Το Άλογο η ωραιότερη κατάκτηση του ανθρώπου

Ζώο θηλαστικό. Τα άλογα αποτελούν ιδιαίτερο γένος της οικογένειας <<ιππίδες>> και ανήκουν στην τάξη <<περιττοδάχτυλα>>. Στην οικογένεια ιππίδες περιλαμβάνονται: το άλογο (ίππος), το γα'ι'δούρι (όνος), το μουλάρι (ημίονος) και η ζέβρα.

             Περιγραφή:

     Το άλογο είναι από τα μεγάλα θηλαστικά ζώα, σπονδυλόζωο και χορτοφάγο. Το σώμα του με αρμονικές αναλογίες έχει όμορφη εμφάνιση. Ο λαιμός του είναι μακρύς με χαίτη μεγάλη. Τα μάτια του είναι μεγάλα και τα αυτιά του μικρά σε σχέση με το σώμα του και μυτερά, τεντωμένα στο πάνω μέρος του κεφαλιού. Η ούρα του μεγάλη και φουντωτή, με τρίχες μεγάλες που καλύπτουν όλο το μήκος της. Το ύψος του φτάνει από 90εκ. και τα μικρόσωμα άλογα έως 1,85μ. για το ψηλόσωμα άλογα. Τα πόδια του είναι μεγάλα, ψηλά αλλά και δυνατά. Και καταλήγουν το καθένα σε ένα μόνο δάχτυλο, γι' αυτό και τα άλογα ανήκουν στα μόνοπλα ζώα. Το στήθος του είναι πλατύ, μεγάλο, για να αναπνέει εύκολα και γρήγορα όταν τρέχει σε δύσκολους και κουραστικούς δρόμους. Οι μυς του σώματος του (οι σάρκες) είναι πολλοί και ισχυροί, αλλά όχι πλαδαροί, και δίνουν πλαστικότητα και ευλυγισία στο κορμί του. Το σώμα του καλύπτεται από τρίχωμα πυκνό, με κοντές, ψιλές και απαλές τρίχες.

    Το χρώμα των αλόγων ποικίλει. Είναι σε άλλα άσπρο, σε άλλα κόκκινο ή μαύρο κ.λ.π., με διάφορες αποχρώσεις.

     Είναι έξυπνο, ζωηρό ζώο και εκγυμνάζεται εύκολα σε ό,τι το διδάσκει ο άνθρωπος: διάφορα παιχνίδια, χορό-ρυθμική κίνηση κ.τ.λ., στα Τσίρκα κ.ά.

            Αναπαραγωγή:

  Το άλογο ζει περίπου 30 χρόνια. Το θηλυκό άλογο, που λέγεται φοράδα (φορβάς), γεννάει ένα πουλαράκι (πώλο) και το θηλάζει 4 έως 6 μήνες. Η εγκυμοσύνη (κυοφορία) διαρκεί 11 μήνες. Το άλογο είναι ικανό για αναπαραγωγή (γέννηση σε ηλικία συνήθως 2 περίπου χρόνων).

            Ιστορία:        

   Από τα διάφορα απολιθωμένα ευρήματα αποδείχνεται πως το άλογο εμφανίστηκε στη γη πολύ πριν από τον άνθρωπο και ζούσε σε ελεύθερη κατάσταση. Καταδιωκόταν από τον άνθρωπο ως θήραμα (κυνήγι).

   Πρόγονος του σημερινού αλόγου, η παλιότερη δηλαδή μορφή του προ'ι'στορικού αλόγου, θεωρείται πως ήταν ο <<φενακόδοντας>>. Λείψανά του ανακαλύφτηκαν το 1882 στην Αμερική. Το ζώο αυτό ήταν μικρόσωμο σαν την αλεπού και είχε 5 δάχτυλα στο κάθε πόδι του. Το κεφάλι του ήταν όπως στα παχύδερμα ζώα και τα δόντια του όπως στα παμφάγα ζώα. Με την πάροδο του χρόνου (αμέτρητοι αιώνες) από τον φενακόδοντα εμφανίζεται το παλαιοθήριο. Απολιθώματα του βρέθηκαν σε τριτογενή γεωλογικά στρώματα.                      Τα άλογα εξημερώθηκαν από τους ανθρώπους 1.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι πίστευαν μέχρι τώρα οι επιστήμονες και αυτό συνέβη για πρώτη φορά στις πεδιάδες του σημερινού βόρειου Καζακστάν πριν 5.500 χρόνια (2.000 χρόνια προτού εξημερωθούν στην Ευρώπη), από ανθρώπους που τα ίππευαν, αλλά και έπιναν το γάλα τους, σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα.

    Ο δαμασμός των αλόγων άλλαξε την πορεία της ιστορίας, επηρεάζοντας πολλές ανθρώπινες δραστηριότητες, από τις μεταφορές και τη γεωργία μέχρι τον πόλεμο. Μέχρι τώρα οι επιστήμονες έψαχναν να εντοπίσουν που και πότε οι άνθρωποι ίππευσαν και αξιοποίησαν για πρώτη φορά τα άλογα.

    Τώρα οι αρχαιολόγοι φαίνεται πως βρήκαν την απάντηση, εντοπίζοντας την αρχαιότερη στον κόσμο φάρμα αλόγων, την οποία είχαν δημιουργήσει οι αρχαίοι Καζάκοι (ο λαός των Μποτάι). Η ανακάλυψη έγινε από τον καθηγητή Άλαν Ούτραμ του τμήματος αρχαιολογίας του βρετανικού πανεπιστημίου του Έξετερ και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό "Science", σύμφωνα με τα πρακτορεία Ρόιτερ και Γαλλικό.

    Βρέθηκαν απομεινάρια οστών και δοντιών αλόγων, καθώς και θραύσματα κεραμικών που χρησιμοποιούνταν για να αποθηκεύεται το γάλα από τις φοράδες, όλα ενδείξεις ότι τα άλογα εκτρέφονταν επιλεκτικά και χρησιμοποιούνταν για οικιακές εργασίες, στην περιοχή ανατολικά των Ουραλίων.

    Ο Ούτραμ δεν απέκλεισε να υπάρχουν στην περιοχή ανάλογες φάρμες αλόγων, πιο παλιές ακόμα, που δεν έχουν βρεθεί. Οι αρχαιολόγοι υποπτεύονταν εδώ και καιρό ότι οι Μποτάι ήσαν οι πρώτοι που ίππευσαν άλογα, αλλά δεν διέθεταν χειροπιαστές αποδείξεις μέχρι τώρα.

    Τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι οι Μποτάι δεν κυνηγούσαν απλώς άλογα (όπως είχαν ισχυριστεί μερικοί επιστήμονες), αλλά επίσης τα είχαν δαμάσει. Το οστά των ποδιών των αλόγων των αρχαίων Μποτάι, που βρέθηκαν από τον Ούτραμ, είναι παρόμοια με τα οστά των κατοπινών εξημερωμένων αλόγων της ύστερης εποχής του Χαλκού και πολύ διαφορετικά από τα οστά των αγρίων αλόγων, κάτι που δείχνει ότι τα άλογα αυτά εκτρέφονταν από τους ανθρώπους.

    Επίσης τα δόντια των αλόγων των Μποτάι έφεραν καθαρά ίχνη από χαλινάρια, ενώ και η ανάλυση των οργανικών υπολειμμάτων τροφής στα κεραμικά έδειξε ίχνη από γάλα αλόγων. Το γάλα των αλόγων πίνεται ακόμα στο Καζακστάν και συνήθως ζυμώνεται έτσι ώστε να παράγεται ένα ελαφρώς αλκοολούχο ποτό, που λέγεται κουμίς.

- ΠΗΓΗ http://www.sigmalive.com
            Κατηγορίες αλόγων:

    Καθαρόαιμα λέγονται τα άλογα που προέρχονται από επιμειξία μονάχα αλόγων και όχι αλόγου και άλλου συγγενικού ζώου. Αλλά γενικά ο κόσμος χωρίζει τα άλογα ανάλογα με τη χρήση τους: ιππασία, ιππόδρομο, μεταφορικές εργασίες κ.τ.λ. Τα πιο φημισμένα άλογα, που χρησιμοποιούνται στα ιπποδρόμια και για την ιππασία είναι τα αραβικά.

   Το αραβικό άλογο έχει σώμα λυγερό, κομψό, με μυ'ι'κό σύστημα αναπτυγμένο, όχι όμως και υπερτροφικό. Το μέτωπο και το ρύγχος του είναι πλατιά (πεπλατυσμένα). Τα μάτια του είναι μεγάλα και οι κόγχες των ματιών εξέχουν. Το αραβικό άλογο είναι πολύ γρήγορο και αντέχει και την κούραση. Αυτό ιδιαίτερα το χαρακτηρίζει είναι η λυγεράδα, η ευλυγισία του κορμιού του και η μεγάλη ταχύτητα. Κατάγεται από τα υψίπεδα της Κεντρικής Ασίας. Και από αυτό προέρχονται: το τούρκικο, το συριακό και (με διασταυρώσεις) το αγγλοαραβικό και το καθαρόαιμο αγγλικό ή δρόμων ίππος όπως αλλιώς λέγεται.

  Τα πόνευ΄ είναι δυνατά άλογα, με μεγάλη αντοχή . Το τρίχωμα τους είναι πυκνό, η χαίτη, όπως και η ούρα τους, παχιά - φουντωτή. Ζουν στα βάθη της Ασίας (στις στέπες της Μογγολίας και της Μαντζουρίας), σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης (στο νησί Κορσική, στα νησιά Σέτλαντ) και στη Δ. Αμερική. Με άλογα πόνε'υ' οι Τάταροι και οι Μογγόλοι είχαν κάνει επιδρομές και λεηλάτησαν την Ασία και την Ευρώπη κατά το ΙΒ' και το ΙΓ' αιώνα.

    Συγγενικό με το αραβικό άλογο είναι το βερβερικό άλογο. Προέρχεται από επιμειξία αραβικής και βερβερικής γενιάς. Έχει μεγάλη αντοχή και είναι επίσης γρήγορο άλογο. Στην αρχαιότητα, κατά την εποχή του Αννίβα, φημιζόταν ως το καλύτερο πολεμικό άλογο. Στην Ελλάδα, και ειδικά στο νησί Σκύρος, ζει ένας τύπος μικρού αλόγου, το ''σκυριανό άλογο'', όπως λέγεται. Το ύψος του είναι 1,10μ. περίπου και ζει σε ημιάγρια κατάσταση. Το άλογο αυτό είναι ένα είδος από τα νάνα άλογα ή πόνε'υ'. Το ύψος του πόνε'υ' κυμαίνεται από τα 0,80μ. έως τα 1,30μ., ανάλογα με τη ράτσα του. Τα πόνε'υ' παρουσιάστηκαν σε μέρη όπου η τροφή του αλόγου ήταν περιορισμένη, σπάνια. Γι ΄αυτό είναι μικρόσωμα.                                   Oι ελληνικές φυλές αλόγων

Tα Eλληνικά άλογα κατάγονται από το άλογο των Bαλκανίων (Balkan Pony), στην πορεία όμως, ανάλογα με το περιβάλλον που διαβιούσαν, εξελίχθηκαν δύο τύποι, ο ορεινός και ο πεδινός. O ορεινός τύπος εξαπλώνεται σε όλη την ορεινή ηπειρωτική και νησιωτική χώρα, ενώ ο πεδινός στις πεδιάδες της Θεσσαλίας, Mακεδονίας, Θράκης και στην ανατολική και Δυτική Πελοπόννησο. Από αυτούς τους δύο τύπους κατάγονται όλες οι φυλές των ελληνικών αλόγων.

Φυλές ορεινού τύπου

H φυλή της Πίνδου είναι η πλέον αντιπροσωπευτική φυλή του ορεινού τύπου. Δεν έχει υποστεί προσμίξεις με ξένες φυλές.

H φυλή της Πηνείας Ηλείας εκτρέφεται στις ημιορεινές περιοχές της Hλείας (περιοχή Eφύρας). Eλκει την καταγωγή της από τα αρχαία ελληνικά άλογα.

H φυλή της Kρήτης είναι η αρχαιότερη φυλή της Eυρώπης. Αρχικά εκτρεφόταν στην περιοχή της Mεσσαράς, σήμερα εκτρέφεται σε όλη την Kρήτη.

H φυλή της Σκύρου δεν είναι άλλη από το αλογάκι της Σκύρου, ένα από τα μικρότερα πόνυ του κόσμου, με ύψος ακρωμίου 0,90 - 1,10 μ. Δημιουργήθηκε στο ομώνυμο νησί των B. Σποράδων, αποτέλεσμα φυσικής επιλογής μέσω των αιώνων στην πτωχή βλάστηση και τις σκληρές συνθήκες διαβίωσης, που επέτρεπαν την επιβίωση των πιο μικρόσωμων ζώων.

H φυλή του Αίνου είναι άλογα που ζουν ελεύθερα στις υπώρειες του όρους aίνος της Kεφαλονιάς (υψόμετρο 1.628 μ.). Eχουν κοινή καταγωγή με τα άλογα της φυλής της Πίνδου,                                                                                                                                                       Φυλές πεδινού τύπου

H φυλή της Θεσσαλίας είναι αρχαία ελληνική φυλή. Από άλογα της φυλής αυτής αποτελείτο το αρχαιοελληνικό ιππικό και ο Bουκεφάλας, το αγαπημένο άλογο του M. Αλεξάνδρου, ήταν θεσσαλικό άλογο.

H φυλή της Ανδραβίδας Ηλείας είναι προϊόν του συνδυασμού των εδαφοκλιματολογικών συνθηκών της εύφορης ομώνυμης πεδιάδας, της πείρας των κατοίκων στην εκτροφή αλόγων, αλλά κυρίως της αγάπης τους προς τα άλογα αυτά. Eτσι δημιουργήθηκε από τους αρχαιότατους χρόνους το πιο μεγαλόσωμο και ένα από τα ωραιότερα ελληνικά άλογα.           

Tο άλογο είναι, αλήθεια, ζώο προικισμένο. Tο νευρικό του σύστημα είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένο, και όπως προκύπτει από πολλές ενδείξεις, διαθέτει τις στοιχειώδεις λειτουργίες που αποτελούν τη βάση της νοημοσύνης: ένστικτο, μνήμη και κρίση. Tο ένστικτό του, μαζί με την οξύτατη όραση και την εξαίρετη όσφρηση και ακοή, επιτρέπουν στο άλογο να «οσμίζεται» από πολύ μακριά το νερό και τη φωτιά, αλλά και τους κινδύνους. Αυτό, σε συνδυασμό με την εξαιρετικά ανεπτυγμένη ικανότητα προσανατολισμού και την οξεία οπτική και ακουστική μνήμη του, στάθηκαν πολύτιμα για τον άνθρωπο. Kαι μόνο αυτά θα ήταν αρκετά για να εξηγήσουν την αγάπη του ανθρώπου προς το άλογο - ακόμα κι αν δεν υπήρχαν σ' αυτό οι εκδηλώσεις μιας συμπεριφοράς σχεδόν ανθρώπινης: η υψηλή νοημοσύνη του αλόγου εκδηλώνεται με πράξεις υπακοής, φιλαλληλίας, τρυφερότητας και αφοσίωσης, αλλά και εκδίκησης, ζήλειας και σχεδόν «προσωπικής» ευθιξίας: το άλογο δεν ανέχεται τη σκληρή και, ακόμα πιο ενδιαφέρον, την άδικη συμπεριφορά.

Στη μοναδική αυτή σχέση, το άλογο έγινε ο σύντροφος και ο φίλος του ανθρώπου που τον σήκωνε ψηλότερα από το μπόι της δίποδης χθαμαλότητας, του έδωσε τη δύναμη και την ταχύτητα που του στέρησε η φύση. Oργωνε τα χωράφια του, αλώνιζε και κουβαλούσε τη συγκομιδή, μετέφερε αγαθά και ταξιδιώτες, πολεμιστές στη μάχη και εξερευνητές σε τόπους νέους. Στο κυνήγι αποδείχθηκε πολύτιμος σύντροφος, συνεργάτης ακάματος, αργότερα, στη φύλαξη των μεγάλων κοπαδιών, συμπαίκτης απολαυστικός στους αγώνες, την ιππασία, τους ήρεμους μοναχικούς περιπάτους.Το άλογο προσφέρει απλόχερα στον άνθρωπο την αίσθηση ελευθερίας με την κίνησή του, την αίσθηση της αιωνιότητας με την αρχοντιά και την περηφάνια του, την αίσθηση της ασφάλειας με την ταχύτητα και τη δύναμή του, την αίσθηση της συντροφικότητας με την ζεστασιά και την προσφορά των χαρισμάτων του και το έντονο αίσθημα της τρυφερότητας και της αγάπης με το κοίταγμά του. Και γίνεται φίλος αχώριστος του ανθρώπου, παρασύροντάς τον σε διαδρομές απέραντης ομορφιάς, οδηγώντας τον μέσα από δύσβατα και σκοτεινά μονοπάτια, ίσως ακόμα και συνοδεύοντας ή θρηνώντας τον στο τελευταίο του ταξίδι…πηγη Γιάννης Δημάκης

                                                                                                                                             

   Περιποίηση του αλόγου:

    Για να προσφέρει τις υπηρεσίες του το άλογο χρειάζεται περιποίηση, ώστε να διατηρείται γερό και δυνατό. Ο οργανισμός τους είναι ευαίσθητος σε ορισμένες ασθένειες , όπως είναι η μάλη και η σηψαιμία. Υποφέρει από ορισμένα παράσιτα. Γι ΄ αυτό χρειάζεται καθαριότητα και άγρυπνη παρακολούθηση της υγείας του.

    Επίσης καθώς μεγαλώνουν τα άλογα μακραίνουν και τα δόντια του.

   Αν θες να μάθεις πόσο χρονών είναι ένα άλογο το βλέπεις από τις μαυρίλες που έχει στα δόντια του.                                                            ΠΗΓΗ Δέσποινα Βαγιάννη. https://www.aegean.gr/gympeir/aloga.htm
Το Άλογο  (Αρχείο ντοκιμαντέρ της Δημόσιας Τηλεόρασης - πρώην Ε.Ρ.Τ.)