Αντώνης Γλαρός (φωτ. Χρήστος Πετρόπουλος) Ο Αντώνης Γλαρός σκηνοθέτησε το ντοκιμαντέρ «Άκρατος Νήσος» με θέμα τον ικαριακό τρόπο ζωής ενώ συμμετείχε και στην διοργάνωση του 2ημερου ικαριώτικου πανηγυριού στις Βρυξέλλες τον περασμένο Νοέμβριο. |
Αντώνης Γλαρός: «Θεωρώ ότι η προσοχή του κόσμου έχει ξεκινήσει να στρέφεται στο νησί κυρίως τα τελευταία 5-6 χρόνια της κρίσης κι οι λόγοι είναι πολλοί. Κατ’ αρχάς είναι ένας πολύ φθηνός τουριστικός προορισμός κυρίως τώρα που οι μισοί νέοι άνθρωποι της χώρας είναι άνεργοι. Σε δεύτερη φάση η κρίση έχει φέρει έναν προβληματισμό όσον αφορά τον τρόπο ζωής και διασκέδασης. Η Ικαρία ως ένας από τους πλέον φτωχούς τόπους της Ελλάδας ποτέ δεν ξέφυγε. Δεν συμμετείχε στο πάρτι των ‘90’s και 00’s που είχε στηθεί σε όλη τη χώρα. Οι ικαριώτες έχουν σε βάθος πολλών ετών αναπτύξει μια αντίληψη μακροκαλοζωίας που δε σχετίζεται τόσο με την κατοχή υλικών αγαθών πολύ πριν προκύψει η κρίση.
Η Ικαρία ως ένας από τους πλέον φτωχούς τόπους της Ελλάδας ποτέ δεν ξέφυγε. Δεν συμμετείχε στο πάρτι των ‘90’s και 00’s που είχε στηθεί σε όλη τη χώρα
Η διασκέδαση τους βρίσκει έκφραση (και) μέσα από τα πανηγύρια ένα μοναδικό παγκόσμιο φαινόμενο. Η Ικαρία λοιπόν προσφέρει ένα plan Β το οποίο δίνει και στον κόσμο που έχει πληγεί από την κρίση, μια ελπίδα, ένα μπούσουλα ότι υπάρχει κι άλλος δρόμος, ένας εναλλακτικός τρόπος ζωής με προτεραιότητα τον άνθρωπο. Βέβαια, η υπερέκθεση του νησιού οδηγεί σε μα εμπορευματοποίηση του τρόπου ζωής. Ο ίδιος ο κόσμος το προκαλεί γιατί το ζητάει αυτό το μικρόβιο της δύσης που μπορεί να προσβάλει το νησί αν κι έχει ισχυρά αντισώματα.
Να σου δώσω ένα παράδειγμα- μια φίλη έχει τουριστικό γραφείο στην Ικαρία. Την πήραν τηλέφωνο από ΗΠΑ, μια ομάδα τουριστών που ήθελε να έρθει στο νησί και ζητούσαν στις δραστηριότητες τους να αρμέξουν κατσίκες, να ψαρέψουν, και τέλος να επισκεφτούν τους ‘longevity people’. Τα παππούδια μας δηλαδή τα αντιμετωπίζουν ως μουσειακό είδος. Σε στυλ ‘γι’ αυτούς που ζουν πάνω από τα 100 τι ώρα είναι το επισκεπτήριο;’ Για την ώρα το βλέπουμε και γελάμε.
Υπάρχουν τουρίστες στην Ικαρία που αντιμετωπίζουν τα παππούδια μας ως μουσειακό είδος. Σε στυλ ‘γι’ αυτούς που ζουν πάνω από τα 100 τι ώρα είναι το επισκεπτήριο;
Ήμασταν στον καφενέ στην πλατεία του Αγίου Κηρύκου το Πάσχα και συζητούσαμε για το πώς θα μπορούσε να στηθεί ένα γλέντι όχι μόνο εδώ στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Μια Γερμανίδα κολλητή μου, λάτρης του νησιού, η Birgit Urban που επισκέπτεται το νησί πολλές φορές το χρόνο, πρότεινε να οργανώσει κάτι τέτοιο στις Βρυξέλλες όπου κι εργάζεται. Εγώ μόλις είχα ολοκληρώσει την «Άκρατο Νήσο», μια ταινία που γυρίσαμε για την Ικαρία και τα πανηγύρια της, τον τρόπο ζωής των ντόπιων, τη διατροφή τους και τον τρόπο που διασκεδάζουν μέσα από τη μάτια ενός αμπελουργού που μεταφέρει το κρασί στα πανηγύρια. Η χρηματοδότηση ήρθε από το ίδρυμα «Ιωάννης Μελάς» και με το φιλμ ασχοληθήκαμε μια ομάδα Ικάριων συντελεστών. Στόχος μας να ξεφύγουμε από τα κλασικά στερεότυπα για τον τόπο μας.
Πρότεινα λοιπόν να το προβάλλουμε στις Βρυξέλλες. Σύντομα, η ιδέα άρχισε να απλώνεται και να αγκαλιάζεται από τα παιδιά που μένουν μόνιμα στο Βέλγιο αλλά και τους φίλους τους οι οποίοι μένουν μόνιμα εκεί. Γρήγορα σχηματίστηκε η ομάδα «Φίλοι της Ικαρίας». Οι εκδηλώσεις στις Βρυξέλλες είχαν εξαιρετικά μεγάλη επιτυχία. Η προβολή έγινε sold out όσο και το πανηγύρι. Φανταστείτε οργανώθηκε δεύτερη μέρα για να καλύψει τη ζήτηση!»
Ηλέκτρα Τσακαλία, ηθοποιός»
Ηλέκτρα Τσακαλία (φωτ. Χρήστος Πετρόπουλος)
Ηλέκτρα Τσακαλία: «Αυτό που συμβαίνει με την Ικαρία δεν το βλέπω σαν εμμονή αλλά σαν αναγνώριση. Το νησί μέχρι πριν μερικά χρόνια ήταν ένα άγνωστο μέρος για μεγάλη μερίδα του κόσμου. Οι επισκέπτες του ήταν ως επί το πλείστον σταθεροί, ακόμα και από το εξωτερικό. Είναι λογικό ως ένα βαθμό, με την άνθηση των μέσων να τραβήξει την προσοχή του κόσμου παγκοσμίως, κυρίως από την ένταξη της Ικαρίας στον κατάλογο των Blue Zones (μακροζωίας) και μετά. Έπειτα ήρθαν και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Στα θετικά της υπόθεσης βάζω: τον τουρισμό στο νησί που ενισχύει την τοπική οικονομία, την εξωστρέφεια των τοπικών προϊόντων, ακόμα και την ευκαιρία που έχουν οι κάτοικοι να κρατήσουν ή κι να βελτιώσουν τα θετικά στοιχεία του τρόπου ζωής τους και να επανεξετάσουν ό,τι δεν είναι πλέον λειτουργικό. Κυρίως όμως κι εξ’αιτίας της μεγάλης προβολής του νησιού η Ικαρία μαγνητίζει πια παγκοσμίως πολλούς ανθρώπους που ο τρόπος ζωής του νησιού του εμπνέει και τους θέλγει. Στην εποχή της εδραίωσης της παγκοσμιοποίησης το νησί φέρνει στο τραπέζι ένα modus vivendi που φαντάζει μεν εξωτικό αλλά υπενθυμίζει ότι υπάρχει κι άλλος τρόπος να ζει κανείς.
Αυτό το ‘κύμα’ ίσως σε κάποιο βαθμό έχει αλλοιώσει τον χαρακτήρα των τοπικών εθίμων. Για 20 μέρες το καλοκαίρι… Ευτυχώς, η Ικαρία, οι άνθρωποι της και ο τρόπος που ζουν είναι εκεί 12 μήνες το χρόνο.
Αρνητικά υπάρχουν και για κάποιους από τους κατοίκους και για κάποιους από τους επισκέπτες οι οποίοι εγκλωβίζονται σε μια μονοδιάστατη εκδοχή του νησιού. Κάθε τι δημοφιλές αργά ή γρήγορα θα τραβήξει την προσοχή της αγοράς και των αγοραίων. Όπως κάθε πρωτοπορία με το που αναγνωρίζεται ως τέτοια γίνεται mainstream. Αυτό το ‘κύμα’ ίσως σε κάποιο βαθμό έχει αλλοιώσει τον χαρακτήρα των τοπικών εθίμων. Για 20 μέρες το καλοκαίρι. Αλλά εσείς έχετε πάντα στο νου σας την Αυγουστιάτικη Ικαρία.
Ευτυχώς, η Ικαρία, οι άνθρωποι της και ο τρόπος που διασκεδάζουν και γενικότερα ζουν, είναι εκεί 12 μήνες το χρόνο. Άλλωστε, αμφιβάλλω αν οι παππούδες μας που σέρνουν τον κάβο στους χορούς έχουν ακουστά τον Dj Sasha. ..