 |
Οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται τον Άγιο Βασίλη και το χαριτωμένο κόκκινο και λευκό που διακοσμούμε σπίτια, μαγαζιά και δρόμους τα Χριστούγεννα, ως κάτι περισσότερο από ευχάριστη διασκέδαση και όμορφα χρώματα. Αλλά η πραγματική ιστορία πίσω από τη χριστουγεννιάτικη εικόνα που κυριαρχεί στον δυτικό κόσμο αυτές τις μέρες του χρόνου είναι λίγο ...ας πούμε, πιο σκοτεινή. Ή τουλάχιστον, πολύ διαφορετική από αυτή που νομίζουμε. Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε για τις ψυχεδελικές και μυστικιστικές ρίζες του μύθου του Άη Βασίλη και της παραδοσιακής χριστουγεννιάτικης διακόσμησης. |
Από μικρά παιδιά όταν σκεφτόμαστε τον Άγιο Βασίλη φέρνουμε στο μυαλό μας έναν άνδρα με κόκκινη φόρμα και μυτερό καπέλο με άσπρη γούνινη επένδυση και ψηλές μαύρες μπότες και τα αξεσουάρ του, μια τσάντα με δώρα και ένα έλκηθρο με το οποίο ταξιδεύει στον ουρανό από μια ομάδα οκτώ ιπτάμενων ταράνδων. Και είναι μια ξεκάθαρη περίπτωση αυτού που λέμε «τα ρούχα κάνουν τον άνδρα». Κάθε άλλη ενδυμασία απέχει πολύ από τον Άγιο Βασίλη των Χριστουγέννων.
Αλλά ο Άγιος Βασίλης δεν φόραγε πάντα αυτή την κόκκινη στολή. Ο τελευταίος γνωστός προκάτοχός του, ο Πατέρας των Χριστουγέννων, φορούσε μια μακριά κόκκινη ρόμπα, μερικές φορές με διακοσμητικά και μερικές φορές χωρίς, σαν καρδινάλιος, ο οποίος αντανακλούσε τη σχέση μεταξύ αυτού και του ιστορικού Αγίου Νικολάου, που ήταν γνωστός για την καλοσύνη του απέναντι στα παιδιά. Αλλά τα παντελόνια; Και το καπέλο; Και οι μπότες; Πώς βρέθηκαν;
Ο δημοφιλής μύθος λέει ότι ο ίδιος ο Άγιος Βασίλης, για να μην αναφέρουμε το ντύσιμό του, σχεδιάστηκε από την Coca Cola, κάνοντας την πρώτη του εμφάνιση στις διαφημίσεις της στις αρχές του 20ου αιώνα. Υπάρχει ένας σπόρος αλήθειας σε αυτό: το ευτραφές παρουσιαστικό του και τα ροζ μάγουλά του προήλθαν από τις μαγικές ικανότητες του Haddon Sundblom, εικονογράφου τόσων πολλών δημοφιλών διαφημίσεων της Coca-Cola εκείνη την περίοδο. Πριν από τις εικονογραφήσεις του Sundblom, ο Άγιος Βασίλης γενικά απεικονιζόταν ως ένας μικρόσωμος άνδρας, συχνά κοκαλιάρης και λίγο τρομακτικός - αλλά ακόμα και τότε, φορούσε τα ίδια ρούχα που φοράει και τώρα. Επομένως, το ερώτημα είναι, από πού προέρχεται αυτό το ρούχοΗ απάντηση, σύμφωνα με την ανθρωπολογική έρευνα των τελευταίων δεκαετιών, βρίσκεται πολύ πιο πίσω από ότι και η ίδια η Coca Cola. Οι ρίζες του στυλ του Άγιου Βασίλη και ο σάκος με τα δώρα, το έλκηθρο, οι τάρανδοι, η παράξενη πτήση στα μεσάνυχτα, η είσοδος στο σπίτι από την καμινάδα, ακόμα και ο τρόπος που διακοσμούμε τα σπίτια μας τα Χριστούγεννα, φαίνεται να οδηγούν στις πατροπαράδοτες παραδόσεις αυτόχθονων κατοίκων του αρκτικού κύκλου και συγκεκριμένα τους Kamchadales και τους Koryaks από τη Σιβηρία. (Είναι αλήθεια, ο Άγιος Βασίλης προέρχεται πραγματικά από τον Βόρειο Πόλο!).
Και όπως και σε πολλά άλλα φανταστικά παραμύθια, όλα προέρχονταν από μερικά πραγματικά δυνατά μανιτάρια. Τη νύχτα του χειμερινού ηλιοστασίου, ένας σαμάνος Κορυάκ θα συγκεντρώσει πολλά παραισθησιογόνα μανιτάρια που ονομάζονται amanita muscaria (αμανίτης ο μυιοκτόνος) και θα ξεκινήσει ένα πνευματικό ταξίδι στο δέντρο της ζωής (ένα μεγάλο πεύκο) που έζησε στο Βόρειο Άστρο και κατόρθωσε να απαντήσει σε όλα τα προβλήματα του χωριού από το προηγούμενο έτος.
Το Amanita muscaria είναι το κόκκινο και άσπρο μαγικό μανιτάρι που αναπτύσσεται σχεδόν αποκλειστικά κάτω από τα πεύκα. Το κύριο ψυχοδραστικό συστατικό τους είναι το "μουσκιμόλ", καθώς και ίχνη ποσότητας DMT( ένα μόριο τρυπταμίνης το οποίο εμφανίζεται σε πολλά φυτά και ζώα. Μπορεί να καταναλωθεί ως ένα ισχυρό ψυχεδελικό φάρμακο και έχει ιστορικά προετοιμαστεί από διάφορους πολιτισμούς γιατελετουργικούς και θεραπευτικούς σκοπούς. Ο Rick Strassman το χαρακτήρισε "το μόριο του πνεύματος". Στις περισσότερες χώρες, το DMT είναι παράνομο). Ο αμανίτης ο μυιοκτόνος είναι το κόκκινο μανιτάρι με τις λευκές βούλες που βλέπουμε στα παραμύθια, τις παλιές ταινίες της Disney, τα Super Mario Brothers και όλα τα κινούμενα σχέδια Smurfs. Είναι πολύ τοξικά, αλλά γίνονται λιγότερο θανατηφόρα όταν στεγνώσουν. Αναπτύσσονται συνήθως κάτω από πεύκα (επειδή τα σπόρια τους ταξιδεύουν αποκλειστικά σε πεύκο), έτσι ο σαμάνος συχνά τα κρεμάει στα χαμηλότερα κλαδιά του πεύκου κάτω από το οποίο τα καλλιεργούν για να στεγνώσουν πριν τα πάρουν πίσω στο χωριό. Ως εναλλακτική λύση, θα τα βάλει μέσα σε μια κάλτσα και θα τα κρεμάσει πάνω από τη φωτιά του για να στεγνώσουν. Μήπως σας θυμίζει κάτι;Ένας άλλος τρόπος για να απομακρυνθούν οι θανατηφόρες τοξίνες από τα μανιτάρια είναι να τα ταΐσουν στους ταράνδους, οι οποίοι στην αρχή θα φτιαχτούν και στη συνέχεια θα ουρήσουν, με τα πεπτικά τους συστήματα να έχουν απομακρύνει τις περισσότερες τοξίνες, καθιστώντας τα ούρα ασφαλή για τους ανθρώπους να τα πιούν και να φτιαχτούν με ασφάλεια με αυτόν τον τρόπο. Οι τάρανδοι τυχάινει να αγαπάνε τους αμανίτες τους μυιοκτόνους και τους τρώνε όποτε μπορούν, έτσι μια καλή προμήθεια μαγικών ούρων, ετοιμάζεται και περιμένει όλο το χειμώνα.Όταν ο σαμάνος έβγαινε για να μαζέψει μανιτάρια, φορούσε κόκκινη στολή με λευκές διακοσμητικές κουκίδες, προς τιμήν των χρωμάτων του μανιταριού. Και επειδή εκείνη την εποχή του χρόνου όλη η περιοχή ήταν συνήθως καλυμμένη με βαθύ χιόνι, αυτός, όπως και όλοι, φορούσε ψηλές μπότες από δέρμα ταράνδων που έπαιρναν μαύρο χρώμα από τη χρήση.
Μάζευε τα μανιτάρια κάτω από τα δένδρα και μερικά ούρα ταράνδου σε ένα μεγάλο σάκο και έπειτα επέστρεφε στο yurt του (το παραδοσιακό είδος κατοικίας για τους κατοίκους της περιοχής, εκείνη την εποχή), όπου άνθρωποι του χωριού είχαν συγκεντρωθεί για να γιορτάσουν το ηλιοστασίο.Αλλά πώς θα έφτανε σε ένα yurt του οποίου η πόρτα ήταν αποκλεισμένη από μερικά μέτρα χιονιού; Έτσι, λοιπόν, σκαρφάλωνε στην οροφή με την τσάντα με τα καλούδια του, πήγαινε στην τρύπα στο κέντρο της οροφής που λειτουργούσε σαν καμινάδα και γλίστραγε κάτω στο τζάκι. Στη συνέχεια, μοίραζε τα μανιτάρια στους επισκέπτες που είχαν αρχίσει ήδη να απολαμβάνουν και αυτά που ήταν κρεμασμένα πάνω από το τζάκι.Σαφώς, αυτή η ιδέα της χρήσης της καμινάδας για να εισέλθει και να περάσει μέσα τα μαγικά μανιτάρια (και τα άλλα καλούδια) δημιούργησε μια παράδοση. Είναι ενδιαφέρον, ακόμη και αργότερα στους βικτωριανούς χρόνους στην Αγγλία, το παραδοσιακό σύμβολο των καπνοδοχοκαθαριστών ήταν ένας αμανίτης και πολλές από πρώτες κάρτες Χριστουγέννων εμφάνιζαν καπνοδοχοκαθαριστές με αμανίτες, χωρίς να καταλαβαίνουν πολλοί τους λόγους.
Είναι ενδιαφέρον ότι, εκτός από την πρόκληση ψευδαισθήσεων, τα μανιτάρια διεγείρουν το μυϊκό σύστημα τόσο έντονα ώστε όσοι τα τρώνε αποκτούν προσωρινά υπεράνθρωπη δύναμη, με τον ίδιο τρόπο που θα μπορούσαμε να επηρεαστούμε από μια αύξηση της αδρεναλίνης σε μια κατάσταση ζωής ή θανάτου. Και το αποτέλεσμα είναι το ίδιο για τα ζώα. Έτσι, κάθε τάρανδος που έτρωγε ένα νόστιμο σνακ μανιταριού, θα γινόταν κυριολεκτικά δυνατός και θα πήδαγε τόσο ψηλά που θα φαινόταν σαν να πετούσε.
Και την ίδια στιγμή, το μανιτάρι θα έκανε τους ανθρώπους να νιώθουν ότι πέταξαν επίσης. Έτσι, τώρα μπορείτε να δείτε πού πηγαίνει αυτό: Ο θρύλος λέει ότι ο σαμάνος και οι τάρανδοι θα πετούσαν στο βόρειο άστρο (που βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον Βόρειο Πόλο) για να ανακτήσουν τα δώρα της γνώσης, τα οποία στη συνέχεια θα μοίραζαν στο υπόλοιπο χωριό.Φαίνεται ότι αυτές οι παραδόσεις μεταφέρθηκαν στη Μεγάλη Βρετανία μέσω των αρχαίων δρυίδων, των οποίων οι πνευματικές πρακτικές είχαν βασιστεί σε στοιχεία που είχαν προέλθει από πολύ βορειότερα.
Αυτή η ιστορία ταξίδεψε στο Νέο Κόσμο με τους πρώτους Άγγλους. Στη συνέχεια, με τον αναπόφευκτο τρόπο που οι διαφορετικοί πολιτισμοί επηρεάζουν ο ένας τον άλλο λόγω της μετανάστευσης και της συναναστροφής, οι ιστορίες αυτές αναμείχθηκαν με ορισμένους γερμανικούς και σκανδιναβικούς μύθους με τη συμμετοχή του Wotan (ο πιο δυνατός Γερμανός θεός), του Odin (ο σκανδιναβικός ομόλογός του) ή κάποιου άλλου μεγάλου θεού που πηγαίνει μια μεταμεσονύχτια βόλτα στο χειμερινό ηλιοστάσιο, κυνηγημένος από διαβόλους, πάνω σε άλογο με οκτώ πόδια.Η καταπόνηση από το κυνήγι θα έκανε το άλογο να βγάλει από το στόμα του κηλίδες κόκκινου και λευκού αίματος και αφρό, όπου τα επόμενα χρόνια θα μετατραπούν σε μανιτάρια αμανίτες. Προφανώς με την πάροδο του χρόνου, αυτή η ευρωπαϊκή ιστορία ενός αλόγου με οκτώ πόδια, συνδέθηκε με την ιστορία του αρχαίου Αρκτικού κύκλου του ταράνδου που χοροπηδάει και πετάει την ίδια νύχτα και κατέληξε σε οκτώ ταράνδους που πετάνε μαζί.
Αυτή η ιστορία έπειτα πέρασε στο Νέο Κόσμο με τους πρώτους Άγγλους εποίκους και εμπλουτίστηκε με τις ολλανδικές παραδόσεις με την συμμετοχή του Αγίου Νικολάου (που ονομαζόταν Sinterklaas από τα μικρά παιδιά) από τους ολλανδούς αποικιοκράτες και βρήκε την αθανασία στην παρούσα μορφή της στις αρχές του 20ού αιώνα στην Αμερική, με το διάσημο ποίημα του Clement Clark Moore, «Μια επίσκεψη από τον Άγιο Νικόλαο». Πριν αυτό το ποίημα δημοσιευθεί στον Τύπο, διάφορες ομάδες μεταναστών στις ΗΠΑ είχαν διαφορετικές εκδοχές του θρύλου του Άγιου Βασίλη. Στη συνέχεια, στη δεκαετία του 1930, η διαφημιστική καμπάνια της Coca-Cola έδωσε στον Άγιο Βασίλη την εικόνα που τον έκανε διάσημο σε όλο τον κόσμο. Και έτσι με αυτή την ιστορία έχει κάνει χαρούμενα τα Χριστούγεννα σε όλους όσους τα γιορτάζουν! πηγές https://www.klik.gr https://en.wikipedia.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου