρειάστηκε να πληρώσουμε και από την τσέπη μας. Το ντοκιμαντέρ αυτό δεν θα είχε γίνει, αν δεν το στήριζαν συγγενείς και φίλοι.                                                                                                        πηγη  http://www.e-dromos.gr/

“ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΒΛΑΠΤΕΙ ΣΟΒΑΡΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ”,

Οι έλληνες καπνιστές κάθε χρόνο απορρίπτουν στις παραλίες της πατρίδας μας πάνω από2.650 τόνους αποτσίγαρων προκαλώντας τεράστιες βλάβες στο περιβάλλον, αλλά και τη δημόσια υγεία.

Τα συγκλονιστικά στοιχεία για την εγκληματική συμπεριφορά των ελλήνων που«απολαμβάνουν το τσιγαράκι τους» στις παραλίες και μετά το πετούν στην άμμο ή στα βότσαλα παρουσίασε ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Ευάγγελος Φιλόπουλος.

Η έρευνα έδειξε ότι οι γόπες των τσιγάρων είναι το συχνότερο σκουπίδι στις ελληνικές παραλίες αντιπροσωπεύοντας το 38,3% του συνόλου.

Η υπεύθυνη του Medasset, Κωνσταντίνα Κωστούλα, επισήμανε ότι κάθε τσιγάρο περιέχει περίπου 4.000 τοξικές ουσίες μεταξύ των οποίων κάδμιο, μόλυβδο και αρσενικό.

Τα σβησμένα αποτσίγαρα μαζί με το σπασμένο γυαλί ευθύνονται επίσης για αναφλέξεις στις χωματερές και άρα για τις μόνιμες φωτιές που σιγοκαίνε, οι οποίες εκλύουν τεράστιες ποσότητες διοξινών.

Επίσης, στις γόπες που πετούν στο ύπαιθρο ασυνείδητοι καπνιστές αποδίδονται περίπου 1.431 μικρές ή πιο εκτεταμένες πυρκαγιές που αποτεφρώνουν δασικές και άλλες εκτάσεις της ελληνικής επικράτειας.

—Η δράση του MEDASSET

Με σύνθημα “ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΒΛΑΠΤΕΙ ΣΟΒΑΡΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ”, MEDASSET καιΕλληνική Αντικαρκινική Εταιρεία ένωσαν τις δυνάμεις τους στο πλαίσιο της εκστρατείας του MEDASSET “Υπόσχεσή μας: Καθαρές Θάλασσες”.

Στόχος της εκστρατείας είναι η κινητοποίηση όλων μας για τη μείωση της θαλάσσιας ρύπανσης, τη διαφύλαξη του εθνικού φυσικού πλούτου και την προστασία κάθε μορφής ζωής με έμφαση σε αξίες όπως ο σεβασμός και η συνέπεια.

Από τα 6 τρισεκατομμύρια αποτσίγαρα που παράγονται στον πλανήτη μας, τα 4,5 πετιούνται ανεξέλεγκτα στο περιβάλλον. Πέρα από το αντιαισθητικό θέαμα, τα φίλτρα των τσιγάρων χρειάζονται γενιές και γενιές για να αποδομηθούν πλήρως.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, το πρόβλημα είναι εξίσου έντονο. Τα αποτσίγαρα ευθύνονται για δηλητηριάσεις μικρών παιδιών, ζώων και πουλιών αλλά και για τη μόλυνση του περιβάλλοντος (ιδίως των υδάτων), εξαιτίας των τοξικών ουσιών που απελευθερώνονται κατά την αποδόμησή τους.

Οι στόχοι της κοινής δράσης των δύο φορέων είναι:

*καθαρές από αποτσίγαρα παραλίες και άλλοι δημόσιοι ανοιχτοί χώροι (π.χ. παιδικές χαρές, αθλητικοί χώροι, αλσύλλια, δάση, στάσεις των ΜΜΜ, υπαίθρια σινεμά κ.ο.κ.)

*ενημέρωση όλων για την τεράστια καταστροφή που προκαλούν τα αποτσίγαρα στο περιβάλλον με στόχο τον δραστικό περιορισμό της απόρριψής τους στο περιβάλλον
εφαρμογή και ενίσχυση της ισχύουσας νομοθεσίας

Οι δήμοι, οι τοπικοί διαχειριστές, οι εργοδότες - οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα - δεν θα πρέπει μόνο να θεσπίζουν κανόνες δεοντολογίας, αλλά και για την εγκατάσταση, παρόμοια με αυτή για άλλα είδη αποβλήτων, κάδους ανακύκλωσης για αποτσίγαρα . Είναι επίσης σημαντικό να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων, να σέβονται τις δικές τους και άλλοι για την υγεία.             econews                                                                                     Οι δήμοι, οι τοπικοί διαχειριστές,  κλ  δεν θα πρέπει μόνο να θεσπίζουν κανόνες , αλλά να φροντίζουν  για την εγκατάσταση, παρόμοια  για άλλα είδη αποβλήτων, κάδους ανακύκλωσης για τα αποτσίγαρα . Είναι επίσης σημαντικό να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων, για να μάθουν να σέβονται την  υγεία τους και φυσικά και των συνανθρώπων τους .

Η «μυρωδιά της θάλασσας» , μπορεί να είναι μια λύση για την κλιματική αλλαγή

Οι επιστήμονες  ανακάλυψαν πως η «μυρωδιά της θάλασσας» παράγεται από ένα μικρό θαλάσσιο οργανισμό,  που παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, όπως αναφέρει η independent.

Τα μικρόβια αυτά είναι τόσο μικρά που περίπου μισό εκατομμύριο από αυτά μπορούν να βρεθούν μέσα σε ένα μόλις κουταλάκι του γλυκού θαλασσινό νερό, αλλά είναι επίσης πάρα πολλά – είναι από τις πιο άφθονες μορφές ζωής – που φαίνεται να έχουν σημαντική επίδραση στο κλίμα της Γης.

Γράφοντας στο περιοδικό Nature Microbiology, επιστήμονες από τη Βρετανία, τις ΗΠΑ και την Κίνα, δήλωσαν ότι το μικρόβιο, που ονομάζεται Pelagibacterales, αντλεί σε τεράστιες ποσοτήτες, δύο είδη αερίου με θείο.

«Ο καθένας ξέρει αυτά τα αέρια από τις μυρωδιές τους», δήλωσε ο καθηγητής Steve Giovannoni, μικροβιολόγος στο Oregon State University και ένας από την ομάδα ερευνητών.

«Μία από αυτές τις ενώσεις – διμεθυλοσουλφιδίου ή DMS – την αναγνωρίζουμε ως τη μυρωδιά της θάλασσας.»

Το άλλο αέριο, μεθανοθειόλη, μας κάνει να σκεφτούμε διαρροές αγωγών φυσικού αερίου. Στην ατμόσφαιρα, το DMS οξειδώνεται σε θειικό οξύ, το οποίο μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορούν να πάει στα σύννεφα και να αλλάξει τη θέρμανση της Γης. «

Τα σύννεφα, πιστεύεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του κλίματος της Γης, δεδομένου ότι μπορούν να αντανακλούν το φως του ήλιου. Παρόλο που μπορούν να λειτουργήσουν σαν μια κουβέρτα κρατώντας τη Γη ζεστή, πιστεύεται ότι συνολικά επιδρούν και δροσίζουν τον πλανήτη.  Μερικοί επιστήμονες έχουν ακόμη πρότεινει τη δημιουργία τεχνητών σύννεφων για να βοηθήσουν στη μείωση της υπερθέρμανσης της Γης.

Ο Dr Jonathan Todd, του Πανεπιστημίου East Anglia, ο οποίος έλαβε επίσης μέρος στην έρευνα, δήλωσε ότι είχαν εντοπίσει το γονίδιο που εμπλέκεται στην παραγωγή του φυσικού αερίου.

«Έχουμε μελετήσει σε μοριακό γενετικό επίπεδο για να ανακαλύψουμε πώς ακριβώς δημιουργεί … DMS, το οποίο είναι γνωστό για την τόνωση και τον σχηματισμό νεφών», είπε.

«Το αέριο DMS που προκύπτει, μπορεί στη συνέχεια να έχει ένα ρόλο στη ρύθμιση του κλίματος μέσω της αύξησης των σταγονίδιων που πέφτουν από τα σύννεφα και που με τη σειρά τους μειώνουν την ποσότητα του φωτός του ήλιου που χτυπά την επιφάνεια του ωκεανού.»

Η Δρ Emily Fowler, επίσης, από το πανεπιστήμιο που βρίσκεται στο Νόργουιτς, πρόσθεσε: «Το ενδιαφέρον, είναι ότι ο τρόπος που το Pelagibacterales παράγει DMS είναι μέσω ενός προηγουμένως άγνωστου ένζυμου, και βρήκαμε ότι το ίδιο ένζυμο είναι παρών σε άλλα εξαιρετικά πλούσια θαλάσσια είδη βακτηρίων.

«Αυτό πιθανόν σημαίνει ότι είχαμε υποτιμήσει πολύ τη μικροβιακή συνεισφορά στην παραγωγή αυτού του σημαντικού φυσικού αερίου.

«Το έργο αυτό δείχνει ότι το Pelagibacterales είναι πιθανότατα ένα σημαντικό συστατικό για τη σταθερότητα του κλίματος. Αν πρόκειται να βελτιώσουμε τα μοντέλα για το πώς το DMS θα επιρρεάσει το κλίμα, θα πρέπει να εξετάσουμε αυτόν τον οργανισμό ως έναν σημαντικό παράγοντα που θα συμβάλει σε αυτό.                  http://www.hitandrun.gr/   φωτογραφια  https://media.giphy.com

Το φαράγγι της Χάλαρης

Υπάρχει ένα μέρος στην Ικαρία εξαιρετικά δημοφιλές στους απανταχού φυσιολάτρες για τις πανέμορφες λειβάδες του , τη σπάνια χλωρίδα και πανίδα του και τη μοναδική εμπειρία που προσφέρει σε όσους τολμούν να το διασχίσουν.Στο φαράγγι της Χάλαρης θα σας ταξιδέψουμε σήμερα.Το φαράγγι της Χάλαρης από την αρχαιότητα έως σήμερα, αποτελεί ένα μοναδικό και ιδιαίτερα πλούσιο οικοσύστημα εσωτερικών υδάτων καθώς και έναν από τους σημαντικότερους φυσικούς δρυμούς που έχουν απομείνει στο Αιγαίο. Ανήκει στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 και αποτελεί με βάση την εθνική νομοθεσία (ν.δ. 86/1969) Καταφύγιο Άγριας Ζωής. Η Χάλαρη στηρίζει μια σπάνια βιοποικιλότητα χλωρίδας και πανίδας, καθώς και πληθυσμούς από πολλά προστατευόμενα και ενδημικά είδη.

 Ενδεικτικά αναφέρουμε τον Γάλανθο της Ικαρίας (φυτό που συναντάται μόνο στην Ικαρία), τη τούρκικη σαύρα (σπάνιο προστατευόμενο είδος), το ευρωπαϊκό χέλι (είδος που μεταναστεύει από την Αμερική διασχίζοντας επί 3 χρόνια τον Ατλαντικό ωκεανό για να καταλήξει στους ποταμούς της Ικαρίας), τη Βίδρα (προστατευόμενο είδος), ένα σπάνιο είδος κάβουρα του γλυκού νερού, καθώς και ένα βενθικό είδος ψαριού του γένους Salaria (καταγεγραμμένο το 2008 κατά τη διεξαγωγή έρευνας από το ΕΛΚΕΘΕ και το Αρχιπέλαγος ) ιδιαίτερα σημαντικό για τη ζωογεωγραφική εξέλιξη της ιχθυοπανίδας εσωτερικών υδάτων της Ικαρίας.

Το φαράγγι έχει επίσης ξεχωριστή σημασία για δεκάδες προστατευόμενα είδη μόνιμων αλλά και μεταναστευτικών πτηνών όπως , ο Λευκοτσικνιάς και ο Μικροτσικνιάς, τα οποία διασχίζουν εκατοντάδες χιλιόμετρα αναζητώντας ανάπαυση και τροφή στο περιβάλλον του υδροβιότοπου.

Λευκοτσικνιάς

Μαυροπετρίτης

Μικροτσικνιάς

Βίδρα

Ας απολαύσουμε τον φυσικό αυτό δρυμό, φροντίζοντας την περιοχή και τις διάφορες μορφές ζωής που υποστηρίζει.

Η διάσωση του φαραγγιού ειναι πάντα ένας στόχος. ..... Ας  ζήσουμε την εμπειρία της κατάκτησης του ....                                                                                                                                                                                                                                  Η Ικαρία θέλει ψάξιμο, δίψα για ανακάλυψη, κόπο. Πρέπει να έχεις τη δύναμη να ρωτάς, να επιμένεις, ή απλά να ακολουθείς τη ροή, να νιώθεις τυχερός και με ένα μαγικό τρόπο σου αποκαλύπτονται όλα. Ετσι μόνο ξεπερνάς τα εμπόδια. Και ως επιβράβευση, όπου κι αν φτάνεις, το θέαμα το αξίζει. Ασε που (και λόγω ανάγκης) γνωρίζεις κι ανθρώπους. Νέους και γέρους, πάντα πρόθυμους να σε βοηθήσουν, να σε φορτώσουν στο αμάξι, να σου υποδείξουν τον δρόμο, να σε μεταφέρουν, αν χρειαστεί, όπου κι αν το ζητήσεις.........
Καλημέρα με νέες ανακαλύψεις !

           πηγες 1 2 3

Τερέβινθος(Pistacia terebinthus) η Τσουρουμελιά της Ικαρίας

Η τερέβινθος ή τσικουδιά ή κοκκορεβυθιά ή τραμιθιά ή και τριμιθιά (Pistacia terebinthus) 

είναι ένα δένδρο πολύ γνώριμο στην περιοχή της Ικαρίας, για τους νόστιμους και πικάντικους καρπούς του. Συγγενεύει με τη φιστικιά (Pistacia vera) και τοσχίνο (Pistacia lentiscus), από του οποίου τη Χιώτικη ποικιλία εξάγεται η μαστίχα.                                                                                                                                             Κύριος σκοπός της καλλιέργειάς της δεν είναι τα νόστιμα και μυρωδάτα τσίκουδα αλλά η κρεμεντίνα. Αυτή είναι ρητίνη όμοια με το ρετσίνι του πεύκου, από την οποία, μετά από ειδική επεξεργασία (βρασμός), παράγεται η τερεβινθίνη, το γνωστό νέφτι (Chian or Scio turpentine). Ακόμη χρησιμοποιείται σε βερνίκια και είναι βασικό συστατικό σε λαδομπογιές. Η διαφορά στην κρεμεντίνα είναι ότι περιέχει μεγάλες ποσότητες ταννίνης. Έτσι παράγεται ένα λάδι που χρησιμοποιείται για να σκουραίνει και να γυαλίζει δέρματα όπως και από το βελανίδι ή την πέτικα. Το μαστιχαδιενολικό οξύ που παράγεται από την κρεμεντίνα, χρησιμοποιείται ως αντιφλεγμονώδες, όπως απέδειξε ομάδα καθηγητών στο τμήμα φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου της Βαλένθια στην Ισπανία με πειράματα σε ποντίκια το 2002, αλλά και για πολλές άλλες φαρμακευτικές χρήσεις, όπως τα αντηλιακά έλαια.  

Η ρητίνη που λαμβάνεται από αυτό το δέντρο είναι αντισηπτική, αντισπασμωδική,  αποχρεμπτική στρεπτοκοκκική,και επουλωτική. Λαμβάνεται εσωτερικά για τη θεραπεία  χρόνιων βρογχικών λοιμώξεων, μολύνσεις του ουροποιητικού και αιμορραγίας νεφρών ,  χολόλιθοι, ταινίας και  ρευματισμούς. ακόμα λέγετε ότι  αυξάνει τη σεξουαλική ικανότητα Εξωτερικά, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της αρθρίτιδας, της ουρικής αρθρίτιδας, ισχιαλγία, ψώρα και τις ψείρες. Έχει επίσης χρησιμοποιηθεί και στη θεραπεία του καρκίνου.  

Οι καρποί

Οι μικροί φυστικοειδείς καρποί ξεκινούν να μεγαλώνουν αμέσως μετά σε σχηματισμό κοντούρας. Αλλάζουν πολλά χρώματα και στο τέλος του καλοκαιριού από κόκκινοι μετατρέπονται σε σκούρο μελανό, ενώ το επόμενο σκούρο πράσινο χρώμα δείχνει και την ωριμότητά τους. Τα φύλλα της τερεβίνθου είναι ατρακτοειδή, πράσινα, γυαλιστερά και σχηματίζουν συστάδες των 9 (4 και 4 αντικριστά και ένα στην άκρη) σε σχήμα ψαροκόκκαλου. Αν χαράξεις τον κορμό της τρέχει ρετσίνι με έντονη οσμή και κολλώδεις ιδιότητες, η κρεμεντίνα, η οποία έχει πολλαπλές χρήσεις. Οι καρποί της, τα τσίκουδα, υπάρχουν σε πολλές ποικιλίες για διαφορετικές χρήσεις. Τα πρώιμα αρχίζοντας περίπου από τα τέλη Ιουνίου, τα Ψιλάντικα, τα Χατζημηνάτα, τα Ρεβυθάτα που είναι χοντρά και σαρκώδη, τα Ψιλά για την παραγωγή λαδιού και τα σέρτικα. Όλα εκτός από τα σέρτικα μπορούν με κατάλληλη πίεση να ανοίξουν το κέλυφός τους σε δύο ίσα μέρη - γαβαθάκια και να ελευθερώσουν το νόστιμο και θρεπτικό περιεχόμενο τους.Η τεχνική της συγκομιδής των τσίκουδων για παραγωγή λαδιού γίνεται στα τέλη του καλοκαιριού μόλις ωριμάσει ο καρπός, με το στρώσιμο υφασμάτων κάτω από το δένδρο όπου πέφτει ο καρπός, καθώς κάποιος ραβδίζει τα ψηλότερα σημεία του δένδρου σε ψιλή ανεμόσκαλα. Τα τσίκουδα στη συνέχεια τρίβονται για να πέσουν από τα τσαμπιά και τοποθετούνται σε σκάφες με νερό για να ξεχωρίσουν τα κούφια που επιπλέουν, από τα γεμάτα. Στεγνά πλέον μεταφέρονται στο ελαιοτριβείο για να μετατραπούν σε λάδι. Αφού κοπανιστούν, αλέθονται και μπαίνουν στο στειράκι, όπου με πίεση βγαίνει όλος ο χυμός τους που συγκεντρώνεται σε δεξαμενή. Το λάδι που επιπλέει, μαζεύεται με μια κομμένη κολοκύθα που χρησιμοποιείται σαν κουτάλα και τοποθετείται σε μπουκάλια ή νταμιτζάνες για οικιακή χρήση. Το λάδι που προκύπτει από τους καρπούς περιέχει ένα δυνατό συνδυασμό πρωτεϊνών και τανίνης και είναι νόστιμο, παχύ και μυρωδάτο, κατάλληλο για την ζαχαροπλαστική αλλά και ως καρύκευμα φαγητών.                                                                                                                                                                                          Ιστορικές αναφορές                       Η παλαιότερη αναφορά που βρίσκουμε για την τερέβινθος τη συναντάμε σε γραπτό του 

Πλούταρχου <Βίοι Παράλληλοι> όπου αναφέρει ότι ο   πατριάρχης Αβρααμ               κοιμήθηκε κάτω από μια τερέβινθος

 όταν ήρθε στην Χαναάν από μακρινή Χαλδαία...

Οι αρχαίοι Έλληνες  συνήθιζαν να τρώνε ένα κέικ από ξερά  σύκα, μαζί τον καρπό της  Τσουρουμελιάς, και να το συνοδεύουν πίνοντας ένα φλιτζάνι ξινόγαλα.   Πολλοί λαοί είχαν την Τερέβινθος  και παραμένουν μέχρι και σήμερα  ως αντικείμενο  λατρείας    Οι Βεδουίνοι  έθαβαν   τους σεΐχηδες τους κάτω από  τη σκιά   της ,το ίδιο και οι Εβραίοι  μάλιστα  πίστευαν ότι η  αρωματική, βαλσάμικη ρητίνη της , με ένα άρωμα μεταξύ λεμονιού και μάραθου  θα τους συνοδεύει  μέχρι τις πύλες του Παραδείσου                                                        Οικολογία                                                                                                                                       Το περιβάλλον έχει ανάγκη από την ενεργό συμμετοχή όλων μας. Μόνο αν συνεισφέρουμε όλοι θα μπορέσουμε να λύσουμε τα περιβαλλοντικά προβλήματα στον τόπο μας . Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για την προστασία της Τσουρουμελιάς ;

Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να συμβάλουμε στις προσπάθειες για προστασία του περιβάλλοντος και της Ικαριακης  φύσης. Όλο και περισσότερο, κάθε απόφαση μας, ατομική ή μέσα στην οικογένεια μας, στην εργασία ή στο σχολείο μας έχει σημαντικό αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον. Ας αποφύγουμε επέκταση οικισμών και καλλιεργειών σε περιοχές που έχουν απομείνει μικρές συστάδες ή μεμονωμένα δέντρα Τσουρουμελιας . Ας αποφύγουμε σε αυτές τις περιοχές τη διάνοιξη και διαπλάτυνση δρόμων. Ας την καλλιεργήσουμε Οι καρποί της, τα τσίκουδα, υπάρχουν σε πολλές ποικιλίες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν με πολλούς τρόπους   , και παρότι έχει νόστιμους και πικάντικους καρπούς, μένουν ανεκμετάλλευτοι. ..........    Μπορούμε;.......            .                                                          Αναφορές  http://amazonsday.blogspot.gr/     https://el.wikipedia.org                                                                                                                                                     

Φύτεψε ένα δέντρο Σήμερα

Μια παλιά Ικαριώτικη παροιμία έλεγε ότι : Η καλύτερη στιγμή για να φυτέψεις ένα δέντρο είναι πριν από 20 χρόνια. Ο δεύτερος καλύτερος χρόνος είναι σήμερα . Η σημασία των δέντρων δύσκολα μπορεί να υπερεκτιμηθεί: χωρίς τα δέντρα, δεν θα υπήρχε ζωή στη γη, τα δέντρα χαρίζουν οξυγόνο στους Ανθρώπους και σε άλλα ζώα για να αναπνεύσουν. Υπάρχουν για τουλάχιστον 370 εκατομμύρια χρόνια,Τα δέντρα είναι τόσο διαφορετικά που δεν υπάρχει καθολικά αποδεκτός ορισμός του, το τι είναι ένα δέντρο, ακόμη και μεταξύ των βοτανολόγων. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 100.000 είδη δέντρων στον κόσμο, μερικά από τα οποία μπορούν να ζήσουν για χιλιάδες χρόνια. Το ψηλότερο δέντρο στην καταγραμμένη ιστορία έχει φθάσει σε ύψος 379 ποδιών, ενώ το αρχαιότερο δέντρο που έχει βρεθεί στο πλανήτη μας έχει ηλικία 5.064 χρόνιων.... Κάποιοι καλοί λόγοι για να φυτέψεις ένα δέντρο σήμερα ειναι - Ένα ώριμο δέντρο, κατά μέσο όρο, παράγει 260 κιλά οξυγόνου ανά έτος. Ανάλογα με το είδος του δέντρου, την ηλικία του και την υγεία του ένα ώριμο δέντρο μπορεί να εκπέμψει αρκετό οξυγόνο για να υποστηρίξει πλήρως δύο άτομα. Ένα δέντρο μπορεί να απορροφήσει περίπου 48 κιλά διοξειδίου του άνθρακα ετησίως

Τα φύλλα του δέντρου καθαρίζουν τον αέρα Απορροφούν τους ρύπους, όπως το όζον, το διοξείδιο του θείου, διοξείδιο του αζώτου, μονοξείδιο του άνθρακα και τα αιωρούμενα σωματίδια μέσω - των πόρων που βρίσκονται στην επιδερμίδα του φυλλώματος Το ριζικό σύστημα ενός δέντρου κάτω από το έδαφος φιλτράρει από τους ρύπους, (τα λιπάσματα, τα φυτοφάρμακα, τα έλαια, και άλλες χημικές ουσίες)παρέχοντας καθαρό και διαυγές νερό σε ρέματα, ποτάμια και λίμνες.. Οι ρίζες των δέντρων και των φυτών εμποδίζουν τη διάβρωση από την μετακίνηση του εδάφους από τη θέση του. Το δέντρο είναι πραγματικά ένα σφουγγάρι, ένα μεγάλο δέντρο μπορει να απορροφήσει 100 γαλόνια υπογείων υδάτων ανά ημέρα. Προωθεί την χερσαία βιοποικιλότητα, τα δέντρα είναι ένα σπίτι για τα πουλιά, , νυχτερίδες, , πεταλούδες,έντομα και ακόμη και για άλλα είδη φυτών. Τα Δέντρα που κάνουν φρούτα ή ξηρούς καρπούς, παρέχουν μια σταθερά υγιεινή και θρεπτική τροφή για σας και την οικογενεια σας σχεδόν δωρεάν Τα δέντρα έχουν χαμηλό κόστος συντήρησης και απαιτούν πολύ λιγότερο χώρο από άλλα λαχανικά στο περιβόλι σας , και είναι επίσης και εξαιρετικά παραγωγικά Παρά το γεγονός ότι ένα δέντρο μπορεί να διαρκέσει πέντε έως επτά χρόνια για να ωριμάσει, έρευνες έχουν δείξει ότι τα τοπία με ώριμα δέντρα ενισχύουν την αξία ενός σπιτιού κατά 15% ή περισσότερο. Και τελος τα δέντρα έχουν τη δύναμη να θεραπεύσουν από το άγχος την κατάθλιψη, την παχυσαρκία, τα καρδιαγγειακά νοσήματα.....Γι αυτούς  αλλά και για άλλους χίλιους λόγους φυτεύουμε δέντρα ,γιατί...

Η καλύτερη στιγμή για να φυτέψεις ένα δέντρο είναι πριν από 20 χρόνια. Ο δεύτερος καλύτερος χρόνος είναι σήμερα .

Το αρχαίο Δρυοδάσος του Ράντη στην Ικαρία

 · 

Αριά ή Άρια δρυς (Quercus ilex)

Το Δάσος του Ράντη βρίσκεται στην κεντρική ορεινή Ικαρία, στην οροσειρά του Αθέρα. Ανατολικά οριοθετείται από το Χριστοβούνι και συνορεύει µε τα δυτικά όρια της περιοχής του Αθέρα (περιοχή που έχει ενταχθεί στο δίκτυο NATURA 2000), ενώ δυτικά από το Μεγάλοφο και το Κλιµάτιο. Η νότια πλευρά του οριοθετείται από τους γκρεµούς του ορεινού όγκου. Απέχει γύρω στα 10 χλμ. από τον Εύδηλο (στο Δήμο του οποίου ανήκει διοικητικά) και 25-30 χλμ. από τον Αγ. Κύρηκο (πρωτεύουσα του νησιού).

Πανοραμική άποψη του Δάσους του Ράντη

Βορειοδυτικά του δάσους και σε ακτίνα περίπου 5 χλμ. απέχει το χωριό του Φραντάτου, ενώ ανατολικά του δάσους και σε κοντινή απόσταση βρίσκονται οι οικισμοί Δάφνη, Κοσοίκια, Πετροπούλι και Στελί.
Το Δάσος του Ράντη καλύπτει συνολική έκτασή 1.600 εκτάρια -περίπου το 3% από την συνολική έκταση της Ικαρίας- και εκτείνεται σε υψόµετρο 200-800 μ., µε κύριο πυρήνα τον Άριο ή Αριά (Quercus ilex) που καλύπτει έκταση 8.000 στρεµµάτων.

Αριά ή Άριος Δρυς – Το κυρίαρχο είδος του δάσους
Η Αριά είναι αειθαλές δέντρο ύψους 12-15μ. ή ψηλός θάμνος. Ο φλοιός του στην αρχή είναι λείος, γυαλιστερός και σταχτόχρωμος, εναργότερα με κατά μήκος και εγκάρσιες σχισμές, σταχτοκάστανος. Η περίοδος άνθησης είναι περίπου τους μήνες Απρίλιο και Μάιο. Τον Οκτώβριο και Νοέμβριο ωριμάζουν οι καρποί (μονοετής), οι οποίοι αμέσως μετά πέφτουν. Η Αριά αναπτύσσεται αργά, με χαμηλούς ρυθμούς παραγωγής, γεγονός που την καθιστά ισχυρή στο να προσαρμόζεται σε φτωχά εδάφη, σε χρονικά ανομοιογενείς βροχοπτώσεις, όπως και σε συνθήκες υδατικών και θερμοκρασιακών καταπονήσεων.

Επιπλέον είδη του Δάσους του Ράντη
Το Δάσος του Ράντη κυριαρχείται από το δέντρο Αριά ή Άρια δρυς (Quercus ilex). Παρόλα αυτά, έντονη παρουσία αποτελούν ψηλά δέντρα Κουμαριάς (Arbutus unedo) και Γλυστροκουµαριάς ή Άντρακλας (Arbutus andrachne), όπως επίσης και Φιλλύρεας ή Φιλλίκι ή Λεπρίνος (Phillyrea latifolia). Στην µεγαλύτερη έκταση του Δάσους ο υπο-όροφος είναι ανύπαρκτος, ενώ εκεί που υπάρχει, απαρτίζεται από Πουρνάρι (Quercus coccifera), Αστοιβή (Sarcopoterium spinosum), Αφάνα (Genista acanthoclados), Ρείκια (Erica arborea) και Λαδανιά (Cistus monspeliensis).
Οι εναλλαγές τοπίου του Δάσους, καθώς και η μορφολογία του εδάφους επιτρέπουν την ανάπτυξη πληθυσμών πολλών ειδών ερπετών, παρέχοντας κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης, όπως είναι οι βραχώδεις εκτάσεις, οι πέτρινοι φράχτες (πεζούλες ή ξερολιθιές), κ.ά. Συγκεκριμένα, το Δάσος φιλοξενεί σαύρες, όπως είναι η Τούρκικη σαύρα (Lacerta oertzeni -είδος ενδημικό της Ικαρίας σε επίπεδο ηπείρου), το Σαμιαμίδι (Hemidactylus turcicus), ο Αβλέφαρος (Ablepharus kitaibelii), ο Οφίσωψ (Ophisops elegans), αλλά και φίδια όπως είναι ο Έφιος (Coluber caspius) και η προστατευόμενη οχιά (Vipera xanthina). Το Δάσος του Ράντη φιλοξενεί πληθυσμούς από διάφορα είδη μικρών θηλαστικών, όπως το προστατεύομενο Πετροκούναβο – η Ατσίδα (Martes foina), ο Σκαντζόχοιρος (Erinaceus concolor) καθώς και διάφορα είδη τρωκτικών.

Σημαντικότητα του Δάσους του Ράντη
Το Δάσος του Ράντη, ιδιαίτερης βοτανικής, οικολογικής, αισθητικής και ιστορικής αξίας, κυριαρχείται από Άριους (τοπική ονομασία του δρυ Quercus ilex – προστατευόμενο είδος της Οδηγίας 92/43 Παρ. Ι, κωδ: 9340), ηλικίας άνω των 300 ετών. Στον Ελλαδικό χώρο η Αριά (Quercus ilex), που είναι κυρίαρχο είδος του Δάσους του Ράντη, εντοπίζεται κυρίως στην Ήπειρο σε μικρές όμως δασικές συστάδες ή μεμονωμένα άτομα. Όσον αφορά την παρουσία της στα νησιά του Αιγαίου, είναι σπάνια και όπου υπάρχει, βρίσκονται μεμονωμένα άτομα υπό μορφή θάμνου. Αντιθέτως, στην Ικαρία έχει παρουσιάσει εξαιρετική προσαρμογή και παίζει δομικό ρόλο στην πλούσια σύνθεση των φυτοκοινοτήτων του υπο-ορόφου, καθώς καθορίζει τις μικροκλιματικές συνθήκες.

Το Δάσος του Ράντη είναι ένα δάσος υψίστης σημασίας από περιβαλλοντική, αλλά και επιστημονική πλευρά, καθώς αποτελεί ένα ώριμο δάσος, το οποίο απαρτίζεται από υπεραιωνόβια δέντρα με αποτέλεσμα το όλο αυτό οικοσύστημα να έχει φτάσει στο βέλτιστο στάδιο διαδοχής. Η κλίμαξ αυτή βλάστηση αποτελεί δείγμα δυνητικής βλάστησης για την Μεσογειακή Ευρώπη. Αντιπροσωπεύει το τελευταίο στάδιο διαδοχής των ακτών και της ενδοχώρας του Αιγαίου, και μπορεί να κυριαρχεί για εκατοντάδες χρόνια. Ενώ, σε χώρες όπως είναι η Ιταλία, η Γαλλία και το Μαρόκο, η Αριά έχει γίνει αντικείμενο μελέτης για την εξάπλωση, φυσιολογία και προσαρμογή της, στην Ελλάδα, δυστυχώς, περνά απαρατήρητο.

«Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης» το Δημόσιο «Δάσος του Ράντη»
Στις 21 Μαρτίου 2014, Παγκόσμια ημέρα Δασοπονίας, υπεγράφη από τη Γενική Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου κα Χριστιάνα Καλογήρου, η Απόφαση που κηρύσσει ως «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης» το Δημόσιο «Δάσος του Ράντη», που βρίσκεται στην κεντρική ορεινή Ικαρία, της Περιφερειακής Ενότητας Σάμου, της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.

Το «Δάσους του Ράντη» αποτελεί ένα από τα τελευταία δρυοδάση (Quercus ilex) του Αιγαίου και είναι το μεγαλύτερο του είδους του στην Ελλάδα. Κατατάσσεται στα αρχαιότερα της Ευρώπης, αποτελεί επίσης, αντιπροσωπευτικό φυτοκοινωνικό σχηματισμό των ακτών και της ενδοχώρας του Αιγαίου και πηγή πληροφοριών για την επιστημονική κοινότητα και συνεπώς την ανθρωπότητα, για τις κλιματικές αλλαγές του παρελθόντος και του μέλλοντος. Στη σύνθεση του δρυοδάσους συμμετέχουν επίσης η αριά, η κουμαριά, η γλυστροκουμαριά και η ερείκη. Με την κήρυξή του το δάσος μπαίνει σε αυστηρότερο καθεστώς προστασίας και διαχείρισης.

Είχα την τύχη να διασχίσω αυτό το υπέροχο μνημείο της μεσογειακής φύσης και το μόνο που έχω να ευχηθώ είναι η παραπάνω απόφαση να λειτουργήσει ως σανίδα σωτηρίας αυτού του τόσο ευαίσθητου οικοσυστήματος, το οποίο βρίσκεται σε οριακό σημείο επιβίωσης εξαιτίας της αλόγιστης βόσκησης και του έντονου κινδύνου πυρκαϊάς.                         ΤΟΥ HIKING EXPERIENCE

Πηγές       http://hikingexperience.gr/
helectra.wordpress.com
dasarxeio.com