Το Φελλόδεντρο ένα απο τα απειλούμενα με εξαφάνιση είδη

Το Φελλόδεντρο(Quercus Suber)
Στο Μονοκάμπι βρίσκεται το μοναδικό φελλόδεντρο της Ελλάδας.( συμπατριώτες μου θα σας λυπήσω αλλά το δέντρο μας δεν είναι μοναδικό ,υπάρχουν  άλλα δύο τουλάχιστον στην Ζάκυνθο και στην Κέρκυρα ) Το έφερε με άλλα δυό από το Μαρόκο γύρω στο 1920 ο Νικόλαος Μαλαχιάς ο οποίος ξεκίνησε ως ναυτικός και μετά δούλεψε σε εστιατόριο στο Μαρόκο. Του άρεσε πολύ η φυτολογία και γι' αυτό από όπου πήγαινε έφερνε φυτά. Έτσι έφερε και το φελλόδεντρο. Έστειλε ένα στο Ξυλόσύρτη και φύτεψε δύο στο Μονοκάμπι. Από τα τρία όμως, μόνο το ένα στο Μονοκάμπι ευδοκίμησε. Και αυτό βέβαια κινδύνευσε να ξεραθεί τόσο κατά την διάνοιξη του δρόμου, όσο και από κάποιους οι οποίοι πήγαιναν και έκοβαν κομμάτια από το φλοιό του. Οι κάτοικοι για να το προστατέψουν, το περιέφραξαν με πετρότοιχο.The famous Monokampi Cork Tree on the Island of Ikaria, some say the only cork tree in the country.

 —                      Η φελλοφόρος δρυς είναι ένα από τα πιο «χρυσοφόρα» δέντρα της Μεσογείου, μαζί με την καστανιά και την ελιά. «Πρόκειται για ένα δικοτυλήδονο φυτό της οικογένειας φηοειδών, που απαντάται σε πολλές μεσογειακές χώρες και θεωρείται πολύτιμο εξαιτίας της ελαστικότητας, του μικρού βάρους και των εξαιρετικών μονωτικών ιδιοτήτων του.Η φελλοφόρος δρυς διατηρεί τα φύλλα της όλο τον χρόνο, έχει εμφάνιση και σπόρο βελανιδιάς, είναι ανθεκτική σε πυρκαγιές και ευδοκιμεί ακόμα και σε δύσκολα εδάφη. Ανθοφορεί σε ηλικία 15-20 ετών, παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία στα φύλλα και στους καρπούς της και επηρεάζεται κυρίως από τη θερμοκρασία και το ύψος της βροχής. «Μπορεί να αντέξει σε θερμοκρασίες από -15 ως 45 βαθμούς Κελσίου, αλλά παρουσιάζει υψηλότερη απόδοση σε υγρές και βροχερές περιοχές. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα, ούτε καν πότισμα. Αλλά αν ποτιστεί συστηματικά ο χρόνος της πρώτης αποφλοίωσης μπορεί να μειωθεί ακόμα και κατά μία δεκαετία».

 

Η φελλοφόρος δρυς «ωριμάζει» τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο και ζει 300-400 χρόνια. «Οσο μεγαλώνει τόσο βελτιώνεται η ποιότητα του φλοιού της. Η αποφλοίωση του κορμού γίνεται με μεγάλη προσοχή και ειδικά εργαλεία. Η πρώτη φουρνιά ονομάζεται αρσενικός φλοιός και χρησιμοποιείται συνήθως για προϊόντα χαμηλής - μέτριας ποιότητας. Η δεύτερη, ο θηλυκός φλοιός, είναι ποιοτικά ανώτερη»Η Βόρεια και η Δυτική Ελλάδα, ειδικά η Κέρκυρα και η Δυτική Πελοπόννησος, νησιά όπως η Κρήτη και, γενικότερα, οι παραθαλάσσιες περιοχές, θα μπορούσαν χαρακτηριστούν ιδανικό περιβάλλον για τη συστηματική καλλιέργεια των «χρυσοφόρων» δέντρων. «Δεν είναι τυχαίο ότι η Πορτογαλία και η Ισπανία, χώρες με κλίμα παρόμοιο με το δικό μας, έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο της παγκόσμιας παραγωγής φελλών». Ακολουθούν η Ιταλία, η Γαλλία, το Μαρόκο και η Αλγερία, ενώ τα εξειδικευμένα εργοστάσια της Βρετανίας υποδέχονται κάθε χρόνο χιλιάδες τόνους φλοιού προς επεξεργασία.

«Είναι προφανές ότι η δημιουργία φυτειών θα ήταν οικονομικά συμφέρουσα για τη χώρα μας. Θα μας εξασφάλιζε την παραγωγή ενός πολύ ακριβού υλικού και θα μείωνε σημαντικά τις εισαγωγές. Η κατασκευή εργοστασίου επεξεργασίας του φλοιού είναι απλή υπόθεση, με μικρό κόστος»                                                                                                      Οινοποιεία, σανδαλοποιεία και οικοδομικές κατασκευές

Ο φελλός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Ελλάδα και την Αίγυπτο για το σφράγισμα αμφορέων που περιείχαν λάδι και κρασί ή ως πλωτήρας στα δίχτυα ψαράδων. Διακρίνεται για την ελαφρότητα και την ελαστικότητά του, την αδιαπερατότητα, που οφείλεται σε ένα μείγμα από αλκοόλες και λιπαρά οξέα, την ανθεκτικότητά του στην καύση και την αντοχή του στην τριβή. Είναι κακός αγωγός της θερμότητας, του ήχου και των κραδασμών και χρησιμοποιείται στην οινοποιία, τη χειροτεχνία, τη σανδαλοποιία και τις οικοδομικές κατασκευές. Η δυνατότητα θρυμματισμού, άλεσης και συγκόλλησης των τεμαχίων του φλοιού της φελλοφόρου δρυός επιτρέπει την παραγωγή προϊόντων όπως πώματα, συνθετικά μηχανών και μονωτικές πλάκες που χρησιμοποιούνται σε ψυγεία, πατώματα και οροφές.

Η φυλλοφόρος δρυς θεωρείται κατάλληλο είδος και για συστήματα χρήσης γης που συνδυάζουν την παραγωγή δασικών και γεωργικών προϊόντων με τη βοσκήσιμη ύλη. «Σε τέτοια συστήματα, που τα συναντάμε πολύ συχνά στο εξωτερικό, μπορούν να παραχθούν ταυτόχρονα καυσόξυλα, κάρβουνα, φελλοί, ξυλεία, βελανίδια, κτηνοτροφικά προϊόντα και βοσκήσιμη ύλη. Ενα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί την πρώτη διετία ως βοσκότοπος και στο τρίτο έτος να σπαρθεί με δημητριακά. Είναι ένας καλός τρόπος να εξασφαλιστεί εισόδημα από τα πρώτα έτη δημιουργίας της φυτείας, αντί για τα 20-25 που πρέπει να περάσουν για να βγει ο πρώτος φλοιός» λέει ο κ. Σπανός.

Γεράσιμος Κόντος

Πηγή: dimokratianews.gr    https://www.facebook.com/MyIslandIkaria?fref=photoΟι φυλλοφόροι δρυς  βρίσκονται σε τοπία που καλύπτουν σχεδόν 2.700.000 εκτάρια στην Πορτογαλία, την Ισπανία, την Αλγερία, το Μαρόκο, την Ιταλία, την Τυνησία, και τη Γαλλία.

Η συγκομιδή του φελλού δρυς προσφέρει ένα από τα καλύτερα παραδείγματα της παραδοσιακής,  αειφόρο χρήση της γης. Ωστόσο, αυτό το τοπίο, αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα που απειλούν τις μελλοντικές συνθήκες ζωής χιλιάδων ανθρώπων και την ίδια την ύπαρξη πολλών σπάνιων και ενδημικών ειδών.

Για τις μελλοντικές γενιές

Αν καταφέρουμε να διατηρήσουμε αυτά τα Δρυοδάση  και τα πολλαπλασιάσουμε  , οι μελλοντικές γενιές μπορούν να βασίζονται σε αυτά τα δέντρα για την επιβίωσή τους και .μαζί με  τα απειλούμενα είδη που βασίζονται σε αυτά τα δάση για την συνέχεια τους  θα έχουμε  το μέλλον τους εξασφαλισμένο 

Τα δάση παρέχουν μια ζωτική πηγή εισοδήματος για χιλιάδες ανθρώπους και υποστηρίζουν ένα από τα υψηλότερα επίπεδα του κόσμου της δασικής βιοποικιλότητας,       Πρόκειται για ένα εξαιρετικό παράδειγμα  ισόρροπης διατήρησης και της οικονομικής ανάπτυξης. και η διατήρησή τους είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία της περιοχής της Μεσογείου.                                       πηγη http://wwf.panda.org/